‘Het lijkt soms triviaal om te schrijven over muziek als de wereld in brand staat’

Knack Focus-redacteur Jonas Boel blikt terug op zijn eerste jaar als columnist: ‘Oeverloos palaveren en discussiëren over muziek. Ik heb er verschillende vriendschappen aan te danken, maar er nog nooit één aan verloren.’

Twee weken geleden kon u in Knack Focus lezen welke albums van 2019 het meest op de goedkeuring van onze muziekredactie konden rekenen. Voor volgende week, op de allerlaatste dag van het jaar én het decennium, selecteerden we zelfs de beste, invloedrijkste en belangrijkste albums van de voorbije tien jaar.

Zonder te verklappen welke titels in dat overzicht prijken: het is een mooie lijst. Een gevarieerde vooral, met gevestigde en minder evidente namen, logische en verrassende keuzes. Een lijst die hopelijk stof biedt tot discussie over schromelijk overschatte platen, schandelijke afwezigen en zelfs over de zin van dergelijke klassementen. Appelen en peren, u weet wel. En waar is Arcade Fire, godverdomme!

Oeverloos palaveren over muziek. Ik heb er verschillende vriendschappen aan te danken, maar er nog nooit een aan verloren.

Het voorbije jaar heb ik muziek van vroeger en nu gekoppeld aan de politieke actualiteit en geschiedenis. Muziek heeft met politiek gemeen dat ze evenzeer kan verbinden als polariseren. Maar muziek heeft minstens één dikke streep voor: je kan er pas over praten wanneer je luistert.

Voor een goed gesprek over muziek zijn meningsverschillen niet alleen welkom, maar zelfs essentieel. Muziek gaat onmogelijk samen met dovemansoren, terwijl ze in de politiek steeds meer verplicht lijken te zijn. De recente open brief van actrice Maaike Neuville, die in het Vlaams parlement een debat over de cultuursubsidies bijwoonde en achteraf met ontsteltenis fileerde, legt die realiteit hier pijnlijk bloot.

Als ik naar onze lijst met de beste platen van het decennium kijk, zie ik veel parallellen met hoe het de wereld de afgelopen twintig jaar verging: ik zie tendensen en doorbraken, nieuwe en oude kleuren, ik zie opbod, vetes, prioriteiten en contrasten. Maar ik zie ook dingen die ik in de politiek amper terugvind: verdomd veel dialoog en verdacht weinig dogma’s, bijvoorbeeld. Winnaars en verliezers, maar vooral vooruitgang!

Mag ik iets bekennen? Het lijkt soms verdomd triviaal om over muziek te schrijven wanneer de wereld in quasi elke uithoek in brand staat. Als ze al niet in de as ligt. ‘We got so much other shit to deal with’, zoals de Britse artieste Georgia het uitdrukt in een interview dat u binnenkort bij ons kunt lezen. Maar in hetzelfde gesprek legt ze ook het verband tussen losgaan op muziek en alle ‘serieuze’ uitdagingen die in het verschiet liggen: ze kunnen allebei niet zonder collectieve energie en samenhorigheid.

Op zulke momenten weet ik gelukkig weer waarom ik doe wat ik dagelijks doe. Dialoog. Voeden, inspireren, praten en discussiëren. ‘Language exists less to record the actual than to liberate the imagination’, schreef Anthony Burgess in Language Made Plain, een boekje uit 1964 dat ik het voorbije jaar graag heb gelezen. Vervang language in die zin door music, de oudste taal ter wereld. Probeer dan hetzelfde met politics, en proef het, naar huidige smaken gekruide verschil. Imagination, verbeelding, dát is wat ik alle mensen van goede en slechte wil toewens, in het volgende jaar en vooral het komende decennium. Verbeelding, yessir!

Bedankt dus, om te lezen en te luisteren, om er mee eens of oneens te zijn, en er – hopelijk! – in het lang en breed verder over te palaveren. Gelukkig nieuwjaar!