John Lurie is geen Bob Ross (en dat is dik oké)

Met zijn geflipte realityserie Painting with John toont kunstschilder John Lurie u hoe genoegen te nemen met de dingen zoals ze zijn. Schilderen leert hij u niet.

‘Waarom maak ik dit programma eigenlijk?’ bromt kunstschilder John Lurie, zijn onheilspellende ogen strak op de cameralens gericht. ‘Zet het af. Of vertel tenminste niemand dat je ernaar gekeken hebt.’ Even slaat de twijfel toe. Je bent naar aflevering vijf van Painting with John aan het kijken en hebt je inderdaad al meer dan eens afgevraagd waarom je als gehypnotiseerd naar het scherm blijft staren.

Hoewel Lurie elke dag ontwaakt met zicht op het Caribische paradijs dat al jaren zijn thuis is, brengt hij in zijn zesdelige realityshow weinig opwindends in beeld, althans niet naar de maatstaven van de hedendaagse tv-makerij. Er is geen verhaal, geen scenario, geen doel. Met een tak die op een slurf lijkt imiteert Lurie een olifant. Hij krijgt de begingeneriek maar niet goed omdat hij de ene na de andere drone in het groene decor crasht. Elders praat hij met de maan, filosofeert hij over het kwaakritme van de boomkikkers in zijn tuin en monteert hij een lachband onder de conversaties van zijn manager Nesrin en huishoudster Ann Mary, die hij vervolgens probeert te overtuigen om voor de camera te zeggen wat een goede werkgever hij is. Hilariteit volgt.

Lurie verlaat zelden zijn tuin van Eden. Hij lijdt aan chronische lyme, een neurologische aandoening die hem in 2000 dwong om zijn activiteiten als muzikant en acteur op te geven. In de jaren zeventig en tachtig zette hij nog de New Yorkse jazzwereld op zijn kop als saxofonist en voorman van The Lounge Lizards. Hij doolde rond in de met drugs en excessen vergeven kunstscene van de Big Apple en schreef soundtracks voor onder meer Jim Jarmusch’ Stranger than Paradise en Down by Law – films waarin hij ook een hoofdrol speelde. Dat hij niet langer de cool cat is die hij toen was, stemt hem niet bitter. Hij neemt genoegen met zijn leven als heremiet met een zwak gestel en vond in de schilderkunst een alternatief voor de muziek. Hij verdient daar zelfs aardig zijn boterham mee.

De geheimen van zijn metier zal Lurie je niet leren. Al in de eerste minuten drukt hij je op het hart dat de befaamde landschapsschilder Bob Ross onzin vertelde toen hij zei dat iedereen kon schilderen. En dus leert hij je niets bij over de technieken die hij gebruikt. Je ziet wel close-ups terwijl hij aan de slag is met penseel en waterverf, maar het afgewerkte geheel zie je pas op het einde van elke aflevering: kleurrijke, van vreemde fauna en flora wemelende werken met titels als Purple Panther with Brick Head Exploding with Speed en Bobo Didn’t Believe in Evolution so God Turned Him into a Flower. Werken die zo ongrijpbaar zijn als Lurie zelf.

Met Painting with John is Lurie niet aan zijn proefstuk toe. In 1991 was er al het cult geworden Fishing with John, waarin hij de wereld rondtrok om met telkens een andere bekende makker haaien, inktvissen en andere zwemmende creaturen naar de oppervlakte te hengelen. Een grote vangst leverde dat niet op, wel een haast esoterisch programma waarin Lurie zich verloor in absurde dialogen met onder anderen Dennis Hopper, Tom Waits, Willem Dafoe en Jim Jarmusch. Dertig jaar later borduurt hij met Painting with John op datzelfde stramien voort. De vrienden zijn afwezig, maar alles aan het programma is even onnozel, bezwerend en onthaastend en net daarom zo verslavend. Negeer dus het advies van Lurie. Kijk, absorbeer en vertel het voort.