Eerste zin Het huis waar Roemer met zijn vader woonde, bestaat alleen nog maar in mijn gedachten.
Roemer is een rare, vinden veel van zijn klasgenoten: beetje op zichzelf en niet goed in het maken van vrienden. Hij woont samen met zijn vader, een pianoleraar die sinds de dood van zijn vrouw depressief op een matras ligt. Om bij te dragen aan het huishouden gaat Roemer tijdens het weekend aan de slag in een hotel dat uitgebaat wordt door de twintig jaar oudere Eveline Vroman, op wie hij pardoes smoorverliefd wordt. Alleen is hij door zijn autismespectrumstoornis niet in staat uit te maken wat zij voor hem voelt.
In De visionair volgt Anja Sicking Roemer van zijn schooltijd in 2016 tot ver in de toekomst, wanneer hij een succesvolle AI-ontwerper is geworden die fortuinen heeft verdiend met een bril waarvoor hij tijdens zijn schooltijd het idee al kreeg. Voor de roboticales diende hij een project te presenteren. Een bril waarmee mensen net zo goed kunnen kijken als dieren, was zijn eerste idee, maar na zijn val voor Eveline, wilde hij er een maken waarmee hij de emoties van anderen zou kunnen lezen.
Vijf jaar geleden beweerde de Poolse computerwetenschapper Michael Kosinski dat hij een AI-programma had ontwikkeld dat op basis van de gelaatstrekken van een persoon kon uitmaken of die hetero of homo was. Echt perfect bleek het ding niet te zijn, maar het haalde wel betere resultaten dan mensen die gevraagd werd om hetzelfde te doen. Wat zou er gebeuren als zo’n AI-programma emoties op het gezicht van een ander zou kunnen lezen, vroeg Sicking zich af.
Ze liet zich echter iets te veel meeslepen door die fascinerende vraag, vrezen we, waardoor de romankwaliteiten van haar boek in de verdrukking komen. Personages mogen bijvoorbeeld alleen meespelen zolang ze nuttig zijn. Roemers vader verdwijnt halverwege het boek in een instelling, en daar sterft hij ook. Maar misschien is dat ook niet waarom je De visionair wil lezen, maar wel om de scherpe visie op de merites en de gevaren van AI, want daarvoor zit je bij Sicking goed. In de wereld die ze beschrijft, is de YourEyes-bril een groot succes. Iedereen wil er een. Waarom zouden anderen immers niet mogen weten wat er in je omgaat? Dat is toch alleen maar goed voor de publieke veiligheid?
Anja Sicking, Lebowski, 272 blz., ? 23,99.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
