‘Als jij sterft, krijg ik twee dagen.’ Broer en zus zitten naast elkaar op de bank, Tobe en Jade Sercu. In mei ’21 belandde Tobe in het ziekenhuis met een agressieve, maar ook uitzonderlijke beenmergkanker, zo uitzonderlijk dat hij nooit eerder werd beschreven. ‘In no time geveld door de kanker’, vertelt zijn vader, acteur Mathias. ‘Van het skatepark rechtstreeks naar intensieve.’
Een maand, schatte de behandelende arts. Meer tijd restte er niet.
Om de rouw voor te zijn, besloot de familie met de camera zo veel mogelijk beelden te verzamelen. Het was midden in de coronaperiode, bezoek was ingewikkeld en dit was de beste manier om dicht bij elkaar te zijn. Maar ook, om ooit, eventueel een steun te zijn voor anderen in een soortgelijke situatie. ‘Geen taboes’ was het uitgangspunt. Ze filmden de momenten waarop Tobe weerloos in zijn ziekenhuisbed ligt, waarop hij beademd wordt, maar ook de momenten waarop hij mager en breekbaar, muts over het kale hoofd, weer gitaar speelt.
‘Als ik sterf, krijg jij twee dagen.’ Tobe schudt het hoofd. Broer en zus vinden het ontstellend hoe slecht deze samenleving voorbereid is op de dood, hoe weinig ruimte ervoor gemaakt wordt, hoe er wel plaats is voor de ouders van een doodziek kind, maar veel minder voor de broers of zussen. De machteloze positie, zo omschrijft Jade het.
Met een doodvonnis komt de zwartere variant van humor. Een schijnbaar gortdroge aanvaarding, ook.
Na hun gesprek steken ze de straat over. ‘En nu doodgereden worden.’ Met een doodvonnis komt de zwartere variant van humor. Een schijnbaar gortdroge aanvaarding, ook. In het openingsbeeld ligt Tobe hoestend op de tafel in de tattoostudio. The Great Gig in the Sky van Pink Floyd speelt op de achtergrond. ‘I’m not afraid of dying’, neuriet hij mee. ‘Waarom zou je bang zijn?’ zegt hij tussen twee hoestbuien door. ‘Ik ben aan het sterven en dat blijft.’
Ondertussen drie jaar later blijft toekomst een vaag begrip. Ooit, zo vertelt hij, droomde hij wel van de gewone dingen. Huisje, tuintje, kindje. Nu denkt hij dat al die dromen waarschijnlijk dromen zullen blijven. En, ondanks dat bikkelharde besef, ligt hij niet uitgeteld op de grond.
Naast zijn vader, vooraan in hun busje, rookt Tobe een sigaret en deelt mee dat hij weer is beginnen te klimmen. ‘Ik kan best nog sportief zijn.’ Jaja, sportief, reageert zijn vader laconiek terwijl hij aan een denkbeeldige sigaret trekt. Tobe haalt zijn schouders op. Waarom zou hij gezond leven als hij toch niet gezond is? Maar ook zijn arts begint erover. ‘Don’t mention the war’, grijnst zijn vader. ‘Ik zal altijd de war mentionnen.’
En zo toont dit soms ongemakkelijk intieme familieportret ongewild het belangrijkste van dit soort dramatische gebeurtenissen. Ouders met zonen die in toegevoegde tijd leven, blijven hopen op een zo lang en mooi mogelijk leven. Er wordt tot voorzichtigheid gemaand, tot een gezonde levensstijl, tot gematigde gulzigheid. Zonen die in verlengingen vertoeven, willen vooral leven. Als de toekomst onzeker is, dan telt elke dag.
Wat niet betekent dat alles gewichtig en zwaar wordt en er geen ruimte is voor banaliteit. Ook dat laat dit familieverhaal mooi zien. Zelfs met de dood in je nek kun je je ergeren aan een slecht stuiterende pingpongbal. De uitdaging van leven met een doodvonnis is maken dat het niet alles wat je doet en laat overschaduwt. Het is goed om te rouwen, om te pre-rouwen, zoals Mathias het noemt, maar de kunst is om de lichtheid in de tragedie te blijven zien.
Zonder het te weten geeft Jade iedereen daarbij een les in authenticiteit, ook de artsen die haar op een dag afwimpelden met de mededeling: ‘Alles gaat goed.’ Wie leeft in verlengingen, heeft geen tijd voor onoprechtheid.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
