Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

© .

In Pirates of the Caribbean: Salazar’s Revenge zwalpt Johnny Depp voor de vijfde keer als protserige piraat over het scherm. Hollywoodlegendes Douglas Fairbanks en Errol Flynn swashbuckelden hem voor, op meer dan één gebied.

Voor hij zijn vrouw begon te slaan, sloeg Johnny Depp nog af en toe met verstomming. Soms omdat hij yorkshireterriërs importeerde in landen waar dat verboden is, soms omdat hij de as van dode schrijvers afschoot met een kanon, en heel soms omdat hij toonde dat hij als acteur meer kon dan wat doorgaans van een posterboy voor parfumreclames verwacht wordt. Zoals in 2003, toen hij zich baseerde op Keith Richards en de tekst van What Shall We Do with the Drunken Sailor? voor zijn impressie van een zeeman op een overdosis spierverslappers in de onverwachte hit Pirates of the Caribbean: The Curse of the Black Pearl. Producent Jerry Bruckheimer dacht dat Depp zijn herlancering van de piratenfilm in de vernieling aan het acteren was, maar de toen nog gelukkig met Vanessa Paradis getrouwde acteur kreeg een Oscarnominatie voor zijn rol en filmcritici wisten niet wat ze zagen.

De toonaangevende filmjournalist Roger Ebert sprak vol bewondering over ‘een dronken dragqueen’ in een ‘geheel originele performance’. Dat er in de filmgeschiedenis nooit eerder een piraat, of een mens, zoals deze getoond werd, beweerde Ebert. ‘En’, meende hij, ‘stel je eens voor hoe saai het geweest zou zijn als Depp die rol ernstig gespeeld zou hebben, zoals Errol Flynn of Douglas Fairbanks dat gedaan zouden hebben’. Nu zou iedereen die de woorden Errol Flynn, Douglas Fairbanks en saai in één zin gebruikt onmiddellijk met een degen in de rug op een loopplank geduwd moeten worden, maar Ebert had op zijn minst de filmhistorische vaders van kapitein Jack Sparrow juist. Want wanneer die laatste in Pirates of the Caribbean 5 lichtvoetig en breed grijnzend over de daken trippelt, dan is dat een stunt die hij van Douglas Fairbanks geleend heeft. Sérieux heeft daar maar heel weinig mee te maken.

De voorbeelden van Johnny Depp: Errol Flynn in Captain Blood.
De voorbeelden van Johnny Depp: Errol Flynn in Captain Blood. © Isopix

De vooral in de jaren twintig van de vorige eeuw piraterende Fairbanks en zijn in de jaren dertig met grote zeemanssuccessen gezegende opvolger Errol Flynn waren niet alleen de prototypes van de filmster zoals we die vandaag nog steeds kennen, ze legden met hun scherpe degens en al even scherpe snorretjes ook de basis voor de actieheld zoals die vandaag het witte doek (on)veilig maakt. De Pirates-franchise zou gebaseerd zijn op een waterattractie in Disneyland, maar zou nooit bestaan kunnen hebben zonder de strapatsen van Fairbanks in mantel-en-degenfilms als The Mark of Zorro (1920), The Three Musketeers (1921), Robin Hood (1922) en The Black Pirate (1926). Het zijn evenwel niet enkel de mantels en degens die werden doorgegeven aan de volgende generatie piraten en ander zwaardvechtend tuig. Ook Robert Downey Jr.’s gekscherende Iron Man en zijn supercollega’s bij de Avengers en de Guardians of the Galaxy zouden er niet geweest zijn zonder de capriolen van Errol Flynn in Michael Curtiz’ avonturenfilms Captain Blood (1935), The Adventures of Robin Hood (1938) of The Sea Hawk (1940). Het mag dan overduidelijk zijn dat Guardians of the Galaxy gewoon een piratenfilm in de ruimte is, waar het om gaat is dat de hyperatletische superheld die steeds een ludieke opmerking klaarheeft wanneer hij de wereld redt al bijna honderd jaar bestaat. Sinds het moment waarop Hollywood de ridderlijke actieheld die van wanten weet installeerde, is hij nooit meer weggegaan. Hij kreeg hooguit af en toe wat concurrentie van een licht cynischer variant.

Tabloidvoer

Vandaag zijn ze nagenoeg compleet vergeten, maar in de jaren van de stille film waren Douglas Fairbanks en zijn echtgenote Mary Pickford de Brangelina van hun tijd. Hollywoods eerste superkoppel was destijds even groot als Charlie Chaplin, en hun leven werd breed uitgesmeerd in de pers. Pickford was de all-americangirl next door, Fairbanks de vlotte en een tikkeltje brutale selfmade man. Die publieke persona’s weerspiegelden zich in hun films zoals Depps gulzig wijn verzettende zelf zich reflecteert in de immer wankel op zijn benen staande Sparrow – al is bij Depp allang niet meer duidelijk welk ‘personage’ eerst ontstond. Flynn verging het overigens niet anders. De drie keer getrouwde Australiër was een geliefd onderwerp van de tabloidpers, alwaar hij minstens even vaak van womanizing als van geheime relaties met mannen beticht werd. Net zoals Depp was Flynn een stevige drinker die zijn carrière door zijn alcoholische fratsen nooit echt serieus geschaad zag omdat het publiek hem even graag over het scherm als in de blaadjes zag zwalpen.

Je kunt ervan denken wat je wilt, maar niet alleen Johnny Depps piraat en zijn heldhaftige collega’s uit allerlei superheldenuniversa zijn producten van meer dan honderd jaar Hollywood. Het idee van parallellen tussen hun personages op en naast het scherm en de publieke interesse die daar onvermijdelijk mee gepaard gaat is dat ook. Depps scheiding van Vanessa Paradis was wereldnieuws zoals die van Fairbanks en Pickford dat was toen The King of Hollywood een affaire met socialite Sylvia Ashley begon. Depps losse handjes deden fans op weblinks klikken zoals Flynns liederlijke leven tientallen jaren eerder de oplages van roddelboekjes deed stijgen.

De voorbeelden van Johnny Depp: Douglas Fairbanks in the Black Pirate.
De voorbeelden van Johnny Depp: Douglas Fairbanks in the Black Pirate.© Isopix

Variaties op dezelfde held

Maar dat is niet alles, want ook het probleem waar Pirates of the Caribbean een van de grootste symptomen van lijkt, namelijk dat Hollywood enkel nog geïnteresseerd zou zijn in remakes, reboots, sequels en franchises is niet bepaald van gisteren. Als Douglas Fairbanks en Errol Flynn vooral herinnerd worden voor hun avonturenfilms komt dat omdat die swashbucklers gruwelijk succesvol bleken en ze er méér dan eentje maakten. Fairbanks’ in 1920 gemengd ontvangen The Mark of Zorro legde niet alleen de basis voor alle daaropvolgende avonturenfilms, maar ook de basis van Fairbanks’ succes. Niemand keek er raar van op dat hij daarna vooral nog variaties op hetzelfde personage speelde. Dat er vandaag een vijfde Pirates in de zalen loopt, komt simpelweg omdat de vorige vier enkele mensen heel erg rijk hebben gemaakt. Geld willen verdienen met bewezen successen en de zorgvuldig gecultiveerde imago’s van filmsterren is geen filosofie die bankiers enkele jaren geleden in de filmwereld geïntroduceerd hebben. Het is de filosofie waar die wereld op gebouwd is.

We kunnen dus wel jammeren dat Pirates 5 de sequel te veel zou zijn en dromen van de jaren waarin Hollywood creativiteit vóór gewin stelde, maar de waarheid is dat het in Tinseltown én daarbuiten nooit anders is geweest. Dat geldt heus niet alleen voor avonturenfilms. Musicalsterren Fred Astaire en Ginger Rogers hebben ook minstens acht keer nagenoeg dezelfde film gemaakt, maar die is keer op keer een plezier om naar te kijken. Niet dat Johnny Depp danst of zingt zoals hen, maar hij heeft wel alvast de swagger. Dáár kijken we voor. Het digitale piratencircus dat daarrond zit, nemen we er dan maar bij.

Pirates of the Caribbean: Salazar’s Revenge

Nu in de bioscoop.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

PIRATERIJ IS GEEN MISDRIJF

Wie het even heeft gehad met Piet Piraat en consorten treft in deze films de echte conculega’s van kapitein Jack Sparrow aan.


The Black Pirate, Albert Parker, 1926

Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

De Amerikaanse ondertitel van deel vijf uit de Pirates of the Caribbean-reeks, Dead Men Tell No Tales, is een verwijzing naar het moederschip der piratenfilms: The Black Pirate. Douglas Fairbanks speelt een man die piraat wordt om de dood van zijn vader te wreken. En net zoals de Pirates-films vooral dienen om de hysterische talenten van Johnny Depp in de verf te zetten, diende deze vooral om Fairbanks’ atletische flair te onderstrepen.


Captain Blood, Michael Curtiz, 1935

Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

In deze adaptatie van Rafael Sabatini’s roman bewijst Errol Flynn dat hij geboren was om een mantel en degen te dragen. De mengeling van brutale charme en humor werd nooit meer zo precies afgemeten als in Flynns kapitein Blood. Zijn zoon Sean probeerde in het treffend getitelde The Son of Captain Blood (1962) zijn vader te evenaren, maar zag zijn ambitie in de zeven zeeën zinken.


The Crimson Pirate, Robert Siodmak, 1952

Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

Zowat de enige acteur die voor Johnny Depp in aanmerking kwam als zeewaardige opvolger van Fairbanks en Flynn was Burt Lancaster. De voormalige acrobaat combineert Fairbanks’ fysiek met Flynns jongensachtige grijns en zet beide naar believen in als de karmozijnrode kapitein Vallo.


Pirates, Roman Polanski, 1986

Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

Pirates kende een productieperiode van om en bij de twaalf jaar. Dat had vooral te maken met het feit dat Polanski het ruime sop koos om een gevangenisstraf in de VS te vermijden nadat hij er van de verkrachting van een minderjarig meisje beschuldigd werd. De levensgrote replica van een Spaans galjoen die voor de film gebouwd werd, kan in Genua nog steeds bezocht worden en bracht naar verluidt al meer op dan de geflopte film zelf.


Cutthroat Island, Renny Harlin, 1995

Wat pretpiraat Johnny Depp van Douglas Fairbanks en Errol Flynn heeft gejat

De reden waarom in 2003 niemand nog geloofde in een nieuwe piratenprent was Cutthroat Island. De avonturenfilm met Geena Davis en Matthew Modine als zwierige zeerovers moest de perfecte mix van actie en romantiek worden, maar stond bij Guinness World Records jarenlang geboekstaafd als de grootste filmflop aller tijden.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content