‘De amazone van de Franse Revolutie’: Théroigne de Méricourt, niet zoals te zien in Assassin’s Creed

4 / 5
Théroigne de Méricourt © Belga

Luc Van den Broeck en Sarah De Grauwe, Vrijdag

De amazone van de Franse Revolutie

256 blz, 23,00 euro

4 / 5

De Franse Revolutie was een mannenzaak, ervoer de Waalse Théroigne de Méricourt aan den lijve.

‘Hebben jullie Théroigne gezien, minnares van het bloedbad, / Een volk zonder schoenen aansporend tot opstand, / De wang en het oog in vuur en vlam, haar personage spelende, / En beklimmende met de sabel in de hand de koninklijke trappen?’ schreef Charles Baudelaire in zijn gedicht Sisina. Het was een beschrijving van de Parijse rellen van 10 augustus 1792 tussen het volk en de Zwitserse wacht van Lodewijk XVI, die vooral voor die laatsten slecht afliepen. De Zwitsers werden afgeslacht en de koning gearresteerd, om vijf maanden later onder de guillotine te belanden. Ook de royalistisch gezinde journalist François-Louis Suleau werd vermoord, en wel door Théroigne de Méricourt, een van de aanstokers van de strijd. Dat wil althans de legende, want of deze Belgische revolutionaire de journalist werkelijk een kopje kleiner heeft gemaakt, is niet zeker. Al had ze er redenen genoeg voor: hij had haar in zijn artikels al jaren een courtisane noemde die het volk opjutte en die zelfs een handleiding voor prostituees had geschreven.

Hebben jullie Théroigne gezien, minnares van het bloedbad?’ schreef Baudelaire over deze Belgische revolutionaire.

Wie was Théroigne echt? Deze dochter van een handelaar uit het Waalse Marcourt, lezen we in De amazone van de Franse Revolutie, geschreven door Luc Van den Broeck en Sarah De Grauwe, verloor op haar vijfde haar moeder en ging op haar elfde in dienst van een Engelse adellijke dame die haar een degelijke opvoeding gaf. In Londen werd een jonge edelman op haar verliefd die haar vervolgens meenam naar Parijs en wellicht bezwangerde. Het zou alleszins een verklaring zijn voor de 200.000 pond die hij haar schonk en die maakte dat ze zich voortaan kon toeleggen op zingen en pianoforte spelen. En op het sympathiseren met en sturen van de Franse Revolutie, want Théroigne was samen met de filosoof Condorcet, Madame de Staël en Olympe de Gouges, de auteur van de Déclaration des droits de la femme et de la citoyenne, een voorvechtster van het revolutionaire feminisme. Dat is: tot Robespierre en co., die de vrouw liever aan de haard met een baby aan de borst zagen, de macht overnamen. De filosoof pleegde zelfmoord, de Madame ging op de vlucht, Olympe kwam onder de guillotine terecht en Théroigne van 1794 tot haar dood 23 jaar later in de afdeling psychiatrie van het Salpêtrière.

Van den Broeck en De Grauwe schreven een ingetogen biografie van Théroigne, met oog voor de historische context, de vele open vragen die na haar dood restten en de kwalijke reputatie die Alphonse de Lamartine, Alexandre Dumas en de broers Goncourt haar wellicht onterecht bezorgden, een reputatie die haar een belangrijke rol opleverde in de game Assassin’s Creed Unity, zij het die van een bloeddorstige oproerkraaister.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content