Bon Iver in Vorst Nationaal: een warme herfstavond op grote schaal

Ook zonder ‘Skinny Love’ werden de fans van Bon Iver in Brussel met liefde bedolven. Liefde voor muziek, vrouwenrechten, de tenorsaxofoon en drums die klonken alsof een Noorse dondergod er persoonlijk op stond te rammen.

Waar was u op 12 september 2016? Als u fan bent van Bon Iver, luidt het antwoord wellicht: in de zevende hemel, want de band kondigde toen een Belgisch concert aan, om het drieënhalve maand later, samen met de hele Europese tournee, uit te stellen wegens ‘persoonlijke redenen’. Om maar te zeggen dat Vorst Nationaal gisteren in meer dan blijde verwachting was van Justin Vernon en de zijnen.

En terecht. Want we weten dat we het woord te vaak bezigen, maar Bon Iver is een fenomeen. Vernon won met niets meer dan een akoestische gitaar zieltjes bij Jools Holland, verkavelde met zijn debuutplaat For Emma, Forever Ago een plekje in de folk waarvan we zelfs niet wisten dat het braak lag en ging vervolgens jammen met Kanye West, James Blake en Travis Scott. Met 22, A Million verbaasde hij twee jaar geleden nog maar eens de indiescene door te gaan dollen met auto-tune, gelayerde elektronica en songtitels waar geen mens aan uitkon.

In Vorst pakte Vernon uit met een unieke bezetting – twee drummers, twee allround-toetsenisten en drie tenorsaxofonisten – en een setlist in twee delen die de folkie en de experimentele wildebras in hem naadloos verenigde, op arenaformaat dan nog wel. Opener 666 ?, inclusief donderende drumsolo, en het lieflijke pareltje Towers pasten wonderwel bij elkaar en leidden ons naar het eerste hoogtepunt 715 – CREEKS, een emotionele staalkaart van wat Bon Iver vandaag is: synths, saxen en stemmen die soms meer machinaal dan menselijk zijn, maar vooral, en nog altijd, songs die als een huis blijven staan.

De band had duidelijk gezocht naar oplossingen om de vaak intieme songs van de eerste twee platen op het niveau van de grote zalen te krijgen, maar af en toe sloeg ze de bal mis. Heavenly Father begon bloedmooi, haast sacraal, maar verzoop in het betonnen beukwerk van de twee drummers. Voor de kenners: de gated snare was helemaal terug in Vorst. Voor de niet-kenners: In The Air Tonight, die sound. Ook Blood Bank was in datzelfde bedje ziek.

De lijn ging terug bergop met 29 #Strafford APTS – Bruce Springsteen voor hippe jongelui – en een akoestische versie van re:Stacks. Waar we tien minuten daarvoor nog naar onze oordoppen tastten, hoorden we nu Vernons vingers over de gitaarnek glijden. Magie op grote schaal: ook dat is Bon Iver. Het eerste deel afsluiten deed de groep met een levenswijsheid: Tonight is not about me or you. It’s about us being able to gather together free and safe, celebrating life through music.

Na de pauze kregen de nummers uit 22 A Million en dus de experimenteerdrang vrije baan. In 33 “GOD” voerde Vernons uit duizenden herkenbare falsetstem het hoogste woord, in 8 (circle) mochten de saxen hun ding doen. Fantastische muzikanten trouwens, die saxofonisten. Telkens weer kleurden ze de koele synthpatronen net genoeg bij met warme klanken, als aquarellisten die het perfecte schilderij willen maken van een zonnige winterdag.

____45_____, met zijn jazzy vrijpartij tussen saxofoon en Vernons orgel, raakte ons midscheeps, net als Holocene, waar de drums op steroïden wél hun plaats vonden. Calgary lonkt af en toe naar de vroege Arcade Fire en wordt net als 22 (Over Soon) onthaald als een oude vriend. Straf trouwens hoe Bon Iver zo’n grote zalen weet te vullen met muziek die meer dan eens behoorlijk complex is.

Van ons zult u nog niet horen dat deze band de nieuwe Radiohead is, maar ze hebben wel met elkaar gemeen dat ze de grenzen van de mainstream en de definitie van – wie weet – een headliner danig hebben uitgerekt. De keerzijde: gejoel en gejuich, ook tijdens de verstilde stukken, die rustige, knap opgebouwde nummers als Creature Fear bijna de boot doen ingaan.

Tussendoor gaf Vernon een open doekje aan de European Women’s Lobby, een organisatie die onder meer bij de Europese instellingen ijvert voor gelijke rechten tussen man en vrouw en die in de foyer haar werking voorstelde. Zelfs zonder Skinny Love op de setlist had deze man duidelijk meer dan genoeg liefde te geef voor de 8000 dolende zielen die zich kwamen warmen aan zijn muziek. Het zijn songs die bij oktober passen zoals de bladeren die we van de bomen zagen vallen op weg naar het station. Nu liggen ze op de grond en is Bon Iver weer weg. Laat ons hopen op een niet te strenge winter en dat het snel weer zomer is, wanneer de bomen weer groen kleuren en deze band – hopelijk -een Pukkelpoptent afsluit.