Ook Big Thief heeft idolen: ‘Hoe dóét Bruce Springsteen het toch?’

Ze kregen het zwaar te verduren toen bassist Max Oleartchik opstapte, maar Big Thief, de groep rond Adrianne Lenker weigert te bezwijken. Met het nieuwe album Double Infinity hebben ze zelfs een nieuw gevoel van vrijheid gevonden.

‘Wow…’ Adrianne Lenker lacht, als we haar de vraag stellen. Waarom raakt muziek haar? ‘Tja, het is altijd interessant om te graven en vragen te stellen. Maar het blijft toch een vreemd fenomeen. Je kunt het niet echt analyseren of meten. Het is gewoon iets wat je diep in je ziel voelt.’ Een huizenhoog cliché, maar uit Lenkers mond klinkt het eerlijk. Weinig bands werken zo intuïtief als Big Thief. Ze jagen geen TikToktrends na, ze zijn meer bezig met het moment dan met hun zichtbaarheid online. Geen ‘industry plant’, maar harde werkers. Onkruid, zeg maar, en dat vergaat nu eenmaal niet.

In tien jaar tijd groeide Big Thief uit tot een van de uithangborden van de Amerikaanse indierock. De band is bedolven onder lof van de critici en het publiek, en heeft vijf Grammynominaties op haar naam staan, waarvan twee voor beste alternatieve album.

In 2019 stelde Lenker het album U.F.O.F. nog voor als een pleidooi om je ‘alien’, je vreemde, kleine kantjes, te omarmen. Misschien helpt succes daarbij? ‘Niet per se’, zegt ze. ‘Het gevaar is dat je vastloopt in het beeld dat anderen van je hebben. Mensen projecteren van alles op dat ene kleine stukje dat ze van je zien. Je mag je daar niet door laten vastpinnen. Als je wilt blijven groeien, moet je daar afstand van nemen, om te ontdekken wie je echt bent.’

Big Thief slaagde daar tot nu toe behoorlijk in. Na twee geweldige albums in vijf maanden tijd (U.F.O.F. en Two Hands, beide uit 2019) en drie jaar later een dubbelalbum van meer dan tachtig minuten (Dragon New Warm Mountain I Believe in You) is er nu het iets compactere Double Infinity: negen nummers, iets minder dan drie kwartier. Maar nog steeds even ongrijpbaar, ergens tussen psychedelische folk, warme country en uitbundige americana.

Ook solo draaien ze op volle toeren. Als drummer James Krivchenia de laatste drie jaar niet op platen meespeelde van Taylor Swift en Gracie Abrams, vond hij wel de tijd om zelf een album vol elektronica uit te brengen, Performing Belief, bij Planet Mu. Gitarist Buck Meek bracht in 2023 zijn derde soloplaat, Haunted Mountain, uit. En Lenker zelf bracht in 2024 haar zesde soloalbum, Bright Future, uit en de benefiet-ep I Won’t Let Go of Your Hand. Die laatste ten voordele van de ngo Palestine Children’s Relief Fund.

Geen dromerige hippies dus, maar wel harde werkers. ‘We moeten blijven muziek maken om ons compleet te voelen’, legt Meek uit. ‘Hoe succesvol onze verschillende platen ook zijn, dat is nooit het eindpunt. Zodra ik iets voltooid heb, word ik onrustig. Het is alsof ik niet meer weet wie ik ben. Ik word overspoeld door een gevoel van onzekerheid, totdat ik weer aan het werk ga.’

De Belgische connectie

Bovendien producete Big Thief vorig jaar ook Dance of Love, het album van de 84-jarige Amerikaan Tucker Zimmerman, een cultfiguur in de folkwereld die al meer dan vijftig jaar in België woont. Hij kwam in de jaren zestig naar Europa om te voorkomen dat hij naar Vietnam zou moeten. Hij ging eerst naar Italië, maar vertrok in 1968 naar Londen, waar hij zijn eerste album Ten Songs opnam, dat een van de favorieten van David Bowie zou worden. Een jaar later kwam Zimmerman uiteindelijk in de buurt van Luik terecht, waar de familie van zijn vrouw woont, en vestigde zich daar definitief.

Het was daar, in Stockay-Saint-Georges, in Haspengouw, dat Adrianne Lenker hem uiteindelijk op het spoor kwam. ‘We waren al jaren op zoek naar hem. Zijn muziek heeft een diepe indruk op me gemaakt. Ik vind dat hij dezelfde erkenning verdient als John Prine of Bob Dylan.’ Eerst vroeg Big Thief aan Tucker Zimmerman om hen te vergezellen op tournee, maar ze zouden ook dienstdoen als begeleidingsband en producer op zijn nieuwste album. ‘We hadden meteen een geweldig contact, zowel met Tucker als met zijn vrouw Marie-Claire. Ze zijn allebei hartelijke, diepzinnige en grappige mensen – Marie-Claire is een van de meest hilarische mensen die ik ooit heb ontmoet. Ze zijn familie geworden. We zijn een beetje hun adoptiekinderen. (lacht)’

In en uit de storm

Misschien is Big Thief inderdaad een soort muzikaal gezinnetje? Adrianne Lenker: ‘Voor mij is er niets leuker dan met deze jongens in een kamer muziek te maken.’ In interviews heeft de zangeres ook vaak verteld dat de band haar letterlijk het leven heeft gered.

Lenker heeft een bewogen leven achter de rug. Ze is in 1991 geboren in Philadelphia en bracht haar eerste jaren door in een sekte, waar haar ouders later wel afstand van namen, om met hun dochter in een busje door het land te reizen. Na de scheiding bracht Adrianne het grootste deel van haar tijd door met haar vader, een amateurmuzikant die voor haar een hele carrière had uitgestippeld. Op 14-jarige leeftijd bracht ze zelfs al een eerste soloalbum uit. Maar het was pas toen ze haar vader de rug toekeerde en zich inschreef aan het Berklee College of Music in Boston, dat ze echt haar weg vond. Begin 2010 ontmoette ze dan Buck Meek, met wie ze samen op straat en in bars speelde. Ze werden verliefd en brachten een eerste album uit, waarna ze samen met James Krivchenia en bassist Max Oleartchik de band Big Thief oprichtten. Het onafscheidelijke kwartet wist zelfs de scheiding van Lenker en Meek in 2018, na drie jaar huwelijk, te overleven.

Ondertussen zijn er toch wat barsten in de fundamenten gekropen. Het album van Tucker Zimmerman is namelijk het laatste project waaraan de groep met z’n vieren heeft gewerkt. Enkele weken voor de release van Dance of Love kondigde Big Thief het vertrek van Max Oleartchik aan. De reden? Er werd gespeculeerd over meningsverschillen tussen de Israëlische bassist en de rest van de band over de Palestijnse kwestie. In 2022 besloot Big Thief twee geplande concerten in Tel Aviv, de geboortestad van Oleartchik, te annuleren. Twee jaar later kwam Lenker daarop terug in een portret in de New York Times en gaf ze toe dat ze het toen moeilijk hadden. Heeft de tragische escalatie van het conflict uiteindelijk de doorslag gegeven? Op zijn Instagrampagina schrijft Max Oleartchik in niet mis te verstane woorden: ‘Cease fire now! Hostage deal now! End this nightmare and push for dialogue. We are not our government!’

In een officiële verklaring spreekt de groep over ‘interpersoonlijke redenen’ voor het vertrek van de bassist. Wanneer we Lenker, Meek en Krivchenia ontmoeten in de kantoren van hun platenmaatschappij in Parijs, geven ze geen verdere details. Waarschijnlijk niet zozeer om iets te verzwijgen, maar eerder om een discussie te vermijden. Zoals Lenker zingt in Words, een nummer op hun nieuwe album: ‘It takes so much time / to find a line.’ En verderop: ‘Words are tired and tense / Words don’t make sense / Words are feathered and light / Words don’t make it. Right.’ Drummer James Krivchenia legt het zo uit: ‘We voelen ons absoluut meer op ons gemak om onze gedachten en gevoelens via muziek over te brengen. Daarom waardeer ik het ook zo om in een band te zitten die dat mogelijk maakt, en die vooral probeert zich uit te drukken in haar kunst. Het zou ongetwijfeld anders zijn als ik in een surfrockband zou zitten, die alleen maar liedjes over het strand en de oceaan zou hebben. (lacht) Maar ja, woorden zijn altijd delicaat. Vooral als je een belangrijk platform hebt. Je wilt het gebruiken om mensen te helpen of hun zaak uit te dragen. Maar je wilt ook geen onzin uitkramen of je mening aan anderen opdringen. Het is een ingewikkelde oefening.’

Wie is de baas?

Aanvankelijk waren Lenker, Meek en Krivchenia van plan om het nieuwe album zo op te nemen, met z’n drieën. Uiteindelijk hebben ze toch gastmuzikanten uitgenodigd. Zoals jazzbassist Joshua Crumbly, folkzangeres June McDoom en de 82-jarige veteraan Laraaji. Deze cultfiguur en mysticus van de ambientmuziek speelde lange tijd op straat, voor hij Brian Eno ontmoette. Die zou in 1980 Day of Radiance produceren, een belangrijk album in het genre. Adrianne Lenker: ‘Ik ontmoette Laraaji op het Kerrville Folk Festival. Ik was daar om een van zijn workshops over lachmeditatie bij te wonen. Het was geweldig! Mijn moeder was er ook bij. Na de workshop gaf hij me zijn visitekaartje. Toen ik hem opbelde, stemde hij meteen toe om te komen.’ Buck Meek: ‘Hij kwam naar de studio met zijn iPad en zijn citer. Hij zei niet veel, maar hij was heel open en toegankelijk.’

Double Infinity werd opgenomen in drie weken tijd, met werkdagen van negen uur. Ze konden daarvoor terecht in de Power Plant, een legendarische opnamestudio waar David Bowie, Madonna en Bruce Springsteen ook hebben opgenomen. We wijzen de band erop dat de eerste single van het album, Incomprehensible, geen echt refrein heeft, net als Thunder Road van The Boss. ‘Goed gezien’, zegt Meek enthousiast. ‘Je draagt trouwens bijna hetzelfde T-shirt als Bruce!’ lacht Krivchenia, terwijl hij naar Lenkers tanktop wijst. Ze lacht, maar moet ook toegeven: ‘Springsteen blijft natuurlijk een zeer inspirerende figuur. Vanwege zijn charisma, zijn vitaliteit. En vooral vanwege de aandacht die hij aan zijn publiek besteedt. Het is stom, maar lange tijd was dat voor mij niet echt een issue.’ Adrianne Lenker stond inderdaad lange tijd bekend om haar intense optredens, weliswaar zonder veel interactie met het publiek – behalve dan om rumoerige toeschouwers te vragen stil te zijn, of ze zou het podium verlaten. ‘Ik wil me volledig geven tijdens een concert. Daardoor ben ik meestal helemaal uitgeput en leeg, als ik van het podium kom. Ik zag niet echt hoe het anders kon. En dan zie je op een dag Bruce Springsteen, hoe hij contact maakt met zijn publiek, met hen communiceert en daar een waanzinnige energie uithaalt. Ook hij geeft alles, maar hij komt er alleen maar levendiger uit. Het is waanzinnig! Wat is zijn geheim?’ Incomprehensible lijkt wel te zijn ontstaan uit de wens om dit soort overweldigende energie op te wekken, ‘maar met meer etherische elementen à la Enya.’

Volgens Lenker is heel de plaat een soort poging om ‘hetzelfde soort charisma op te roepen, maar dan op onze manier. ’ Het klopt dat er een beetje een Springsteen-achtige schwung te vinden is in nummers als Grandmother of Los Angeles. Ze verwijzen elk op hun manier naar het verstrijken van de tijd en hoe je dat kunt accepteren. Los Angeles begint ook met gelach, alsof je de band midden in de nacht tijdens een jamsessie betrapt. Een manier om te laten zien dat Big Thief de storm heeft overwonnen, en heeft leren loslaten.

Op Incomprehensible zingt Lenker: ‘I’m afraid of getting older / That’s what I’ve learned to say (…) So let gravity be my sculptor, let the wind do my hair.’ Op 34-jarige leeftijd is de tijd die voorbijvliegt ongetwijfeld nog draaglijk. Wat Big Thief dan ook uitdraagt, is niet zozeer berusting – natuurlijk loopt dit ooit slecht af – maar vooral genieten van elk moment. ‘And everything I see from now on will be something new.’

‘Weet je, het is heel gemakkelijk om in een bepaalde routine terecht te komen, vooral als je een beetje succes begint te hebben. Dat is zelfs heel natuurlijk. Ook wij hebben wel eens een beetje op automatische piloot gewerkt. Maar het is belangrijk om je daarvan bewust te zijn en je daartegen te verzetten. Door nieuwsgierig te blijven en elk moment ten volle te benutten, krijgt alles weer smaak.’