Niemand leek het door te hebben, daar in de schuur waar presentatrice Fien Germijns en Wetstraatjournalist Pieterjan De Smedt voor Eerste keus vijftig jongeren hebben verzameld die bij de komende gemeenteraadsverkiezingen voor de eerste keer gaan stemmen. Drie dagen lang mogen ze vragen stellen aan politici die op een draaistoel in het midden van hun kring zitten.
Voor Lubbeek draafde burgemeester Theo Francken op. Samen met Gents gemeenteraadslid Freya Van den Bossche, burgemeester van Oostende Bart Tommelein en Guy D’haeseleer van de lokale formatie Forza Ninove mocht hij de voorbereide vragen van jongeren beantwoorden.
Dat ging van joints in het openbaar tot de lonen van politici. Nadat Adriaan uit Koksijde in een filmpje de plek in zijn gemeente had getoond die hij ten diepste verafschuwde – het asielcentrum op de militaire basis –, wilde hij van de politici weten of ze zo’n schandvlek op hun grondgebied zouden toelaten. De antwoorden waren even voorspelbaar als de kleur van hun partijkaart. Een duidelijke nee van D’haeseleer, een ‘het is toch wel complexer dan dat’ van Francken.
Toen stelde Nathan zich voor. Als geschiedenisstudent met Congolese roots vroeg hij zich af of de politici het nog steeds goed vonden dat er standbeelden van Leopold II in parken en op pleinen stonden. Op dat moment gebeurde er iets vreemds. De vurigste pleitbezorgers van standbeelden van een omstreden Belgische vorst bleken de twee politici van Vlaams-nationalistische strekking. In hun statuten staat duidelijk dat ze het land België het liefst zo snel mogelijk van de kaart vegen. Toch toonden ze zich in Eerste keus onverbloemd fan van de beelden van Leopold II.
Zowel de jongeren als de politici aapten opvallend vaak platitudes na.
‘Leopold II mag in het straatbeeld blijven’, antwoordde D’haeseleer met dezelfde stelligheid als waarmee hij later het idee van hoofddoeken achter de loketten zou afschieten. Francken viel hem instemmend bij. Spijtig dat niemand hier even op doorging en bijvoorbeeld vroeg of ze vonden dat de beelden ook thuishoren in hun gedroomde onafhankelijke Vlaamse staat. Kwestie van te weten of het verheerlijken van kolonialisme deel is van dat onafhankelijkheidsproject.
Het ging onopgemerkt voorbij. En ook niemand die Francken wees op de hekken aan de Poolse, Servische of Bulgaarse grens of op de vluchtelingen die in de Tunesische woestijn worden gedropt toen hij fulmineerde over de open asielgrenzen in Europa. Een keer schoot De Smedt wel wakker, toen hij aan Van den Bossche vroeg waarom ze niet met Vlaams Belang maar wel met PVDA wilde onderhandelen. Het is een van de geliefde valse vergelijkingen van politiek journalisten, en ze werd alweer voor zoete koek geslikt. Ook dat viel op in deze Eerste keus: zowel de jongeren als de politici aapten opvallend vaak platitudes na die tijdens de uitzending als algemene waarheden werden geserveerd. Gedoofde straatverlichting stond bijvoorbeeld gelijk aan onveiligheid – ook al spreken tal van studies dat tegen. Nultolerantie voor autobestuurders was geen oplossing, want mensen konden nog altijd dronken achter het stuur kruipen. Volgens die logica kan je ook tegen een gordelplicht pleiten.
Afgelopen voorjaar brak Eerste keus spetterend in op de federale, Vlaamse en Europese verkiezingscampagnes. Nu verzandt het in clichés en veralgemeningen. Maar ik noteer alvast dat als iemand ooit beslist alle standbeelden van Leopold II weg te halen, ze vast en zeker asiel krijgen in Lubbeek en Ninove.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
