‘Baghdad Messi’ (nu ook op dvd): Kort maar prachtig

De Iraakse Belg Sahim Omar Kalifa scoort de ene prijs na de andere met zijn derde kortfilm Baghdad Messi (2012). En terecht.

Irak, 2009. Hamoudi is 11 en heeft maar één been. Zijn vriendjes laten hem meespelen in hun voetbalwedstrijden (als doelman, welteverstaan) omdat Hamoudi’s vader een tv heeft en ze bij hem thuis naar de Champions League kunnen kijken. Maar dan, kort voor de finale, laat het toestel het afweten. Hamoudi overtuigt zijn vader de relatieve veiligheid van het platteland achter te laten en naar Bagdad te trekken om het ding te laten repareren.

Een simpele vertelling, die Kalifa op een naturalistische manier in beeld brengt, ontdaan van alle franje. De regisseur mikt op authenticiteit, en vindt die in een beeldtaal zonder geforceerde opsmuk en vooral ook in de prestaties van zijn (niet-professionele) acteurs.

Kalifa creëert hier een wrang beeld van een Iraakse kindertijd, geperverteerd door oorlog en repressie, net als in zijn tweede kortfilm, Land of the Heroes (die ook op deze dvd staat). Daarin zagen we hoe de moeders van de jonge hoofdpersonages wapens schoonmaken om te verkopen, hier wordt het een levensgevaarlijke missie om een voetbalmatch te zien op tv. Kalifa legt het er nooit te dik op en hengelt nooit naar tranen, maar laat zijn situaties rustig voor zich spreken.

Land of the Heroes klokte enkele jaren geleden af op zo’n twintig internationale prijzen. Volgens de Facebookpagina van Baghdad Messi staat de teller voor deze film momenteel op 29, waarmee Kalifa, een Koerd die pas in 2001 als politiek vluchteling in België arriveerde, zowat de meest bekroonde Vlaamse filmmaker van het moment moet zijn. (De kortfilm werd ook al toegevoegd aan de longlist van de Oscars in de categorie voor Beste Live Action Kortfilm.) En al zijn prijzen niet zaligmakend – kijk maar naar welke Vlaamse films ze in Montréal zoal durven te bekronen – Baghdad Messi is van een ontroerende, memorabele eenvoud.

Dennis Van Dessel