Tussen Werelden
De briefroman van Juli Zeh en Simon Urban weifelt tussen essay en proza. Met als resultaat een halfslachtig brouwsel.
Het was geen blij weerzien. Twintig jaar geleden waren Theresa en Stefan nochtans boezemvrienden. Tijdens hun studententijd in Münster deelden ze een kot, gingen ze naar dezelfde feestjes en boemelden ze tot in de late uurtjes na aan de keukentafel, waar ze verhitte discussies voerden over Derrida en Adorno. Ze waren jong en onbezonnen, en ze wilden de wereld veranderen.
Tot hun wegen scheidden. Theresa moest noodgedwongen terug naar Schütte, een dorpje in de voormalige DDR, waar ze halsoverkop het melkveebedrijf van haar vader overnam. Stefan maakte carrière als cultuurjournalist bij de Bote, een toonaangevend weekblad dat verdacht veel op Der Spiegel lijkt. Twee verschillende werelden, en in die twee decennia zijn de oude vrienden ook mentaal uit elkaar gegroeid. Wanneer ze elkaar toevallig in Hamburg ontmoeten, eindigt hun avondje in kletterende ruzie. Maar hun vriendschap kan wel tegen een stootje en via sociale media beginnen Theresa en Stefan berichten en mails uit te wisselen.
Centrale zin: Vaak lijkt dat veelgeprezen engagement van jullie jonge elites uit de grote stad weinig meer dan een larmoyante vorm van narcisme.
De neerslag van die gesprekken krijgen we te lezen in Tussen werelden, de nieuwe roman van de Duitse coryfeeën Juli Zeh en Simon Urban. Samen vertolken ze de stemmen van Theresa en Stefan. Elk worstelt met zijn eigen problemen. Theresa wil haar coöperatie omvormen tot een bioboerderij maar botst op de complexe Europese regelgeving, en in het licht van de klimaatcrisis vindt Stefan dat journalisten activistischer moeten worden. Zijn idee om een klimaatspecial te maken botst op een veto van de oude journalistieke garde, terwijl Theresa met lede ogen moet aanzien hoe bevriende boeren failliet gaan – de zelfmoordcijfers op het platteland liegen niet.
Hun virtuele discussies zijn bitsig. Theresa verwijt Stefan dat hij zich met nicheproblemen bezighoudt. Omgekeerd krijgt de boerin te horen dat haar veebedrijf bijdraagt aan de ondergang van de planeet. Toch groeien ze in hun enerverende briefwisseling dichter naar elkaar toe. Kunnen ze de oude erotische spanning nieuw leven inblazen?
Zeh en Urban grijpen de tijdgeest bij de pols: het verhitte debat van de twee koningskinderen leest als een analyse van het huidige culturele en politieke klimaat. Soms verrassen ze met hun slimme inzichten, maar even vaak heb je het gevoel dat ze veredelde opiniestukken aan elkaar plakken.
Daarnaast rammelt de roman langs alle kanten. Personages spreken in verkapte essays en de opzichtige plotlijntjes maken het verhaal pijnlijk voorspelbaar. Van klasbakken als Zeh en Urban verwacht je meer. Tussen werelden valt zo tussen twee stoelen: qua verhaal te doorsnee en intellectueel net niet boeiend genoeg.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
