SUMMER OF 89 – Lou Ye verschalkte de Chinese censor en dat brak hem zuur op. Maar dat is niet de enige reden waarom zijn sensuele studentenkroniek uw aandacht verdient.

Lou Ye met Hao Lei, Hu Ling, Guo Xiaodong

Behalve de meest besproken film van Cannes 2006 mag dit zwierige jongerendrama van rasfilmer Lou Ye ( Suzhou River, Purple Butterfly) ook een van de meest controversiële Chinese films ooit worden genoemd. Ye was er namelijk in geslaagd zijn vierde langspeler naar het Franse filmmekka te smokkelen zonder hem eerst voor te leggen aan de Chinese censor, met als heuglijk resultaat: een reeks openhartige seksscènes – du jamais vu in de Chinese film – én impliciete kritiek op het regime en het brutale neerslaan van de studentenopstand op het Tiananmenplein in 1989. Dat is de turbulente achtergrond waartegen Ye’s in China verboden film zich afspeelt, al gaat het nooit de pamflettaire toer op en wordt er over de oorzaken en gevolgen van het bloedbad (waarvan ook journaalbeelden worden getoond) met geen woord gerept.

Ondanks de controversiële setting is Ye niet zozeer in de politieke context geïnteresseerd; wél in de hartstocht en tristesse van zijn personages: studenten aan de universiteit van Peking die daar de liefde en de vrijheid ontdekken en eerder in bed dan op de barricades bevrediging vinden. Die vrijheidsdrift wordt – net als in Ye’s vorige films – bijna lijfelijk tastbaar gemaakt door de gracieuze cameravoering en de barokke mise-en-scène, waar soms de wellust afspat. Zoals in de prachtige proloog waarin protagoniste Yu Hong afscheid neemt van haar jeugdvriendje alvorens naar het verre Peking af te reizen. Of in de woordeloze scène aan de bar waarin ze het hof wordt gemaakt door Zhou Wei, die spoedig de liefde van haar leven wordt.

Jammer genoeg houdt Ye dat hoge niveau niet vol en bezondigt hij zich vooral in het tweede deel – waarin de ontheemde personages elkaar jaren later terugzien in Berlijn – aan overbodigheid en wolligheid, met enkele nietszeggende dialogen en bizarre cuts die zo uit een Franse praatfilm uit de jaren 70 geplukt lijken. Echt diepgravend kun je Summer Palace dan ook niet noemen en bovendien kunnen er zeker twintig minuten uit worden geknipt, maar Ye schudt hoe dan ook enkele geweldige scènes uit zijn mouw, roept een prachtig tijdsbeeld op en weet ook de pijn, verwarring en euforie van het jong zijn op een sensuele manier te verbeelden.

Dave Mestdach