‘The Deuce’ neemt afscheid met een tragische terugblik op de aidsepidemie

The Deuce, de donkere HBO-serie over de seksindustrie in New York, snijdt in zijn derde en laatste seizoen andermaal een nieuw tijdperk aan: dat van de aidsepidemie.

Op David Simon en George Pelecanos kun je bouwen. In een verzadigde, door kwantiteit bezeten streamingwereld, waarin reeksen vaak al in het eerste seizoen van hun pluimen laten, blijft het tweetal tot de allerlaatste seconde kwaliteit leveren voor kabelzender HBO. Dat deden ze al met The Wire (over flikken, gangsters en hoogwaardigheidsbekleders in Baltimore) en Treme (over New Orleans en zijn inwoners na de doortocht van de verwoestende orkaan Katrina). Ook The Deuce, waarmee ze in de vele donkere achterkamers en krochten van het nachtleven en de seksindustrie van de Big Apple duiken, blijft in zijn derde en laatste jaargang over de hele lijn imponeren, als één langgerekt money shot.

Elke jaargang van The Deuce presenteert zich als een periodeschets. Zwaaiden in het eerste seizoen pooiers nog de scepter in de smerige straten van New York, dan waren het de dames die in de tweede jaargang de teugels in handen namen, protesteerden tegen de abominabele werkomstandigheden of als freelancers hun heil zochten in de florerende pornowereld. Ook in het sluitstuk van dit drieluik breekt een nieuw tijdperk aan in de seksindustrie. Tegen de achtergrond van de Wall Street-hausse van begin jaren tachtig en de uitbraak van de aidsepidemie krijgt die met nieuwe uitdagingen af te rekenen, zoals amateurvideo’s met hun goedkoop gemaakte huis-tuin-en-keukenseks en de roep naar het gebruik van condooms op de set.

Golden Globe-winnares Maggie Gyllenhaal acteert zichzelf voorgoed uit de schaduw van haar broer Jake. Ook nu weer zuigt ze het gros van de aandacht naar zich toe als Eileen, de ex-prostituee die het tot cineaste van vrouwvriendelijke arthouseporno schopte maar zichzelf onder druk van tegenvallende verkoopcijfers moet heroriënteren. Ook de van rehab naar rehab waggelende pornoactrice Lori (Emily Meade) overweegt een carrièreswitch wanneer regisseurs haar steeds meer als een homp vlees behandelen. Een als landbouwer verklede tegenspeler die een maïskolf in haar anus probeert te duwen blijkt de brug te ver.

Met The Deuce verliest HBO weer een paradepaardje, al keert bedenker David Simon in 2020 al terug met een miniserie gebaseerd op Philip Roth.

De tweelingbroers Vincent en Frankie (allebei gespeeld door James Franco) blijven zich met de hulp van de maffia opwerken in de New Yorkse nachtwereld, de eerste al wat opportunistischer en meer gestructureerd dan de ander. Ronduit hartverscheurend is het verhaal van Paul (Chris Coy), de uitbater van een homosauna die niet alleen zijn klantenbestand ziet slinken nu de aidsepidemie met de grove borstel door de straten van New York gaat, maar ook zijn geliefde dreigt te verliezen. En dan is er nog een wanhopige vader van de boerenbuiten (David Morse) die in het mierennest New York op zoek gaat zijn dochter die jaren geleden voor hem op de vlucht is gegaan.

Het zijn kleine verhalen, door Simon en Pelecanos ingenieus gebundeld tot een weinig opbeurende, van soapsentimenten gespeende kroniek over de condition humaine. Het vergaat de personages in The Deuce immers zoals zo veel mensen in de marge van de maatschappij, vroeger en nu: ze hopen op een betere toekomst, lijken even het hoofd boven te water te houden maar worden uiteindelijk genekt door een voortdurend veranderende samenleving die ze niet kunnen bijbenen.

Die tragiek spat van elke lijn tekst of dialoog af, al hebben de showrunners vaak geen woorden nodig om de misère te vatten. Een leeg ziekenhuisbed waarin tien minuten eerder nog een ernstig zieke pornoactrice lag of een zaal vol dansende mannen, van wie de helft met ingevallen kaken en laesies: de beelden zijn zo veelzeggend dat elk woord er afbreuk aan zou doen. De schaarse humor reserveren de showrunners voor de seksscènes, die voor de zekerheid van alle glamour zijn ontdaan. Maggie Gyllenhaal die tijdens de eerste stormachtige nacht met haar rijke nieuwe lief ‘Next!’ roept, alsof op de gang een volgende klant staat te wachten, dat is even pijnlijk als grappig.

Met The Deuce verliest HBO een van zijn paradepaardjes, al keert David Simon in 2020 al terug met een miniserie gebaseerd op de brandend actuele Philip Roth-dystopie The Plot against America. Dé vraag die op ieders lippen brandt, is echter in welke stad hij en Pelecanos hun tenten zullen opslaan voor hun volgende indringende milieuschets.