Elvis Presley gaf Adrianne Lenker van Big Thief een nummer dat hij nooit heeft afgewerkt

Niet dat ze per se hulp van de King nodig had, want net als drie jaar geleden had Adrianne Lenkers band Big Thief voor het nieuwe album weer belachelijk veel songs op overschot.

‘Eén tip: doe het niet.’

Die raad vind je meteen als je ‘naar New York verhuizen als muzikant’ googelt. Adrianne Lenker is een van de velen die het op haar 21e toch doet. Ze heeft gitaar gestudeerd aan het Berklee College of Music in Boston en besluit het erop te wagen in de Big Apple. Op dag één ontmoet ze toekomstig bandlid en gitarist Buck Meek in een typische New Yorkse bodega. Niet veel later zullen ze samen busken in Washington Square Garden, een busje kopen en op tour gaan. Enkele jaren later groeit daaruit hun groep Big Thief.

In 2020, aan de vooravond van de pandemie, moet Big Thief vanuit Kopenhagen halsoverkop naar huis terugkeren. De vier bandleden gaan na jaren bijna onophoudelijk touren elk hun eigen weg. Lenker besluit naar de Berkshires te trekken, een landelijke regio in het westen van Massachusetts. In een houten hutje dat ze beschrijft als ‘de binnenkant van een gitaar’, schrijft ze nummers die op haar twee soloalbums, Songs en Instrumentals, zullen terechtkomen.

Maar Lenker heeft eindelijk ook weer tijd om voor Big Thief te schrijven. Véél te schrijven. De band eindigt met te veel nummers voor één album: twintig songs kun je herleiden tot een plaat, vijftig niet. Dat is niet de eerste keer: in 2019 verzamelde het viertal ook al zo veel songs dat ze besloten niet één maar twee albums uit te brengen, U.F.O.F. en Two Hands. ‘Ik weet ook niet goed hoe dat gebeurt’, lacht Lenker wanneer we haar via Zoom spreken. ‘Het komt en gaat. Ik schrijf gewoon en na verloop van tijd heb ik plots een hele hoop nummers.’

Het eerste resultaat van die creatieve golf is Dragon New Warm Mountain I Believe in You, een joekel van een dubbelplaat, opgenomen tijdens vier sessies op verschillende locaties in de Verenigde Staten.

Toen corona de wereld een halt toeriep, waren jullie al zes jaar vrijwel onophoudelijk aan het touren. Hoe heb je die plotse pauze ervaren?

Adrianne Lenker: Het voelde heel abrupt. Alsof je heel snel rent en tegen een muur botst. Het was desoriënterend, maar ik had eerlijk gezegd een pauze nodig. Plots had ik tijd om na te denken en besefte ik hoe numb ik al die tijd ben geweest. Het is makkelijk om dingen te verdringen als je dag in dag uit aan het werk bent. Toen we eindelijk weer konden samenkomen, realiseerde ik me opnieuw dat deze groep mensen mijn familie is. Er is weinig dat ons ervan kan weerhouden om samen muziek te maken.

Jullie hebben dan ook de reputatie heel close te zijn, letterlijk: op een podium staan jullie erg dicht bij elkaar – Meeks gitaar durft al eens gevaarlijk dicht bij de cymbalen te komen. Hoe slagen jullie erin om na al die tijd in een krappe tourbus nog steeds zulke goede vrienden te blijven?

Lenker:Onze vriendschap is voor ons belangrijker dan onze muziek. Dat is het, denk ik. Big Thief is voor ons geen bedrijf. We maken geen muziek om beroemd te worden of om geld te verdienen. We zijn allemaal gefascineerd door geluid, en daarom hebben we muziek als medium gekozen. Maar ik denk dat we bovenal dezelfde honger en nieuwsgierigheid hebben om de wereld en onszelf te ontdekken.

Ik heb gehoord dat jullie minstens vijf minuten knuffelen voor een optreden.

Lenker:Hangt ervan af of we op tijd zijn. (lacht) Maar inderdaad: we knuffelen en doen ademhalingsoefeningen voor een show. Het brengt ons samen voor we het podium op gaan.

***

Lenker staat even recht om de verwarming aan te zetten. ‘Het is best warm buiten, maar deze kamer is nogal fris’, klinkt het. Momenteel verblijft ze in L.A., maar ‘I’m not currently living anywhere’, benadrukt ze. Al sinds haar kindertijd leeft ze als een nomade. Ze wordt in 1991 in een religieuze sekte in Indianapolis geboren en zou voor haar achtste op veertien verschillende adressen hebben gewoond, in en rond Minnesota. Al heel vroeg is duidelijk hoeveel talent ze heeft. Op haar zesde leert ze gitaar spelen. Op haar achtste schrijft ze haar eerste nummer. Op haar twaalfde speelt ze in bars. Op haar zestiende wurmt ze zich los van haar vader, die een popster van haar wil maken, loopt ze kort van huis weg en schrijft ze zich in aan het Berklee College of Music in Boston. Nog voor ze in de voetsporen van Patti Smith en vele anderen naar New York verhuist, leest het leven van Adrianne Lenker al als een boek.

In New York komt ze terecht in een leegstaand pakhuis, dat ze deelt met tien andere artiesten. ‘Ik sliep er gewoon op de grond, maar het was erg spannend. Buck toonde me de hele stad. We fietsten overal samen naartoe, werden verliefd en stichtten de band. Niets kon ons tegenhouden. Het ging allemaal heel spontaan, en zo is het nog altijd. Op een manier is Big Thief zich nog steeds aan het vormen. Oké, we hebben een band en een publiek – we hebben onze droom gerealiseerd – maar ik heb nog steeds het gevoel dat ik een beginner ben. Er valt nog zoveel te leren.’

Het lijkt ook alsof jullie op de nieuwe plaat een nieuwe richting verkennen: DragonNew Warm Mountain I Believe in You is een pak experimenteler.

Lenker: Ja, dat denk ik wel. Hoe meer tijd voorbijgaat, hoe meer we als muzikanten groeien, hoe opener en rauwer onze muziek wordt. Veel muziek wordt gaandeweg gepolijster. Gek genoeg klinken wij net steeds minder geproducet.

Tijdens de opnames van U.F.O.F. hing Buck Meek een gitaar aan een touw om distortion te creëren. Wat is het gekste geluid dat deze keer het album heeft gehaald?

Lenker: Wanneer we bij Sam (Evian, de producer, nvdr.) waren, experimenteerde hij met een kristal. De geluiden die daaruit komen, klinken ongelofelijk.

De eerste opnamesessie vond plaats in de bossen ten noorden van New York. In een ongeïnspireerd moment sprongen jullie in een ijskoude beek, om snel terug naar binnen te rennen en, nog druppend, de opnames verder te zetten.

Lenker: Zwemmen in koud water is altijd al ons ding geweest. Of het nu een rivier, een meer of de zee is. Het koude water maakt je hoofd leeg en geeft je energie.

Hebben jullie zo nog rituelen?

Lenker:(denkt na) Eten. (lacht) Max maakt vaak een gerecht dat we ‘pasta harif’ noemen – een pasta met rode pepers en twaalf bollen knoflook. Twaalf, ja. Geen teentjes, maar volledige bollen. Het is heerlijk, maar de nasleep is best pijnlijk. Een beetje psychedelisch zelfs.

‘Would you live forever, never die / While everything around passes?’ zing je in Change. Dood en vergankelijkheid zijn thema’s die al jaren terugkomen in je werk. Wanneer heb je je gerealiseerd dat niets ooit hetzelfde blijft?

Lenker: Ik was zes toen ik besefte dat alles waar ik van houd ooit zal verdwijnen. Mezelf inclusief. (serieus) Ik denk dat we meer over de dood moeten praten. Die krijgt niet genoeg plaats in onze cultuur. We zijn zo bang van de dood, dat we er niet aan willen denken. Maar ik wil niet wachten tot het zover is om hem een plaats te geven.

Toch is de plaat verrassend positief.

Lenker: Ik wil een omgeving creëren waar we ons veilig genoeg voelen om over zo’n onderwerpen te praten. Dat kan ons vooruithelpen. Daarbij: het leven is kort, ja, maar ook erg wonderlijk. Als je gewoon naar de staat van de wereld kijkt, kan de moed je al in de schoenen zakken. Maar dan herinner je je dat we op een planeet zitten die maar wat door het heelal slingert. We weten niet waar we vandaan komen of waar we heen gaan. (op dreef) Het is alsof magie echt bestaat. Ik denk dat het belangrijk is om in magie te geloven.

***

‘ One second, het wordt hier nogal warm nu.’ Lenker gaat opnieuw aan de radiator frunniken, achteraan in de kamer die zo uit het huis van je oma kan komen – denk: beddengoed met bloemen, houten bed en pastelkleurig behang. ‘Sorry’, zegt ze verontschuldigend. Adrianne Lenker is in het echt bijna even ontwapenend als in haar nummers. Met dezelfde evidentie als ze over de lievelingsgerechten van de band praat, heeft ze het over de dood en het mysterie van het leven, én over hoe Elvis haar onlangs in een droom kwam opzoeken met een nummer dat hij nooit heeft kunnen afwerken. ‘Het voelde heel echt. (low voice) “Here you go, here’s a song”, zei hij.’

Ben je een grote fan van Elvis?

Lenker:Niet per se. (lacht) Maar wat doe je als Elvis voor je neus staat? Op onze laatste tour gebeurde het wel vaker dat ik na een droom wakker werd en naar de voorkant van de bus rende om mijn gitaar te nemen. Het is interessant hoe ons onderbewustzijn werkt. Ik leer veel uit mijn dromen. (zwijgt even) Maar ik heb ook last van slaapverlamming, which is terrifying, het vaakst tijdens nachtmerries.

Nu we het over dromen hebben: wat zijn je dromen voor de toekomst?

Lenker: Ik wil een studio bouwen waar mensen die niet meteen geld hebben om een studio te boeken, een plaat kunnen opnemen. Ik ken zo veel getalenteerde artiesten die het zich niet kunnen permitteren een album te maken. Big Thief heeft best veel geluk gehad. We leven in een wereld die beheerst wordt door geld. Het is zo triest dat mensen dingen moeten missen simpelweg omdat ze er geen geld voor hebben. Ik wil mijn hele leven lang touren en platen maken. Maar ik hoop ook dat we genoeg kunnen sparen om anderen te helpen. Ik zou ook graag met kinderen werken. En een duurzame boerderij uitbaten. We zien wel. Ik wil vooral niet gewoon een rockster zijn die alleen maar droomt van nog meer beroemdheid.