2024, het jaar dat de kuisheidsgordel uit mocht
In 2024 eisten erotiek, seks en aantrekking hun plaats weer op in films. Als vanouds maar toch anders.
Seks mag weer op het grote scherm. Dat is geen flauwe trendspotting maar een vaststelling. Playboy Magazine berekende dat slechts één op de honderd films die in Amerika in de jaren tien uitkwamen een seksscène bevatte. Dat is het laagste cijfer sinds de jaren zestig. De piek lag in de jaren negentig, de hoogdagen van erotische thrillers als Basic Instinct van Paul Verhoeven.
The Economist berekende dat er sinds 2000 veertig procent minder erotiek in films zit. Bijna de helft van de top-250-films die tussen 2019 en 2023 uitkwamen, bevatte zelfs geen seks.
Hoe komt dat? Misschien is het een collectieve kramp na de MeToo-beweging. Of misschien komt het door twee decennia van Marvelization: superheldenfabriek Marvel levert notoir aseksuele films af. Verschillende Hollywoodstudio’s die een wereldwijd familiepubliek willen bereiken – seksscènes zijn bijvoorbeeld taboe in China – hielden het doodbraaf en bijna aanstootgevend preuts.
Daar had 2024 al minder last van. Het filmjaar kwam op gang met Poor Things. In Yorgos Lanthimos’ feministische Frankensteinvariatie speelt Emma Stone een jonge vrouw, die sterft en weer tot leven gewekt wordt met de hersenen van een kind. Zij verkent alsmaar gretiger en vrij van schaamte haar seksualiteit. Stone zag zich wel genoodzaakt om het waarom van de vele hitsige standjes uit te leggen: ‘Ik ben niet iemand die de hele tijd naakt wil zijn, maar wel iemand die het personage zo volledig mogelijk wil weergeven.’ Haar inspanning werd beloond met de Oscar voor beste actrice.
De zomer barstte los met Love Lies Bleeding, een uitzinnige queer noir van Rose Glass waarin de passie tussen een fitnessuitbaatster en een bodybuildster verschroeiend hoog oplaait. Kristen Stewart en spierbundel Katy O’Brian beelden de amour fou uit in morsige, plastische seksscènes. In een van de intiemste scènes, die verraadt dat het om meer dan lustbevrediging gaat, vraagt Stewart aan O’Brien om te tonen hoe ze masturbeert en hoever ze kan stretchen.
De herfst begon met een update post #MeToo van de erotische klassieker Emmanuelle door regisseur Audrey Diwan met Noémie Merlant in de hoofdrol: een door perfectiedrang verlamde vrouw die geen orgasmes meer krijgt in een op genot gerichte wereld. Vervolgens dook Anora op, een kleurrijke komedie over een zelfbewuste, slimme sekswerker uit Brooklyn. Regisseur Sean Baker won er de Gouden Palm mee en droeg die op aan alle sekswerkers. In de sensatie van het najaar, de feministische bodyhorrorfilm The Substance, filmt de Franse regisseuse Coralie Fargeat de borsten en billen van Margaret Qualley ongezien nadrukkelijk in een dubbelzinnige poging de hyperseksualisering van jonge vrouwen te laken.
‘Het is mijn vrouwelijk antwoord op de seksuele thrillers van de jaren 90.’
Halina Reijn
Het Festival van Venetië bekroonde Nicole Kidman voor haar hoofdrol in Babygirl. Daarin speelt de filmster de CEO van een groot bedrijf, die niet meer klaarkomt bij haar echtgenoot (Antonio Banderas) en zich waagt aan een kinky affaire met een jonge stagiair (Harris Dickinson) met een voorliefde voor sado-masochistisch rollenspel. Regisseur en scenarist Halina Reijn, het brein achter de Vlaams-Nederlandse serie Red Light, zegt ‘ongelofelijk geïnspireerd’ te zijn door al de seksuele thrillers van de jaren 90: Basic Instinct, Fatal Attraction, 9 1/2 Weeks, Indecent Proposal: ‘Babygirl gaat daar in dialoog mee, het is mijn vrouwelijk antwoord op die films.’
De grootste namen geven zich dus weer bloot in films met een seksuele, erotische lading. Maar het valt op dat het vooral vrouwelijke regisseurs zijn die de discussie aandurven. Ze tonen een eigen kijk en die is helemaal anders dan de dominante mannelijke blik. Ze schenken bijvoorbeeld preciezere aandacht aan de vrouwelijke ervaring. Toestemming, verleend of net niet, is een ding. Maar binnen die grenzen komt zo veel meer aan bod dan vanilleseks.
Bovendien zong zowel Stone, Stewart, Kidman als Zendaya dit jaar de lof de van de intimiteitscoördinator. De aanvankelijk erg grote scepsis tegenover de functie ebt weg. Bescherming en glasheldere afspraken helpen de spelers net om van intieme scènes wat te maken.
Bovengenoemde films markeerden het jaar en de grote festivals, maar het zijn geen echte Hollywoodproducten. Nochtans herontdekte ook Hollywood zelf dit jaar het bestaan van seks, erotiek en aantrekking. Het zag opnieuw wat stoutere films aanslaan. Het internet kirde van voorpret bij de gedachte aan Zendaya in een driehoeksverhouding met Josh O’Connor en Mike Faist in Challengers. In die zwoele tennisfilm hield Luca Guadagnino het zoals meestal op veel suggestie en werd de seksuele spanning nog het meest gelost in een tennisfinale.
Ook de romcom leefde weer op en mocht opnieuw sexy zijn. Dat Sydney Sweeney en Glen Powell schaars gekleed niet van elkaar kunnen blijven, maakte van Anyone but you een onverwacht grote hit. Diezelfde, old school charismatische Glen Powell zorgde voor rooie oortjes dankzij een stomende affaire met Adria Arjona in de actiekomedie Hit Man van Richard Linklater.
Opvallend waren ook de verhaallijnen rond oudere vrouwen die een relatie begonnen met een jongere man. Nicole Kidman in Babygirl, Jennifer Lawrence die in No Hard Feelings een jongeman van zijn maagdelijkheid moet afhelpen. Anne Hathaway die in The Idea of You als veertigjarige gescheiden moeder helemaal opgaat in een relatie met een 24-jarig popidool, internetboyfriend Nicholas Galitzine. De film haalde de mosterd bij een sexy boek waarin ene Robinne Lee haar fantasie losliet op Harry Styles.
Zonder deftige release viel ook Saltburn op met merkwaardige scènes waarin Barry Keoghan een badkuip leeg likt, zich bevredigt op een graf of poedelnaakt door het huis danst. Aan 2025 om beter te doen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier