La Dispute in de Botanique: jubileum van een emotioneel uitputtend punkmeesterwerk

Crowdsurfen tijdens nummers over dode kinderen? Nooit eerder voelde het zo gepast als tijdens La Disputes uitgestelde tour ter ere van de tiende verjaardag van hun album Wildlife.

In de wereld van de post-hardcore (een soort geëvolueerde punkmuziek, met complexere songwriting en nummers die naast boos meestal ook heel droevig klinken) geldt La Dispute als een van de meest gerespecteerde bands. Die status hebben ze te danken een hun combinatie van spannende riffs, bijna literaire teksten en de kwetsbare manier waarop zanger Jordan Dreyer de longen uit zijn lijf schreeuwt. Vrolijk word je er doorgaans niet van, maar weinig groepen weten miserie beter om te zetten in emotioneel zuiverende muziek waarop je zowel kan huilen als headbangen.

Hun bekendste wapenfeit is Wildlife uit 2011, hun tweede album. Of naar eigen zeggen: een verzameling kortverhalen. Hierop klonk de band iets minder explosief dan op debuutalbum Somewhere at the Bottom of the River Between Vega and Altair, maar op tekstueel vlak werd de emotionele intensiteit net extra kracht bijgezet. Twee jaar geleden wilde de band op tour vertrekken om de tiende verjaardag van hun populairste plaat te vieren, maar de feestelijkheden werden gedwarsboomd door de coronapandemie – een tragedie die haar eigen La Dispute-tekst verdient. Gelukkig ging het jubileum na twee jaar uitstel alsnog door, met onder andere een emotioneel uitputtende passage in de Botanique te Brussel.

Zweet van de muren

Wildlife stond integraal op het programma. Dat betekende dat het optreden, net als de plaat, opende met A departure, één van vier ingetogen monologen waarop Jordan Dreyer zijn gekermde geschreeuw grotendeels achterwege laat. In plaats daarvan brengt hij de tekst op een manier die ergens tussen klaagzang en slam poetry ligt, de zangtechniek die La Dispute zo’n herkenbaar geluid geeft. Daarbij viel meteen het enige minpuntje van de show op: de microfoon had gerust luider mogen staan, zeker bij een band waarbij de teksten zo belangrijk zijn als bij La Dispute. Gelukkig bleek Wildlife veel trouwe fans te hebben die elk woord konden meeschreeuwen. En met het daaropvolgende Harder Harmonies werden de eerste hardere riffs op het publiek gelanceerd, waardoor de energie in de moshpit al snel compenseerde voor de iets te stille zangstem.

Een van de belangrijkste thema’s op Wildlife is Grand Rapids, de stad waar La Dispute werd opgericht. ‘We schreven deze nummers toen we begin de twintig waren, die rare leeftijd waarop je voor het eerst écht worstelt met jezelf en het leven. Je ziet vrienden vertrekken, er sterven geliefden,… Met deze nummers wilden we snapshots maken van de momenten die een diepe impact op je maken en die je inspireren.’ Grand Rapids bleek in dat opzicht een prima inspiratiebron te zijn. Zo maakt Dreyer in St. Pauls Missionary Baptist Church de vergelijking tussen een verloederd geraakte kerk en zijn eigen emotionele toestand. Het springerige Edit Your Hometown wordt dan weer verteld vanuit het standpunt van iemand die koste wat kost in zijn geboortestad wil blijven wonen, maar al zijn vrienden andere oorden ziet verkennen. Terwijl de emoties hoger opliepen, parelde er steeds meer zweet van de muren.

Emotionele kopstoten

‘Is everyone still okay?’ vroeg Dreyer halverwege de set. ‘Nu nog wel,’ dachten we, want aangezien de structuur van Wildlife gerespecteerd werd, wisten we wat nog zou komen. Tuurlijk, de eerste helft van het album barst al van de melancholie, maar dat was klein bier tegenover de emotionele kopstoten die zouden volgen.

Na A Poem, nog zo’n ingetogen monoloog, werd King Park ingezet: een hartverscheurende parabel over een bendelid dat per ongeluk een onschuldig kind doodschiet, waarna hij verteerd wordt door schuldgevoel. Het zeven minuten lange nummer eindigt met de meeste beruchte woorden uit La Disputes discografie: ‘Can I still get into heaven if I kill myself?’ Veel tijd om op adem te komen was er daarna niet, want van het bedrieglijk swingende Edward Benz, 27 Times, over een man die wordt neergestoken door zijn psychotische zoon, kikker je ook niet meteen op. En daarna volgde nog I See Everything, het dagboek van een moeder die haar zoon ziet aftakelen door kanker. Tip: ontwijk dit nummer als je ooit nog gelukkig wil zijn op 19 januari.

 Hoewel dat allemaal als een trieste bedoening klinkt, stond La Dispute niet te spelen voor een bende wenende toeschouwers. Hoe miserabeler de teksten, hoe explosiever de riffs. En zo moesten we tijdens teksten als ‘We buried our son today’ en ‘Can I ever be forgiven ‘cause I killed that kid?’ constant opletten om geen verdwaalde crowdsurfers in onze nek te krijgen. Gek genoeg voelde het niet eens zo ongepast dat iedereen een feestje bouwde op nummers over dode kinderen. Ook dat was een vorm van emotionele ontlading.

Miserieporno

Toch vraag je je misschien af waarom iemand zich vrijwillig zou onderwerpen aan zulke deprimerende muziek. Is dat niet gewoon platte miserieporno?

Op de laatste twee nummers van Wildlife maakt Dreyer duidelijk waarom deze nummers precies bestaan. ‘Everyone in the world comes at some point to suffering, I wonder when I will’, klinkt het in All our Bruised Bodies and the Whole Heart Shrinks. Lijden is een onvermijdelijk deel van het leven, en door andermans zwartgallige verhalen te vertellen, hoopt Dreyer zichzelf te kunnen sterken voor het moment dat het noodlot ook hem treft. In de afsluiter You and I in Unison licht hij toe hoe hij dat hoopt te doen: ‘No one should ever have to walk through the fire alone’. Gedeelde smart is halve smart.

Meer dan tien jaar later hebben de nummers een andere betekenis gekregen voor de ondertussen oudere groepsleden, maar de kernboodschap is ongewijzigd. ‘In een wereld waar fascisme en transfobie steeds aanweziger lijken te worden, is het makkelijk om moedeloos te worden. Maar toen we deze nummers opnieuw repeteerden, begon ik te beseffen dat ze daar niet over gaan. Integendeel, ze bieden een toevlucht, een plaats om je veilig te voelen. Hier vormen we een gemeenschap, probeer dat niet te vergeten wanneer je straks weer naar buiten gaat.’ Opdracht volbracht: we zullen het jubileumoptreden van Wildlife nog lang koesteren.