Dinsdag 6/12, 20.40 – Canvas

Na zijn zegetocht op de Boekenbeurs gaat Jeroen Meus niet voor een eigen kruidenassortiment of een of andere culinaire talentenjacht. De Leuvense chef reconstrueert liever de geschiedenis van de aardappel. ‘Het idee van De Patat is ontstaan tijdens het derde seizoen van Plat Préféré‘, vertelt Meus. ‘Eerst wilden we per aflevering de reisroute van een voedingsmiddel reconstrueren: rijst, de patat… Maar al vlug merkten we dat we zo te veel informatie zouden negeren over landen die niet op de route lagen.’

Waarom zijn jullie dan voor de patat gegaan?

JEROEN MEUS: Ik ben altijd gefascineerd geweest door hoe heel alledaagse zaken in elkaar zitten. Zoals een patat, die neem ik elke dag onder handen op mijn snijplank. De aardappel lijkt altijd al deel uitgemaakt te hebben van onze dagelijkse voeding terwijl die in feite uit Zuid-Amerika is meegebracht door de Spaanse veroveraars.

Dus ben jij naar Peru getrokken?

MEUS: Daar begint de reeks. Ik heb er onder meer gezien hoe de Peruviaanse boeren op drieduizend meter hoogte aardappelen rooien – straffe kost. In een latere aflevering trekken we naar Frankrijk, want er is geen land dat op culinair vlak zo veel met de aardappel heeft bedacht. Ook landen die niet op de oorspronkelijke route liggen, krijgen een plek. In de aflevering over Ierland bijvoorbeeld vertelt singer-songwriter Luka Bloom over de ravage die mislukte aardappeloogsten in zijn land hebben veroorzaakt.

Jouw patatroute brengt je zelfs naar Wit-Rusland. Blijkbaar ben je toch heelhuids teruggekeerd?

MEUS: GELUKKIG wel ja. Met 180 kilogram aardappelen per jaar eten de Wit-Russen de meeste patatten van de hele wereldbevolking, het dubbele van wat wij Belgen jaarlijks binnensteken. Je moet weten dat elke Wit-Russische familie haar eigen moestuintje heeft om in de voedingsbehoeften te voorzien.

Ben je er zeker van dat dat aardappelcijfer niet omhooggetrokken wordt door de zelfgestookte wodka?

MEUS: Geloof het of niet, maar zelfgestookte wodka is bijzonder moeilijk te vinden in Wit-Rusland. Na héél lang aandringen hebben we via-via toch een flesje – ondoorzichtig en zwart – te pakken gekregen. In het land van president Lukashenko lachen ze daar blijkbaar niet mee.

Bij de ‘Plat Préféré’ over Hitler en zijn voorkeur voor forel werd de historische juistheid van het verhaal betwist. Zijn jullie daar nu beter tegen gewapend?

MEUS: Ik blijf erbij: forel in botersaus was een van de lievelingsgerechten van Adolf Hitler, daarvoor blijf ik op mijn redacteurs vertrouwen. Dezelfde mensen hebben meegewerkt aan De Patat en ik kan mij geen betere ploeg inbeelden.

Joerie Vlekken deed de regie van ‘De patat’, hoe ben je bij hem terechtgekomen?

MEUS: Mijn vaste regisseur Eddie Gregoor was niet beschikbaar. Bij Canvas vroeg men wie ik graag in de plaats zou willen en ik zei meteen: Joerie Vlekken. Ik was heel erg onder de indruk van de film die hij met Lieve Blancquaert maakte over acteur Carl Ridders: Zondag gaat het gebeuren. Zo straf, man. Het was wel even wennen, want elke regisseur heeft zijn eigen werkwijze. Joerie heeft een goed oog voor opmerkelijke details, wanneer ik bijvoorbeeld in de Peruviaanse bergen uitgeput naar Into the Wild van Eddie Vedder lig te luisteren. Ik ben echt in de wolken over De Patat. Een documentairereeks als deze is voor mij de volgende stap, dit is wat ik altijd al heb willen maken.

Wat geeft het meeste voldoening: aardappels rooien op drieduizend meter hoogte of anderhalf stiftje leegkribbelen per signeersessie op de boekenbeurs?

MEUS: Dat valt in de verste verte niet te vergelijken. Mijn ervaringen in Peru zijn iets unieks. Maar dat die mensen op de boekenbeurs bij mij langskomen, is dan weer iets ongelooflijk tofs. Eén voor één zijn al die mensen vriendelijk. Wie zou er ook staan aanschuiven om iemand voor lul uit te maken?

Die staan wellicht om het hoekje te wachten. Je hebt al ondervonden hoe het is om neergehaald te worden. Houd je opnieuw je hart vast?

MEUS: Ik ben daar realistisch in, ik weet dat mijn huidige succes zich tegen mij kan keren. Dat is misschien al aan de gang, zo merkte ik dat een krant het nodig vond om mijn jaarcijfers te publiceren. Waar is dat goed voor? Ach, laat ze maar schieten. Ik ben nog altijd dezelfde jongen als vroeger. Of misschien toch niet… Ik ben assertiever geworden, al zullen criticasters dat wel arrogant noemen.

(H.V.G.)