TONY KAYE

VS 1998, MET EDWARD NORTON, EDWARD FURLONG, STACY KEACH. 23.00 – VT4

Nog maar één film heeft hij op zijn naam, maar toch behoort de flamboyante reclamefilmer en regisseur Tony Kaye al tot de Hollywoodlegende. Dat heeft de Brit meer te danken aan de productieperikelen rond American History X, ook al heeft dit controversiële politieke drama zijn intrinsieke kwaliteiten. Kaye begon met een heuse mediacampagne, distantieerde zich van de film en vervolgde productiefirma New Line Cinema gerechtelijk – tijdens meetings daagde hij zelfs op met een rabbi en een boeddhistische monnik aan z’n zijde – omdat hij het pseudoniem ‘Humpty Dumpty’ niet mocht gebruiken. Maar Kaye was ook een van de bezielers van Hype Art: behalve kunsttentoonstellingen met daklozen en aidsslachtoffers liet hij vijf jaar voor zijn filmdebuut al de reclameslogan ‘Tony Kaye is the most important British director since Alfred Hitchcock’ plaatsen. De versie van Kaye, die zelf ook de camera hanteerde, was veertig minuten korter dan de film die uiteindelijk in de bioscoop uitkwam, maar American History X blijft hoe dan ook een grimmige, visueel stimulerende melodramatische thriller over een tot inkeer gekomen stoer gespierde neonazi uit Venice Beach die wil beletten dat zijn jonge broer het skinheadpad van haat en racisme inslaat. Zowel Edward Norton als Edward Furlong zijn uitstekend; toch is het Norton – hij kreeg een oscarnominatie – die de meeste indruk maakt, dankzij zijn imposante lichamelijke transformatie. (L.J.)

Rendez-vous HH André Téchiné, Fr. 1985. Voordat Juliette Binoche echt doorbrak met Léos Carax’ Mauvais Sang, etaleerde ze al haar fragiele talenten in dit elegante erotische drama over verlies waar een jonge, debuterende actrice uit de provincie en een Parijse theaterregisseur mee geconfronteerd worden (20.40 – ARTE) l Eyes Wide Shut HHHH Stanley Kubrick, VS 1999. De laatste film van Kubrick – hij stierf nauwelijks een week na de definitieve montage – is een angstvallig nauwgezet aftasten van de donkere verlangens en fantasieën binnen een door verraad en jaloezie besmet huwelijk van een rijk koppel uit Manhattan, toevallig ook de laatste film van het ‘celebrity’-echtpaar Nicole Kidman en Tom Cruise. En hoe legendarisch Kubricks zin voor perfectionisme was, bewees hij opnieuw met deze adaptatie van Arthur Schnitzlers Traumnovelle uit 1926: de zware opnamen liepen uit van achttien weken tot vijftien maanden (21.10 – Kanaaltwee).

L.J.