HOWL ***
Zondag 14/10, 00.30 – BBC 2. Rob Epstein & Jeffrey Friedman, VS 2010
In 1956 debuteerde beaticoon Allen Ginsberg met Howl, meteen zijn bekendste en meest visionaire epische gedicht. Het bezwerende docudrama dat de tandem Epstein/Friedman erover gemaakt heeft, situeert de historische context van dat beroemde gedicht en de controverse die Ginsberg ermee veroorzaakte.
Een jaar na publicatie werd in San Francisco een rechtszaak aangespannen tegen de uitgever van de bundel. Het lange lyrische gedicht, door Ginsberg opgevat als een scherpe aanklacht tegen het conformistische Amerika, werd veroordeeld vanwege de obscene taal en het feit dat homoseksualiteit er open en vrij in beschreven werd. Uiteindelijk sprak de rechter iedereen vrij, inclusief uitgever Ferlinghetti van City Light Bookstore (nu een instituut in San Francisco). Heel de heisa maakte Ginsberg op slag beroemd en parachuteerde hem tot een van de belangrijkste figuren van de met drugs experimenterende Beat Generation.
In Howl gaan Epstein en Friedman, bekend van The Celluloid Closet en The Times of Harvey Milk, uiteraard uitgebreid in op die censuurperikelen en de rechtszaak die draaide rond de vraag of Howl nu al of niet literatuur was. Maar deze kreet voor vrije meningsuiting is ook een soort portret van Ginsberg (vertolkt door James Franco) en de creatie van dat fameuze gedicht waarin de strikte versvorm ingeruild werd voor een meer spontane bepopdictie.
Zo krijgen we korte, gedramatiseerde flashbacks uit het leven en de jeugd van Ginsberg. Of worden iconische foto’s van de Beat Generation gereconstrueerd, zoals die van Ginsberg en zijn vriend Peter Orlovsky wanneer ze samen op een bank zitten in St.-Germain-de-Près. De film opent zelfs met een reconstructie van de eerste publieke opvoering van Howl in een rokerige kunstgalerij in Frisco.
Een andere belangrijke invalshoek is de recreatie van een interview tussen Ginsberg en een Time-journalist over het emotionele en artistieke proces achter het gedicht. Die nogal documentaire beelden worden afgewisseld met scènes, badend in een gouden licht, waarin we Ginsberg op zijn Remington zien typen. Zijn woorden transformeren dan weer dynamisch tot prachtige animatiesequenties op het extatische ritme van Franco’s stem. Die grafische beelden zijn van de New Yorkse schilder en tekenaar Eric Drooker en vormen de perfecte illustratie van wat hipster Ginsberg zelf ooit over zijn poëzie zei: ‘My poetry has always been a picture of my mind moving.’
(L.J.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier