‘Paranoid Park’, de jongste film van Gus Van Sant, is opnieuw een onderzoek naar de angsten en onzekerheid van tieners. De dvd-editie bevat ook het opmerkelijke debuut van de regisseur.

2007 / 1985Films ****Extra’s ****

(A-Film)’Paranoid Park’, de jongste film van Gus Van Sant, is opnieuw een onderzoek naar de angsten en onzekerheid van tieners. De dvd-editie bevat ook het opmerkelijke debuut van de regisseur.

Niemand die de verwarring, de angst en de onzekerheid van de adolescentie met zo veel empathie weet te vatten als Gus Van Sant, de maker van My Own Private Idaho, Gerry en Elephant. Zijn jongste film Paranoid Park omschrijft de regisseur zelf als ‘een soort Schuld en Boete in de wereld van de skate, met de adolescent Alex als een ver neefje van Raskolnikov.’ In een niet-lineaire flashbackconstructie vertelt Van Sant hoe een bange tiener uit Portland reageert op een tragisch incident dat hem wellicht zijn hele leven zal blijven achtervolgen: de door hem veroorzaakte accidentele gruwelijke dood van een bewaker bij een goederentreintransport.

Prachtig hoe Van Sant, die dit keer zijn jeugdige cast via MySpace rekruteerde, in deze bijna experimentele lowbudgetfilm de maalstroom van tegenstrijdige en niet gearticuleerde emoties waarin de jongen geslingerd wordt op intens cinematografische wijze tastbaar maakt. Hij laat zijn geïnspireerde cameraman Christopher Doyle (beroemd voor zijn samenwerking met Wong Kar-wai) de gevoels- en denkwereld van de skaters vatten in een losse mix van 35mm- en Super 8-materiaal, met een grote aandacht voor de subtielste schakeringen in de textuur van het beeld.

Ook auditief is Van Sant zeer inventief. Zo is er de onthutsende scène waarin Alex onder de douche als het ware de misstap en de wroeging van zich afspoelt. Tijdens een close-up van zijn natte haren bestookt Van Sant hem met loeihard elektronisch geweld. Alsof de beroemde douchescène uit Psycho (de Hitchcockklassieker waar Van Sant een conceptuele shot-per-shot remake van maakte) de soundtrack krijgt van Bernard Herrmanns synthesizerscore voor The Birds.

De dubbel-dvd van Paranoid Park bevat naast twee interviews met Van Sant een extra van formaat: de zelden vertoonde eerste lange speelfilm van de regisseur. Mala Noche, gedraaid in 1985 met een schamel budget en in schimmig zwartwit, vertelt over de trieste eenrichtingsliefde van de jonge blanke drankverkoper Walt voor een Mexicaanse adolescent. Als die hem blijft afwijzen, papt Walt aan met de minder kieskeurige kompaan van de jongen. Van Sant filmt de onmogelijke amoureuze driehoek als een sjofel ballet van aantrekken en afstoten, waarin romantische verlangens, brute lust, oprechte gevoelens, verdoken sociale exploitatie, illusoire vrijheid en de angst voor de uitwijzing een gevaarlijke mix vormen die onvermijdelijk op een tragische finish afstevent. Al van bij zijn debuut is Van Sant gedecideerd op zoek naar een radicale stijl die het uit het leven gegrepen realisme van zijnsentimentele kroniek sublimeert.

Win 5 dvd’s van ‘Paranoid Park / Mala Noche’. Zie pagina 5.

Patrick Duynslaegher