Theater: Op schoot bij mama morfine

Ivo Van Hove draagt het gezin van een junkiemoeder ten grave in Toneelgroep Amsterdams ‘Lange dagreis naar de nacht’. De scène oogt zwart, de kostuums ook. Maar Ramsey Nasr brengt licht en lol.

The Play = Lange dagreis naar de nacht

Gezelschap = Toneelgroep Amsterdam

In een zin = Ivo Van Hove regisseert vier ijzersterk spelende kanjers in een stuk dat de neerwaartse spiraal toont waarin het gezin van een junkiemoeder verzeild raakt. Al is het doodjammer dat Van Hove zo zuinig is op zijn meesterlijke scènebeelden die glanzen van somberte én hoop.

Hoogtepunt = De openingsscène waarin Van Hove zijn meesterschap toont in het componeren van beklijvende beelden. Het gezin staat gearmd in het midden van het toneel. In een hechte kring. Gevangen in goudgeel strijklicht. Je ziet samenhorigheid, je voelt het onvermogen om samen te leven. Dit is de tragiek waar elk gezin mee worstelt.Subliem in beeld gebracht door een theatergenie.

Score = * * *

Quote = ‘Alles is verleden’

‘Lap, ik zit aan de verkeerde kant van het toneel’, vrees ik aanvankelijk tijdens Ivo Van Hoves rouwkamerversie van Eugène O’Neill’s Lange dagreis naar de nacht. Het is er al zwart wat de klok slaat. Zwarte kostuums in een zwarte huiskamer voor een zwart gezinsdrama waarin moeder morfine spuit terwijl echtgenoot en zonen zuipend toekijken. Ambiance!

Tegelijkertijd wordt aan de achterkant van die zwartheid een ander stuk opgevoerd voor een select publiek: Achterkant. Daarin geven twee acteurs van De Warme Winkel droogkomische commentaar bij wat er op het voortoneel gebeurt. Geestig, toch? Die speelse insteek mist Van Hoves regie. Hij toont hulpeloze zielen die verschrompelen onder het kille lusterlicht in hun deprimerende huiskamer. Er staat amper meer dan een tafel, een plant en een platendraaier. Maar door een prachtige clair-obscurbelichting en de centrale, sierlijke wenteltrap straalt die stakke, desolate ruimte óók schoonheid en speelsheid uit.

Dat evenwicht tussen het speelse, het schone en het sombere vindt Van Hove maar af en toe in zijn scènebeelden.Gelukkig regisseert hij vier kanjers die drie uur lang ijzersterk spelen. Vooral Ramsey Nasr stunt als de rebelse zoon Jamie, een kwajongen met een opengereten hart. Hij speelt geestig én tragisch. Borrelend van levenslust en ziedend van weltschmerz. Dat vonkt! En maakt het zeer de moeite om aan de voorkant van de scène te zitten.

Smaakmaker:

Els Van Steenberghe

De volledige recensie lees je volgende week (woensdag 4 september 2013) in Knack Focus.

Meer info: www.tga.nl, www.dewarmewinkel.nl