Onlangs flikte hij het weer. In een Instagramvideo claimde Banksy een nieuw kunstwerk, ditmaal op de muren van een voormalige gevangenis in Reading. In de video toont hij – begeleid door de zachte stem van Bob Ross uit The Joy of Painting – hoe hij daar ’s nachts een gevangene in streepjespak stencilt en schildert die met aaneengeknoopte lakens ontsnapt. Of zijn het wel lakens? Het onderste stuk van het ’textiel’ is beschreven en komt uit een schrijfmachine. (Mogelijk refereert het beeld ook aan Oscar Wilde, die ooit hier opgesloten zat.) Van de kunstenaar zelf krijg je naar goede gewoonte niet meer dan een glimp te zien. Zijn gezicht verbergt hij achter een mondmasker en een hoody. De zoektocht naar zijn identiteit vormt het hart van deze documentaire van regisseursduo Aurélia Rouvier en Seamus Haley.
Banksy Most Wanted begint met allicht een van de beroemdste stunts van de anonieme kunstenaar: in 2018 werd een ingelijste kopie van zijn werk Girl with Balloon geveild bij Sotheby’s. Luttele momenten nadat het was afgehamerd (voor meer dan een miljoen pond) versnipperde het werk zichzelf, door een mechanisme dat Banksy in de lijst had ingewerkt. De docu besteedt ook aandacht aan andere bekende Banksy-werken, zoals het niet zo vrolijke themapark Dismaland en zijn Walled Off Hotel in Bethlehem, met uitzicht op de omstreden veiligheidsmuur die Israël er heeft opgetrokken.
Een belangrijk deel van de film is opgehangen aan gissen naar de ware identiteit van de kunstenaar. Veel nieuws is daarbij niet te rapen. Zo worden Massive Attacks 3D, Gorillaz-tekenaar Jamie Hewlett en Robin Gunningham – nog steeds de meest geloofwaardige theorie – andermaal naar voren geschoven.
Banksy Most Wanted focust echter ook op de paradoxen van zijn werk: ondanks zijn afkeer van galeriehouders en de excessen van het kapitalisme worden zijn werken almaar duurder. Vorige week nog werd een Banksy geveild voor meer dan 14 miljoen pond. In dit geval was het werk wel opgedoken in een ziekenhuis in Southampton, en de opbrengst gaat ook naar de gezondheidszorg. Maar, zoals de docu laat zien, er zijn ook kunsthandelaars die meticuleus zijn werken van muren verwijderen om ze te gelde te maken.
