Mokhallad Rasem kanaliseert in ‘Closed Curtains’ (Theater Malpertuis) de woede over het opsluiten van onschuldige mensen in een strak stuk waar de vonken van af spatten dankzij een meesterlijke spelersduo dat alle registers van die woede bespeelt
The Play = Closed Curtains
Gezelschap = Theater Malpertuis en ’t Arsenaal
In een zin = Closed Curtains is schurend, iets te bedrukt toneel over de verkrampende machteloosheid die zich meester maakt van onterecht opgesloten mensen. Gelukkig geeft het wervelende spel de voorstelling een hoopvolle gloed.
Hoogtepunt = De student schreeuwt zijn geloof in de kunsten uit. Zijn speech spat als een splinterbom uit elkaar maar treft niets, behalve de kille muren van de gevangeniscel waar hij zich bevindt, samen met een veroordeelde filmregisseur.
Score = * * *
Quote = ‘Kunst laat zich niet vastnagelen. Verandering is de voorwaarde voor kunst om kunst te blijven. Overal ter wereld waar het kamertje van de kunst is afgesloten, zijn vroeg of laat ook de andere muren ingestort.’
‘Verandering is de voorwaarde voor kunst om kunst te blijven!’, schreeuwt Thomas Janssens. In Closed Curtains speelt hij de stagiair/student kunstwetenschappen die een interview afneemt van een gevangengenomen en gedesillusioneerde filmregisseur (geïnspireerd op het lot van de Iraanse cineast Jafar Panahi, ook de titel van het stuk verwijst naar een film van Panahi). Die regisseur wordt sereen maar ijzersterk vertolkt door Sabri Saad El Hamus. Hij luistert gelaten naar hoe de student de kracht van kunst bepleit. Dat pleidooi spat in de gevangeniscel uiteen als een splinterbom maar raakt enkel de wanden en de vloer van die cel.
Janssens speelt niet alleen de student, hij schreef ook de tekst van dit politiek theaterstuk over de verkrampende machteloosheid die zich meester maakt van elk mens die onterecht opgesloten wordt. Een krachttoer, al had iets meer speelsheid en een fijnmaziger karakterisering van de personages de tekst (en de voorstelling) goed gedaan want minder bedrukt gemaakt. Regisseur Mokhallad Rasem plaatst de twee spelers in een haast claustrofobisch decor van stukken pallets op de vloer en als achterwand. Het leven van de filmregisseur is even gebroken als het decor. Er staat ook een tafeltje (met ijzeren tafelblad) waar boeken op liggen. Maar lezen doet niemand (meer). En van het kopje thee nipt evenmin iemand. In deze cel wordt woest geleden, getierd (‘Als een vrouw die moet bevallen maar dat niet mag’, aldus Rasem), op de ijzeren tafel geklopt, gezongen, gehuild en met het hoofd in de handen gezucht en gestaard. Intussen glijden over de opgehangen pallets bizarre videobeelden voorbij die impressies geven van het vroegere leven van de filmregisseur. De beelden suggereren hoe de man letterlijk en figuurlijk werd uitgekleed door de overheid. Zodat hij geen films meer kan maken waar een (te) eerlijk portret van de samenleving wordt geschetst. Zo naakt de man zich voelt, zo naakt wordt hier de woede over de tanende liefde voor de kunsten (en dus voor elkaar) geënsceneerd.
En daarom wordt, net als in Theater Zuidpools Al te luide eenzaamheid, ook hier met literatuur gesmeten: de oude filmregisseur gooit de boeken driftig in het rond omdat zijn geloof in de literatuur (ruimer: de kunsten) hem niets dan ellende en een gevangenisstraf opleverde, vindt hij. De student daarentegen zit nog barstensvol hoop. Hij droomt van een toekomstige samenleving waar iedereen vreedzaam samenleeft, met elkaar op minzame wijze praat en de kracht van kunst ten volle erkent. Al doet het interview met de filmregisseur zijn optimisme wankelen…
Neen, je wordt niet dolgelukkig van het piepen achter deze van wanhoop wiegende Closed Curtains. Gelukkig is het wervelend gespeelde wanhoop. En in dat sterke spel schuilt een sprankel hoop op een wereld waar de speelsheid zegeviert over de angst en de woede.
Els Van Steenberghe
Meer info: www.malpertuis.be, www.tarsenaal.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier