‘Mannen die samen dansen vallen geen vrouwen lastig, die zitten goed in hun vel’

Voor Knack Focus-redacteur Jonas Boel onthulde een speelse dans tussen twee jongens waar Euphoria, los van de expliciete seks en drugsexcessen, echt om draait: connectie.

Tijdens mijn middelste en late tienerjaren had ik een boezemvriend, Erik. Zijn vader was een Gentse cafébaas, zijn moeder was Congolese. Erik was mijn maat, mijn held, mijn broeder.

En die broederschap werd voor een groot deel op de dansvloer gesmeed. Ik zal de nacht nooit vergeten waarop hij – een geboren showbeest, één en al zelfverzekerd, kwiek voetenwerk – er eindelijk in slaagde om me los te weken van de muur waar ik op feestjes doorgaans tegenaan plakte. Sindsdien vormden we een paar, een zwart-witte tandem die zich heupwiegend en pirouettes draaiend in het middelpunt van de belangstelling manoeuvreerde.

Ik werd aan Erik en onze innige band herinnerd tijdens de derde aflevering van het tweede seizoen van Euphoria. Die aflevering begint met een terugblik op de jeugdjaren van Cal Jacobs, de dominante, hoogst toxische, minderjarigen in motels neukende vader van Nate. Hij en Derek zijn beste vrienden op de middelbare school. Ze zitten samen in het worstelteam, delen alles met elkaar.

Wanneer hun middelbaar diploma een feit is en de toekomst aan de einder lonkt, elk op een andere universiteit, gaan Cal en Derek nog één keer op stap. Ze belanden in een homobar, drinken shotjes, en bewegen zich richting dansvloer. Daar cirkelen ze met z’n twee rond elkaar in een ongedwongen dans op Never Tear Us Apart van INXS. De innige zoen die er op volgt voelde je van ver aankomen, en is haast bijzaak. Het is die speelse dans die het broederschap van het duo in al zijn kwetsbaarheid en schoonheid onthult.

Anders dan vrouwen die samen dansen zijn dansende mannen (en ik schrijf dit van mijn heteroperspectief) niet onderhevig aan de seksualiserende male gaze. In het danstheater is het kunst, in danscafé Charlatan eerder een uitzondering. Toch zou de wereld het kunnen gebruiken, meer jongens en mannen die samen onbezonnen dansen. Mannen die samen dansen vallen geen vrouwen lastig, bijvoorbeeld, die zitten goed in hun vel. Het heeft iets ontwapenend.

Levenslust, daar denk ik ook aan. Zoals die scene in de Deense film Druk, over vier mannen die zich aan een experiment van permanente dronkenschap wagen. Op een bepaald moment leeft het viertal zich uit op Cissy Strut van The Meters. Het contrast werkt aanstekelijk: vier Deense leraars van middelbare leeftijd, samen zo elegant mogelijk door de woonkamer schrijdend op de wulpse funk uit New Orleans.

Terug naar Euphoria en Cal Jacobs. Terwijl zijn zorgvuldig opgebouwde bestaan – de self made ondernemer, de toegewijde familieman – uit elkaar brokkelt stapt hij tijdens de vierde aflevering in de oude, witte jeep uit zijn jeugdjaren en rijdt naar de bar waar hij samen met Derek hun INXS-momentje beleefde. Hij danst er op Drink Before The War van Sinead O’Connor, eerst alleen, daarna met een andere man.

Cal herbeleeft zijn laatste onbezonnen moment, de nacht voor hij door zijn vriendinnetje wordt opgebeld met het nieuws dat ze zwanger is. Weg toekomstdromen, en het gat dat wordt geslagen vult hij later met een hypocriet dubbelleven, seksexcessen, en een buitensporig intimiderende houding. Had Cal kunnen verder dansen, dan was hij misschien een ander, beter mens geworden.

De vader van Nate is het enige volwassen hoofdpersonage in Euphoria en tijdens die flashback naar z’n jeugd zag ik waar de serie eigenlijk echt om draait: connectie. Los van de drugsexcessen en de expliciete seks gaat het over de connecties uit onze tienerjaren die samen het weefsel en de breuklijnen vormen waaruit we volwassen worden. Ik bekijk Euphoria nu minder als een grauw portret van Generatie Z, en meer als een tijdloze, maar dan hedendaags en buitensporig geënsceneerde studie over volwassen worden, de levenslust en de trauma’s die ermee gepaard gaan.

Eén van de laatste nachten dat mijn maat Erik en ik samen op stap gingen gaf hij me zonder aanleiding een kopstoot op het midden van de dansvloer. Het wilde nachtleven was zijn tol beginnen eisen, zijn persoonlijkheid en gedrag steeds wispelturiger. Op dezelfde plek waar onze vriendschap werd versterkt begon die nu uit elkaar te vallen. Ik raakte mijn jeugdbroeder spijtig genoeg kwijt, maar hij danst vandaag de dag wel nog steeds ergens in mij.