Vier dingen, meer valt er zo niet direct te bedenken over het voorbije tv-jaar: de kindertelevisie voor volwassenen brak alle records, commerciële televisie was gewoon commerciële televisie, niet iedere vernieuwing was zo vernieuwend en oude kwalen doken weer op.
VTM rukte het deksel van een pot waarvan de bodem eindeloos diep bleek: televisie voor volwassenen op kindermaat was werkelijk overal. Met als weergaloos hoogtepunt – of dieptepunt, naargelang uw standpunt – de jacht op de nieuwe K3. Of u nu keek naar K3 zoekt K3 om heerlijk ironisch te tweeten over dat kleed met de opgenaaide beertjes van Josje, of omdat u dit enige familiemoment in een leven dat aaneenhangt van druk druk druk niet wilde vergallen of omdat u een avond per week kritiekloos achterover wilt hangen: de reden waarom u keek, deed er niet toe, als u maar keek, wat u massaal deed.
Dat brengt me bij mijn tweede punt. Ooit dachten de stormtroopers van VIER dat het mogelijk is de wetten van de commerciële televisie om te draaien en dat het hen zou lukken programma’s die volgens alle denkbare marktonderzoeken thuishoren op een openbare omroep over te planten op een commerciële zender. Ze meenden zelfs dat ze reclame konden heruitvinden. Tot bleek dat die bedrijven hen minder nodig hadden dan zij hen. Dit jaar bewees dat een commerciële zender maar beter bij zijn commerciële logica blijft als hij echt wil overleven en dat met die logica de zekerheid het van de gewaagde gok haalt. De lat van toen is vervangen door de humor van Geubbels. Als VIER nog verrast, dan is het berekend. Nieuwe programma’s bleken vooral duidelijk in de markt gezet. De zender waagde zich opnieuw aan actualiteit, maar voegde voor de kijker van alle leeftijden Karen Damen toe aan Gilles De Coster. Met Dictator dacht men de jeugd van tegenwoordig omver te blazen, maar die geeft voorlopig geen krimp en kijkt toch liever met ma en pa naar die zoektocht naar K3.
En dan was er de vernieuwing van Canvas. Canvas zou zichzelf heruitvinden en de kijker uit zijn roestige kijkgewoontes schudden. Het begon met het onverwachte beginmoment: eind augustus trapte Bart Schols om halfnegen stipt zijn eerste Afspraak af, maar het vaste Canvaspubliek was nog met vakantie of zat op het vertrouwde moment – acht uur – voor het scherm om geërgerd vast te stellen dat ze bij Canvas nog met de heruitzendingen bezig waren. Zo werd De afspraak het programma dat steevast te laat kwam. Tijd om te zoeken kreeg Canvas niet, daarvoor was de vernieuwing net iets te lang op voorhand aangekondigd. Maar kijk, het nieuwe jaar brengt nieuwe hoop: De ideale wereld verhuist van de zender die besefte dat hij toch vooral commercieel is naar de zender die net iets te veel de oude bleef om vernieuwend te zijn.
Het was ten slotte van diep in de jaren negentig geleden dat zo veel politici meenden dat ze zich moesten moeien met de journalistiek van de VRT. En opnieuw was Deafspraak kop van Jut. De ene keer was Bart Schols niet kritisch genoeg voor een teruggekeerde Syriëstrijder met een broodjeszaak, de andere was hij dan weer te kritisch voor een minister van Natuur die door de bomen het bos niet meer zag. Nog voor De ideale wereld is gestart op Canvas, heeft de mediaspecialist van de N-VA al laten verstaan dat ook dit programma zich aan regels moet houden. Of dat een dreigement was dan wel een kandidatuur voor ‘Sla de sloeber’ is niet duidelijk.
TINE HENS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
