Het Wezen

Eerste zin Koen Grondijs keek naar buiten, iets wat hij vaker deed, hoewel hij in wezen een introvert man was.

Wat Koen Grondijs buiten ziet, staat hem niet aan: een oud continent vol domheid en commercie dat zich naar zijn einde rochelt. Als kunsthistoricus is hij uitgekeken op renaissance, maniërisme, fauvisme, abstract expressionisme, opart en arte povera. Opgesodemieterd daarmee, denkt hij. Nee, veel liever zou hij zich voortaan onderdompelen in de weldoende sferen van Moeder Natuur, ‘daar waar in de loop der eeuwen voortdurend nieuw leven werd ontkurkt’, zoals Peter Drehmanns schrijft in Het Wezen, zijn dertiende en meest exuberante roman tot nog toe. En dus neemt Grondijs zich voor naar de Archipel te reizen en op zoek te gaan naar het wezen uit de titel, een mensachtig halfaapje, een spookdiertje dat voor het laatst gezien is op 22 september 1999. Al zou het ook een goetheaanse, mythische homunculus kunnen zijn. Hij pakt zijn spullen, boekt zijn tickets en verhuurt zijn kunstzinnig ingerichte huis aan een stel barbaarse Russen die meteen zijn Thierry De Cordier van de muur haken en die in de bijkeuken deponeren. En dat is nog maar het begin.

Wat volgt, is een onderdompeling in een wereld die doet denken aan een combinatie van Louis Couperus’ Stille kracht en Joseph Conrads Heart of Darkness, maar dan overgoten met de vileine saus van Evelyn Waughs A Handful of Dust, en dat geschreven in een uitzonderlijk rijke, misschien wel ietwat pervers plastisch aanvoelende taal. Drehmanns gooit zijn Grondijs de jungle in, waar hij maar moeilijk wegkomt van zijn cultuur en achter iedere boom Richard Attenborough denkt te zullen aantreffen. Maar juist daar wil hij dus mee breken, met de toeristenindustrie voor de ‘Wekelingen’ die hem waarschuwen voor de Epidemie. Hij wil verbrokkelen, zegt hij tegen de Italiaanse taxidermist Dino Drogo, met wie hij samen het onbekende intrekt en die niet liever doet dan imaginaire dieren opzetten, zoals de Wolpertinger, samengesteld uit een konijnenkop, een hertengewei, fazantenvleugels en het lijf van een eekhoorn. En verbrokkelen doet hij, meer dan hem lief is zelfs, zeker nadat het duo gevangengenomen wordt door een lokale stam.

Het Wezen is een grandioos originele roman en een belevenis die je als een vloedgolf over je heen moet laten komen.