Karma en okapi’s: hoe het kleine Best Kept Secret Radiohead aan de haak sloeg

© Insight-Visual UK / Rex Features

Radiohead speelt deze zomer níet op Pinkpop, níet op Pukkelpop, maar wél op het vijf jaar jonge Best Kept Secret. Het is het verhaal van kleine festivals die klein blijven én daar hun voordeel uit halen.

In de zomer van 2016 gaf Radiohead, het alweer uitstekende A Moon Shaped Pool onder de arm, een handvol festivalshows, van Primavera in Barcelona tot Austin City Limits in Texas. Voor de fans in de Benelux was het bidden en hopen dat Thom Yorke en co het jaar erna West-Europa niet zouden vergeten. Zo gehoopt, zo geboekt: de Belgische Radioheadfans zakken af naar Werchter, de Nederlanders naar Pinkpop.

Althans, dat laatste dáchten we. Totdat Robert Swarts, directeur van Best Kept Secret (BKS), in oktober vorig jaar mocht aankondigen dat Karma Police en Paranoid Android door zíjn luidsprekers zouden galmen, tussen de leeuwen en okapi’s van safaripark de Beekse Bergen. Niet door die van het bijna een halve eeuw oude Pinkpop, waar in 2016 116.000 mensen naartoe gingen. Ter vergelijking: BKS verkoopt 25.000 tickets, geen kaartje meer.

En toch wordt de line-up elk jaar indrukwekkender, vanaf de eerste editie in 2013 die Portishead, Damien Rice en Arctic Monkeys op de affiche had staan. Toch blijft de komst van Radiohead bijzonder, benadrukt Swarts. ‘We hebben niet elk jaar zo’n wereldnaam, volgende keer kan het heel wat minder zijn. We zitten nu eenmaal in het mediumsegment en dan is het, nog meer dan voor de grote evenementen, een beetje geluk hebben.’

Wij bieden niet het grootste publiek, maar wel een van de meest toegewijde en muziekminnende.

Robert Swarts, directeur Best Kept Secret

Wat er dan zoal de doorslag geeft? De programmering, geeft Swarts zelf aan, die hij zelf bestempelt als ‘scherp en eigenzinnig’. Voor elke Radiohead neemt BKS meerdere risico’s waarvan hij alleen kan hopen dat ze goed uitdraaien. ‘In 2013 lieten we alt-J, met nog maar één plaat uit, ons tweede podium afsluiten. Geen evidentie, maar het werd een legendarische set. Twee jaar later waren ze headliner op ons hoofdpodium.’

Gigantisch feest

Nog in de Beekse Bergen leerde de Nederlandse muziekliefhebber de Belgische band Stuff (gestileerd als STUFF.) kennen. Drummer Lander Gyselinck en co moesten ná die ene set van alt-J hun eerste grote show boven de Moerdijk spelen. En de tent liep vol. ‘We waren bang dat er niet meer zoveel volk zou zijn, maar het was een gigantisch feest’, zou Gyselinck er later over zeggen in De Morgen, waarin de band BKS een van de hoofdpunten van 2015 noemde.

‘Wij bieden niet het grootste publiek, maar wel een van de meest toegewijde en muziekminnende’, maakt Swarts zich sterk. ‘Dat publiek bereiken we door scherp te programmeren. Van de 25.000 man die straks voor Radiohead staat, zal een groot deel hen later nog willen zien.’

Klopt, zegt Jan Paternoster, die als frontman van The Black Box Revelation vorig jaar op BKS speelde. ‘Ze programmeren heel grote namen voor een vrij klein publiek. Om op tijd aan tickets te geraken, moet je sowieso met muziek bezig zijn. Het is een soort natuurlijke selectie.’ ‘De juiste bands vinden hier het juiste publiek, en dat wordt onthouden’, vult Swarts aan. ‘Althans, we willen dat artiesten hun optreden hier de eerste tien jaar niet vergeten.’

Elk jaar krijg ik wel een paar keer de vraag van een tourmanager om zijn band toch zeker op de safarilijst te zetten.

Robert Swarts, directeur Best Kept Secret

Daarvoor is meer nodig dan ‘scherp programmeren’. Maarten Devoldere, die met Balthazar al twee keer op BKS stond en er dit jaar naartoe trekt met Warhaus, merkt op dat het festival stevig inzet op decor en goed gebruik maakt van het natuurpark. ‘Op Best Kept Secret kun je al drie dagen rondlopen zonder muziek’, zegt hij.

Safarilijst

Swarts gaat er daarnaast prat op the extra mile te gaan voor zijn artiesten, en dat in een tijdperk dat de meest krankzinnige riders in een vingerknip worden ingewilligd. Radioheadgitarist Johnny Greenwood trad in 2015 al aan met een symfonisch orkest. Om de klank niet te laten verstoren door andere bands, besliste de organisatie om er voor één keer een ochtendconcert van te maken.

En dan is er nog de legendarische safarirondrit door de Beekse Bergen, die iedere band krijgt aangeboden. ‘Het kan triviaal lijken, maar er wordt onder bands over gepraat. Elk jaar krijg ik wel een paar keer de vraag van een tourmanager om zijn band toch zeker op de safarilijst te zetten’, vertelt Swarts.

Alles bij elkaar is Best Kept Secret, zoals Bart Peeters het zou zingen, groot in iets kleins.

Paternoster relativeert het een beetje. ‘Op voorhand spelen die speciallekes geen grote rol. Dat verandert eens je daar bent. Als je op een festival met open armen wordt ontvangen en iedereen dat tikkeltje meer doet, raakt je batterij al snel iets meer opgeladen. Dat gaat zelfs niet altijd over iets zots als een safari. Vriendelijke medewerkers doen al wonderen.’

Alles bij elkaar is Best Kept Secret, zoals Bart Peeters het zou zingen, groot in iets kleins. Als deel van een nieuwe generatie middelgrote festivals – zie ook Down The Rabbit Hole en Into The Great Wide Open- hebben ze vanuit een moeilijke positie een plekje tussen de grote jongens bemachtigd op basis van originaliteit en authenticiteit. Groot genoeg om levensvatbaar te blijven, klein genoeg om mensen te doen geloven dat ze effectief nog een geheim ontdekken.

Tot slot nog een voorspelling voor de line-up van volgend jaar. In 2015 wilde Swarts Explosions in the Sky, in de navolging vanpostrockgenoten Mogwai en Slowdive. Explosions in the Sky kwam er, het jaar daarna. De naam Radiohead liet hij ook vorig jaar vallen in een interview op het einde van het festival. Dus wat mogen we volgend jaar verwachten, Robert Swarts? ‘Godspeed You! Black Emperor.’

Hopelijk zit het karma weer goed. Houden postrockers eigenlijk van okapi’s?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content