De rode letter: een terugblik op de A-onthulling in Pretty Little Liars

Het moet al geleden zijn van 1850, toen Nathaniel Hawthorne zijn protagonist brandmerkte in The Scarlet Letter, dat er zoveel ophef is gemaakt over een rode letter A…

In 2010 ging Pretty Little Liars in Amerika in première. Sindsdien maakten de gemiddeld 2,5 miljoen kijkers van het programma puur ratinggoud door op sociale media elke aflevering vooraf te hypen met speculatie over de identiteit van A, de omnipresente boeman die de vuile was van de liars – Aria (Lucy Hale), Spencer (Troian Bellisario), Hanna (Ashley Benson) en Emily (Shay Mitchell) – buiten hangt na de verdwijning van boezemvriendin Alison DiLaurentes (Sasha Pieterse).

via GIPHY

First things first: de show is gebrekkig. Heel gebrekkig. De regel van een goede ronde Pretty Little Liars gaat als volgt: als je na afloop niet iets naar je scherm wil gooien (of omgekeerd, je scherm niet naar iets wil gooien), dan was het geen geslaagde aflevering. Het ontrafelen van het web van de anonieme stalker was bij momenten zo verwarrend en zenuwslopend dat elke plompverloren pluisbal die per abuis in het fictieve stadje Rosewood dwarrelde deel kon uitmaken van A’s snode plannen.

De trouwste fans veranderden al snel in kijvende stoepvrouwtjes die elke voorbijganger betichtten van kwaad opzet. Wekelijks kwamen ze met een nieuwe plausibele uitleg op de proppen. Een myriade aan samenzweringstheorieën ontsproten op allerhande internetfora. Want A kon letterlijk iedereen zijn.

via GIPHY

Pas op het einde van het tweede seizoen wordt frenemy Mona Vanderwaal (Janel Parrish) ontmaskerd als het meesterbrein achter de complotten van de gezichtsloze kwelgeest. Daarna besluit showrunner I. Marlene King om het verhaal uit te breiden: A zou Charles DiLaurentes zijn, een vervreemde broer van Alison DiLaurentes.

Bijgevolg stonden we deze maand, vijf jaar na de start van de reeks, dan eindelijk face to face met de enige echte enigmatische treiteraar. De verwachtingen waren hoog. Zelfs mensen die de serie niet volgden of na enkele seizoenen hadden opgegeven omdat ze niet langer aan het lijntje wilden hangen, waren benieuwd naar het ware gezicht van A.

Spoiler alert: Charles DiLaurentes bleek CeCe Drake (Vanessa Ray) te zijn, de transgender zus van Alison DiLaurentes die naar eigen zeggen het A-game van Mona overnam en handelde met de hulp van de redelijk nieuwe Sara Harvey (Dre Davis), die ze ontmoette in de instelling waar ze opgroeide.

via GIPHY

Dat de onthulling van het grote geheim in een mysterieshow niet altijd iedereen gelukkig stemt, weten de makers van onder meer Twin Peaks, Gossip Girl en Lostmaar al te goed. Veel kijkers waren teleurgesteld met de onthulling van A in “Game Over, Charles“. De aflevering start met een flash forward. De liars staan op het dak van het Radley-gebouw (fun fact: de naam van de instelling verwijst naar de dorpsgek Boo Radley uit de klassieker To Kill A Mockingbird) en smeken een figuur in zwarte kaptrui, zonder twijfel A, om niet te springen: “We’ve heard your story. We understand.”

*record scratch* Wacht, wat? Is er begrip voor de duivel? Inderdaad. In de midzomerfinale gaat het namelijk niet zozeer over het ‘wie’, dan wel het ‘waarom’. De kijkers keken vooral uit naar een schokkende bekendmaking van A, maar de reeks presenteerde hen een langdradig en ietwat geforceerd monoloog dat de stalker ‘menselijk’ moest maken. De motieven van A zijn volgens veel fans echter absurd en praten daden goed die eigenlijk niet goed te praten zijn. Bovendien vinden veel mensen het problematisch om van A een transgender persoon te maken.

De manier waarop de transgender-verhaallijn werd aangepakt is uiteraard alarmerend. Los van alles valt er al heel wat te zeggen over de casting van Vanessa Ray, die zelf niet transgender identificeert. Maar het grote pijnpunt voor veel fans is dit: als je de meest beruchte schurk uit het populaire televisielandschap van de afgelopen jaren voorstelt als een transgender persoon, suggereer je een beetje dat de waanzin van het personage gelinkt is aan die identiteit. En dat is net een cliché waar de transgendergemeenschap heel hard tegen moet knokken. Dat was zeker niet de les die de mensen moesten trekken uit de finale, vertelde I. Marlene King aan Buzzfeed News . Volgens King is CeCe Drake geworden wie ze is door de manier waarop ze sinds jonge leeftijd is behandeld.

via GIPHY

Maar het meest frustrerende van de finale is dat na al die tijd braafjes wachten en kijken alle eindjes nog steeds niet netjes aan elkaar geknoopt werden. Het seizoen dat als ‘The Summer of Answers‘ werd gedoopt, laat nog veel vragen achter. Als kers op de taart eindigt de aflevering met een sprong in de tijd. De liars zijn vijf jaar ouder en komen Alison verwittigen: “He is coming for you.” Over wie hebben ze het hier? En waarom lijkt Ali doodsbang voor de komst van die persoon? Nog meer vragen.

Hoewel het belangrijkste plotpunt al is prijsgegeven, keert de show in januari 2016 toch terug met de tweede helft van het zesde seizoen. Eigenlijk had de show prima kunnen stoppen bij de onthulling van A. Dat de schrijvers toch doorgaan, doet hopen dat een aantal vragen nog een antwoord zullen krijgen. Het reeds bevestigde zevende seizoen dat daarna volgt zou wel eens het laatste kunnen zijn. De showrunners hebben in dat geval dus nog een dertigtal afleveringen om het mijnenveld van plot holes zo goed mogelijk te ontmantelen.

via GIPHY

Hoe dan ook blijft het afwachten of de aap uiteindelijk uit de mouw zal komen. Zoals gezegd: dit is en blijft een zeer gebrekkige show. En net dat is hier eigenlijk interessant: de gebrekkigheid. Het is een gebrekkige show met zeer gebrekkige personages die zich aan elkaars vriendschap optrekken.

Want de relatie tussen de liars is waarschijnlijk het meest waardevolle element van deze popcornsoap. Hoe vaak je als publiek ook met je ogen rolt om het hakkelplot en de wankele Jenga-stapel aan geheimen, de vriendschap tussen de meisjes is de enige vaste waarde die nooit teleurstelt. “How lucky am I to have something that makes saying goodbye so hard?” quote Spencer Hastings (Bellisario) tijdens een emotioneel afscheid op het einde van de aflevering, de wonden van het vijfjarig trauma nog vers. Pretty Little Liars gaat over een zusterschap die diep en onvoorwaardelijk is en verder kijkt dan de leugens, de fouten en de tekortkomingen.