Fleet Foxes in De Roma: een gerijpte groep die niets van haar jeugdige frisheid had verloren

Zo nu en dan staat er een band op die rustieke folk weer hip weet te maken. Zo verrasten Fleet Foxes vijftien jaar geleden met hun meerstemmige zangpartijen en verfijnde instrumentatie, wat hen, zeker in Europa, een loyaal publiek opleverde. Ook in De Roma gaf de groep uit Seattle weer een hoogst bevlogen concert.

Met Shore brachten de Foxes in de herfst van 2020 misschien wel hun meest catchy langspeler uit. Na het complexe, overambitieuze en tegelijk verbrokkelde Crack-Up, waarop de heren flirtten met invloeden uit klassiek en progrock, is die terugkeer naar de eenvoud een verademing. 

De songs klinken compact, direct en gestroomlijnd, stralen warmte en energie uit en zijn voorzien van sierlijke melodieën die zich als harpoenen in je geheugen boren. Tegelijk zijn ze rijk aan subtiele details en hoor je occasioneel verwijzingen naar musique concrète, kamermuziek, minimalistische componisten als Philip Glass of Steve Reich en Brian Wilsons meesterwerk Pet Sounds. Het Amerikaanse blad Rolling Stone omschreef de gelaagde maar toegankelijke nummers uit Shore al als ‘avant-garde softrock’, terwijl anderen het hadden over ‘een terugkeer naar het kampvuur’.  

Dat laatste is een beetje vreemd, want de vierde plaat van Fleet Foxes is overduidelijk een product van de lockdown. In wezen is het een soloproject van spilfiguur Robin Pecknold, die net voor de pandemie naar New York was verhuisd terwijl de overige groepsleden in Seattle bleven. Noodgedwongen zong en speelde songwriter Pecknold dus alles in zijn eentje in, hier en daar geholpen door vrienden als Kevin Morby of muzikanten uit bands als Grizzly Bear en The Walkmen. Hoewel de songs tot stand kwamen in een periode waarin het bestaan van de meeste mensen op zijn kop werd gezet, staat Shore in het teken van hoop en verwondering. Het is een ode aan het doorzettingsvermogen van de mensheid in tijden van haast onoverkomelijke moeilijkheden. 

De lp-titel verwijst overigens naar een traumatische gebeurtenis uit Robin Pecknolds eigen leven. Kort na de release van Crack-up werd de nu 34-jarige artiest al surfend voor de Californische kust door een gigantische golf diep de oceaan in gezogen en het kostte hem een bovenmenselijke krachtinspanning om weer het strand te bereiken. Shore symboliseert het gevoel van opluchting van iemand die de dood in de ogen heeft gekeken, maar toch nog in staat is de triomf van het leven te vieren.  

Herboren

Het is dus geen toeval dat Fleet Foxes in Antwerpen als een herboren groep op het podium stond. Want met het oog op de huidige tournee heeft Pecknold zijn vijf gezellen –bijna allemaal beslagen multi-instrumentalisten- weer bij elkaar gefloten en de line-up aangevuld met drie koperblazers, zodat ook de oudere songs een nieuw jasje kregen aangemeten. 

Het resultaat was een gulle set van een uur en drie kwartier, waarin alle platen van Fleet Foxes aan bod kwamen en alle ingrediënten die hun muziek zo geliefd maken in het recept verwerkt zaten. De gloedvolle koortjes, rijke arrangementen, vindingrijke harmonieën en doorwrochte liedjes met leftfield-tendenzen: allemaal konden ze in De Roma probleemloos worden afgevinkt.  

De heren begonnen de avond met enkele nummers uit hun jongste plaat, waaronder Sunblind, Pecknolds ode aan zijn dode muzikale helden, het op radiomaat geknipte Can I Believe You, waarin je duidelijk kon horen dat de zanger een fan is van Otis Redding, en Featherweight, waarin de drie gitaren een vlechtwerk vormden dat herinnerde aan Genesis, ten tijde van Trespass. Maar algauw gooiden de Foxes er een lading songs uit hun nog steeds immens populaire eerste lp achteraan.  

Ragged Wood werd bijgekleurd met een elektrische mandoline en in Your Protector doken twee dwarsfluiten op, terwijl in het op gouden stemmen gebouwde White Winter Hymn zowel verwijzingen naar The Beach Boys als The Ronnettes te herkennen vielen. Blue Ridge Mountains zou in het sixties-repertoire van Simon & Garfukel niet hebben misstaan en de euforische ontvangst van Mykonos (net als Drops in the River afkomstig uit de eerste Foxes-ep Sun Giant) deed zelfs Robin Pecknold even perplex staan. 

Crescendo

Uit het bovenstaande hoeft u echter niet af te leiden dat Fleet Foxes voor de makkelijkste weg kozen. Hun set zat namelijk vol aangename verrassingen, zoals het bij The Band aanleunende Phoenix (de bijdrage van de Foxes aan het jongste werkstuk van Big Red Machine), Blue Spotted Tail en Montezuma, twee sobere, pastorale folknummers die door Robin Pecknold in zijn eentje werden gebracht, of de cover van Judee Sills The Kiss, waarin de zanger enkel werd begeleid door een piano en drie op fluistertoon spelende toeters. 

In A Long Way Past the Past toonden de Vossen onbekommerd hun spieren, maar in afsluiter Grand Ocean zat weer een fraai a capellastukje verborgen: een zoveelste bewijs dat de close harmony-zang van de groep geenszins hoeft onder te doen voor die van, pakweg, Crosby, Stills, Nash & Young. Tijdens de bissen volgde nog de suite The Shrine/An Argument, die halverwege in een kolkende stroomversnelling terecht kwam. Tim Bernardes, de Braziliaanse singer-songwriter die eerder op de avond als opwarmer dienst had gedaan, kreeg een gastrolletje in Going-to-the-Sun Road en met  Helplessness Blues mondde het concert uit in een zwierig crescendo. 

Wie vreesde dat Fleet Foxes na Crack-up de weg kwijt waren geraakt, had zich om niets zorgen gemaakt. In Antwerpen zagen we een gerijpte groep die niets van haar jeugdige frisheid en dynamiek had verloren en haar unieke sound nog verder had uitgediept. Of hoe de combinatie van bucolische folk en barokke popmuziek zoveel méér kan zijn dan een verstandshuwelijk.