‘Henry V’ van Het Gevolg: strak en ongenadig als een welgemeende ‘Fuck You!’

Stefan Perceval stoeit met Shakespeare én met onze vaak te zeer door medelijden gekleurde blik waarmee we naar mensen met een beperking kijken. Dat gestoei levert beklemmend én knap vormgegeven theater op.

‘Fuck you!!!’ Er gaat een rilling door het publiek wanneer Peter Van de Velde als Henry V schreeuwt tegen zijn zoon Henry VI die op amper enkele centimeters van hem af staat. Euhm, wankelt. Want de jongen is geboren met benen die hem nauwelijks kunnen dragen. En die ‘hij’ slaat zowel op Henry VI als op de acteur die Henry VI speelt, de negentienjarige Brent Vandecraen.

Het was/is Vandecraens jongensdroom om acteur te worden en een acteeropleiding te volgen. Die droom komt uit in en dankzij Het Gevolg van Stefan Perceval. Perceval – broer van Luk en Peter Perceval, oom van Jeroen Perceval – beseft te goed dat Vandecraen amper kans maakt binnen de reguliere toneelopleidingen, dus geeft hij de jongen kansen in zijn gezelschap. Denkt u nu: ‘Ach, wat lief’? Dat mag. Maar Perceval heeft niet alleen het hart op de juiste plaats, hij heeft ook oog voor talent. En zo broos de benen van Brent Vandecraen zijn, zo sterk blijkt hij als speler.

Perceval, die naast artistiek leider van Het Gevolg, acteur en regisseur ook een getalenteerd theaterauteur is, haalde zijn scherpste pen nog eens boven en schreef, duidelijk geraakt door alles wat er vandaag op het wereldtoneel gebeurt, een beklijvende bewerking van Shakespeares Henry V. In zijn editie van Shakespeares stuk over de ambitieuze Henry V die ganse delen van Frankrijk inpalmt, laat Perceval een gefrustreerde Engelse koning aan het woord die ziek (zot) geworden is door de macht, intussen zijn koninkrijk verloren heeft en leeft in een waanwereld waarin hij wél nog macht heeft. Zijn kreupele zoon ontzegt hij alle macht. Perceval verweeft hier zowel kritiek op machtsgeilheid als kritiek op onze samenleving die amper kansen biedt aan mensen met een beperking tot een sterk gezinsdrama.

Dat drama wordt opgevoerd in een simpel zwart houten kader dat als een rechthoek op de speelvloer ligt. Enkel binnen die rechthoek wordt er gespeeld. Het voelt aan als een claustrofobisch aandoende woonkamer van een gezin op drift.

Perceval regisseert zo strak en sober dat het soms lijkt alsof zijn acteurs een choreografie uitvoeren. Dansend tussen woorden, stilte en het kille blauwe licht van de spots. Marit Stocker (zij speelt de moeder) draagt een zwart mantelpakje, Peter van de Velde draagt een donker kostuum met wit hemd, net als Vandecraen. Door de strakke regie in het sobere decor word je aandacht toegespitst op de tekst. De vaak harde, niets verhullende woorden komen daardoor des te harder binnen. Dat is exact de reden waarom onder meer die ‘fuck you’ zo krachtig aankomt. De woorden – nochtans niet van poëzie noch muzikaliteit gespeend – snijden door merg en been. Je voelt niet alleen medelijden met de zoon Henry VI maar tegelijkertijd zie je ook een hedendaagse, ambitieuze acteur met een beperking die speelt wat hij te vaak meemaakt buiten de scène: het moeten opboksen tegen vooroordelen.

De combinatie van sterke tekst, sterke acteurs, gedegen regie plus strak (en uitgekiend belicht) decor werkt voortreffelijk. Perceval voegt daar soms nog muziek en één videobeel (bijzonder ontwrichtend en erg actueel – meer zeggen we niet) aan toe. Dat werkt óók maar soms zit die muziek de emotie in de weg. Net omdat de muziek de emotie te zeer vertaalt en nog meer wil aanwakkeren. Overkill.

Maar Henry V is bovenal een straf shot toneel, wortelend in de erfenis van Shakespeare. De repertoiretekst dient als uitgangspunt om een actueel verhaal te vertellen over ziekmakende macht, een zieke vader-zoonrelatie en een misselijkmakende visie op mensen met een beperking die vandaag te zeer realiteit is in een op perfectie geilende samenleving. Dat klinkt zwaar, dat ís het ook, maar de secure manier waarop dit alles geënsceneerd en gespeeld wordt maakt deze productie tot een indringende, mooie maar desalniettemin ontluisterende theaterervaring.

Smaakmaker:

Els Van Steenberghe