Theater: De intelligentste voorstelling van 2012

TG Steigeisen bevestigt met ‘De Onkreukelbare’ een van de meest veelbelovende theatercollectieven te zijn die pront doorgroeien van de kleine naar de grote zaal. Een krachttoer!

De leden van dit collectief zijn de ijzersterke acteur Jeroen Vander Ven (onthouden die naam!) en de uitgeslapen regisseur en auteur Thomas Bellinck. In De Onkreukelbare ( * * * ) krijgen ze het gezelschap van topscenograaf Stef Stessel. Deze drie musketiers versterken elkaar mateloos. Na Fobbit (2009), Billy, Sally, Jerry and the .38 gun (2010) en Letal Inc. (2011) is dit het derde wapenfeit van TG Steigeisen en eens te meer een bewijs dat geëngageerd, rijk gestoffeerd theater allerminst stoffig of saai hoeft te zijn.

Sinds de omverblazende monoloog Fobbit bouwen de heren aan een oeuvre dat even schroeiend politiek als tintelend theatraal is. Dankzij de vereende krachten van Bellinck (de denker) en Vander Ven (de speelvogel). Vander Ven speelt elke rol alsof zijn leven ervan af hangt. Dat zorgt voor vuurwerk en soms voor een te snelle (en daardoor onverstaanbare) dictie. Desondanks blijft hij steeds potig overeind. En dat potige heeft hij nodig in deze creatie, de tweede monoloog in het jonge oeuvre van dit collectief. Op een verdacht kaal ogende betonvloer – bestaande uit voetpadtegels (een slimme verwijzing naar een straat of plein – de plek waar elke revolutie geboren wordt) – ontsteekt Vander Ven letterlijk de vlam in de pan. Wat zich vervolgens ontspint, laat zich nog het best omschrijven als een theatrale ‘beeldenestafette’ alias een groteske, zeldzaam intelligente en inventieve vertelling over een van de grootste verhalen uit onze Westerse geschiedenis: de Franse revolutie. Dat verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Maximilien de Robespierre.

Verwacht echter geen topzware geschiedenisles en dito portret van een legendarisch staatsman. Het tegendeel is waar. Bellinck en Vander Ven analyseerden de geschiedenis en transformeerden elk belangwekkend attribuut van de revolutie en uit Robespierres privéleven tot een revolutionair theaterrekwisiet. Die rekwisieten vallen, springen, rollen, zweven en druppelen het toneel op. Met dank aan de spierkracht van de heen en weer rennende Vander Ven. Die kiene vormgeving van scenograaf Stef Stessel straalt het explosieve, onvoorspelbare karakter van een revolutie uit. Aan elk rekwisiet hangt een verhaal vast dat Vander Ven met pretogen en een haast zakelijke nuchterheid vertelt. Als een ‘onkreukelbare’, de bijnaam van Roberspierre overigens.

Zo, rekwisiet na rekwisiet en verhaal na verhaal, vertolkt en vertelt Vander Ven het scala aan emoties en gebeurtenissen (van betogingen tot begrafenissen) dat eigen is aan een revolutie én het herdenken van die revolutie. Als toeschouwer verdrink je soms in het bombardement aan historische verwijzingen. Het maakt de voorstelling soms iets te hermetisch. Desondanks is ‘De Onkreukelbare’ een fascinerende verzameling verbale en visuele tijdbommen die de scène gaandeweg in een bont slagveld herscheppen. Dat TG Steigeisen net nu op de proppen komt met dit stuk is, uiteraard, geen toeval. Dit is hun spitante manier om de vraag ‘Is het tijd voor een nieuwe revolutie?’ te formuleren.

Els Van Steenberghe

Meer info: www.steigeisen.be