In Black Swan haalt de maker van Requiem for a Dream en The Wrestler zijn tutu en spitzen boven, met als resultaat: de donkerste balletfilm ooit. Regisseur Darren Aronofsky over zijn zwanenmeer van bloed, zweet en tranen.
Black Swan is een horrorverhaal over een psychotische ballerina. Was je Hollywood écht zo beu?
Darren Aronofsky: (lacht) Mijn vorige films waren ook niet evident dus dacht ik: ‘Waarom niet?’ Eigenlijk ging het zo. Aangezien mijn zus vroeger danseres was, ben ik altijd in ballet geïnteresseerd geweest zonder daarom een kenner zijn. Alleen vond ik lange tijd geen geschikt scenario of een juiste invalshoek voor een film. Tien jaar geleden – tijdens het monteren van Requiem for A Dream – las ik echter The Understudy van Andres Heinz. Dat script ging over de intriges achter de schermen van een Broadway-theatergezelschap. Wat later las ik ook De Dubbelganger, een kortverhaal van Dostojevski over een man die er van overtuigd is dat zijn collega zijn identiteit heeft overgenomen. Dat vond ik een heel enge en fascinerende gedachte. Nog wat later zag ik een opvoering van Het Zwanenmeer van Tsjaikovski waarin de soliste zowel de rol van de Witte als de Zwarte Zwaan danste. Uit al die dingen samen is uiteindelijk het concept voor Black Swan ontstaan.
Was het na het succes van The Wrestler makkelijker om zo’n apart project gefinancierd te krijgen?
Aronofsky: Hell no! The Wrestler was al een hele beproeving, omdat niemand nog met Mickey Rourke wilde werken omwille van zijn verleden en zijn reputatie van bad boy. Black Swan bleek helaas nog een stuk lastiger. Het is een balletfilm. Over een geschifte ballerina! Met muziek van Tsjaikovski! Denk dat ze daar in Hollywood geil van worden? (lacht) Ik denk dat het acht of negen jaar geduurd heeft om groen licht te krijgen. Normaal had ik de film al een jaar eerder willen draaien met onafhankelijk geld, tot twee weken voor de opnames plots bleek dat er helemaal geen geld was. Ik ben Fox Searchlight toen echt op handen en voeten gaan smeken om het project in extremis over te nemen. Uiteindelijk is dat ook gelukt.
Nochtans was Natalie Portman toch van bij het begin in het project betrokken?
Aronofsky: Klopt. In 2002 ben ik voor het eerst met haar gaan praten, zonder vooraf te weten dat ze van haar vierde tot haar dertiende balletschool heeft gevolgd. Natalie was meteen enthousiast, ook omdat het niet zomaar een balletfilm was maar tegelijk een veelgelaagde karakterstudie over jaloezie, ambitie, vriendschap en waanzin. Zonder haar zou Black Swan nooit gemaakt zijn. Ten eerste: als je zo’n riskant project van de grond wil krijgen, heb je sowieso een grote naam en een internationale cast nodig. En ten tweede: Natalie was ook de enige die de zowel fysiek als psychologisch uitputtende hoofdrol aankon. (Dave Mestdach)
