Het tweede seizoen van Wednesday trekt de kaart van de horror. Het zal u niet tegenhouden om het macabere schoolmeisje opnieuw in de armen te sluiten.
De eerste verschijning van Wednesday Addams dateert van 1938, toen nog als een naamloos lid van de Addams Family-cartoon in The New Yorker. In de 87 jaar erna duikt ze op in musicals, strips, tv-reeksen en animatiefilms, in uiteenlopende vormen, van zesjarige tot oudste zus. Er zijn constanten. Iedere keer heeft ze een vreemde obsessie met de dood. Iedere keer draagt ze twee lange vlechten. Toch was ze geen enkele keer zo alomtegenwoordig als toen Jenna Ortega drie jaar geleden voor het eerst de Nevermore Academy betrad, een middelbare school voor magische outcasts uit de koker van regisseur Tim Burton.
Wednesday was de hit waar Netflix van droomde. Al na één week werd de reeks 341,2 miljoen uren bekeken, waarmee ze het record van Stranger Things verbrak. Wat volgde, is bekend: een spin-off staat in de steigers en nog voor het tweede seizoen uitkwam, werd er al een derde aangekondigd. Een totale verrassing is dat succes niet. Zelfs na enkele vergeetbare films als Dumbo en Big Eyes kan Burton, de patroonheilige van de weirdo’s, rekenen op een hondstrouw publiek. De verrassing is dat Wednesday zélf zo populair werd.
Halloweentaart
De herfst van 2022 werd het seizoen van de zwart-witte wollen truien, zwartgestifte ogen en het zo hard mogelijk staren zonder te knipperen. Het was ook het tijdperk van die ene TikTok-trend, waarbij (voornamelijk) tieners met hun ‘hands, hands, hands’ Ortega’s dansimprovisatie op het schoolbal repliceerden en Lady Gaga’s Bloody Mary elf jaar na dato de hitlijsten instuurden. Op papier leek Wednesday een doordeweekse kostschoolreeks met heartthrobs, schoolruzies en een bovengemiddeld dodental. In realiteit gaf het de blauwdruk voor een nieuwe generatie goth kids. Sindsdien is gothic niet meer weg te denken uit de popcultuur: Nosferatu, The Crow en Beetlejuice, Beetlejuice maakten de cinema weer spooky, popsterren als Ethel Cain en Artemas geven er hun eigen invulling aan.
Goth zijn in de wereld van Tim Burton is niet enkel dwepen met de duisternis. Het is ook schaamteloos jezelf durven te zijn.
Dat gothic terug is, hoeft geen weerspiegeling te zijn van de ellendige staat waarin de wereld verkeert. De subcultuur is nooit helemaal weggeweest. Boeiender is de vraag waarom Wednesday een voortrekker was, en wat ze belichaamt. En dat is: alles wat de heersende sociale normen niét voorschrijven. Ze is een eenzaat, een tikje kil en noemt een zwaar auto-ongeluk waarnemen een bucketlistevent. Bovenal bijt ze van zich af wanneer iemand haar grenzen overschrijdt (veelal haar roomie Enid, die wreedheden begaat zoals verjaardagstaarten bakken). Goth zijn in de wereld van Burton is niet enkel dwepen met de duisternis. Het is ook schaamteloos jezelf durven te zijn.
Gen Jenna
Het tweede seizoen beseft heel goed dat Wednesday een rolmodel geworden is. Zelfs op Nevermore Academy – waarvan de directeur dit keer verdacht hard op Steve Buscemi lijkt – is ze zowaar een superster geworden. Niet vanwege haar persoonlijkheid, maar omdat ze vorig jaar haar crush ontmaskerde als het psychopathische monster dat de campus terroriseerde. Als beloning dragen medestudenten hun haar in vlechten of vragen ze handtekeningen. Wednesday vindt het vreselijk.
Het zou een kritiek kunnen zijn op wat veel fans al aanhaalden: gothic zijn is een mindset, geen kostuum. Aannemelijker is dat de reeks vragen wil stellen over de tol van roem. Ortega was zelf achttien toen ze gecast werd als Wednesday, en stond in horrorkringen bekend als de scream queen uit X en de Scream-reboot. Intussen is ze een A-lister die binnenkort in films van J.J. Abrams en Taika Waititi speelt. Ze is ook het soort ster voor wie bekendheid eerder een vervelend neveneffect is dan een cadeau. Zeker toen ze in een relletje belandde nadat ze in een podcast gezegd had dat ze op de set van Wednesday dialogen veranderde en vaak op tafel moest kloppen omdat wat ze moest spelen ‘geen steek hield’ voor haar personage. Dat viel niet in goede aarde, onder meer bij scenaristen in Hollywood die haar toxisch noemden. Achteraf reageerde Ortega dat ze haar woorden slecht gekozen had.
De nieuwe reeks bevat een scène waarin Wednesday maar moeilijk feedback verdraagt op haar Viper de la Muerte-roman. Het betekent wellicht dat het incident weinig impact had op haar band met Burton en de scenaristen Alfred Gough and Miles Millar. Zij beseffen ook dat Ortega, zelf een beetje Wednesday en tevens producent van dit seizoen, als geen ander weet hoe je Burtons misbegrepen monsters naar gen Z vertaalt. ‘Bij Wednesday is het altijd een risico – en dat is waarom Jenna zo belangrijk is – dat de show gemakkelijk kan afdwalen van wie dat personage is’, vertelde Burton recent aan The Hollywood Reporter. ‘Ze zouden haar emotioneler kunnen maken. Jenna weet hoever je daarin kunt gaan.’
Dat wordt tegelijk de grootste uitdaging van de reeks: hoe geef je een personage een boeiende karakterontwikkeling als die net geliefd is omdat ze geen emoties toont? Het antwoord is blijkbaar: door in haar mommy issues te duiken. Volgens Gough en Millar draait het tweede seizoen veel meer rond de rest van de familie Addams, en dan vooral Wednesdays band met moeder Morticia (Catherine Zeta-Jones).
Niet dat Wednesday volledig de freudiaanse toer opgaat. Haar grootste bezorgdheid dit seizoen is het feit dat ze visioenen heeft over de dood van Enid. En dat ze zwarte tranen huilt. Wij weten al wat dé herfstlook van 2025 wordt.
Wednesday – seizoen 2
Op Netflix. Deel 1 vanaf 06.08, deel 2 vanaf 03.09.