Jade Mintjens is aangereden door Sean Dhondt. Of toch in ‘Instafamous’

Acteren was de droom, maar uiteindelijk belandde de vrouw die als puber al aan Xander De Rycke-cosplay deed toch op het stand-uppodium. Met haar eerste hoofdrol, in de mockumentary Instafamous, kan ze haar twee liefdes nu toch combineren. ‘Ik bén een en al humoristische ongemakkelijkheid.’

‘Mijn lief had het mij oogrollend afgeraden, maar ik kon het niet laten. Dus begon ik te klappen. Eerst traag en voorzichtig, daarna sneller en luider. En nog wat sneller. Tot iedereen héél raar naar mij zat te staren.’

Jade Mintjens is pas geland op Sicilië, een uitgestelde vakantie nadat ze eerder, op de set van de VTM-panelshow De positivo’s, een milde covidbesmetting had opgelopen. De gezwinde landing op het Italiaanse eiland dacht ze te belonen met een ovatie. ‘Alleen kreeg ik de rest niet mee. Dus stond ik recht: “Sorry, maar dit vind ik dus heel erg, hè mensen! Ga je schamen.” (lacht) En plots ben je de clown van het vliegtuig.’

Als die situatie u enigszins doet denken aan Handen op elkaar voor de piloot uit Waar is Barry? van Bart Cannaerts, dan is dat geen toeval. Mintjens is een alumna van de school van Cannaerts, wiens voorprogramma ze ook lange tijd verzorgde. De jonge Westmalse schippert ergens tussen Nederlands cabaret en Vlaamse stand-up. Versta: knetteraanstekelijke liedjes, en knullige, haast naïeve grappen tussendoor.

Vandaag speelt ze ook de hoofdrol in Instafamous, de jongste webreeks van VTM Go. In die mockumentary verliest Fleur, een influencerfenomeen van pommelieniaanse ampleur, haar geheugen en elke herinnering aan haar Instagramcarrière nadat ze aangereden is door Sean Dhondt. (2020 is écht niet het jaar van Sean Dhondt.) En hoewel we sinds Influencers (Vier) op onze hoede zijn voor reeksen die onlinereclameborden door de mangel willen halen – ‘Bart De Pauw, niet meer grappig’, weet ook de vriendin van Fleur die haar probeert bij te praten over haar verloren jaren – valt er beduidend weinig te zeiken over deze jongerenreeks. Het helpt ongetwijfeld ook dat Mintjens amper moet spélen dat ze niks weet over likes, volgers en hashtags. ‘Die wereld is me echt onbekend. Ik ben ook gewoon te ongemakkelijk om ooit een degelijke influencer te worden, en ik lijd aan een chronisch gebrek aan elegantie. Ik ben de vrouw die letterlijk uitglijdt op bananenschillen, het grootste comedycliché ooit. De vrouw ook die pas thuis merkt dat ze al uren rondloopt met andermans gebruikt inlegkruisje aan haar schoen. En daar dus ook mee opgetreden heeft. (droog) ik denk dat ik het dus beter bij stand-up houd.’

***

Jade Mintjens: Vrienden bedachten het zich al toen ik vijftien was: ‘Jade, jij wordt ooit nog een goede stand-upcomedian.’

Fijn.

Mintjens: Rottig, ja. Want ik wilde actrice worden. Ik ben zowat in de comedy gerold, maar de grote droom was altijd acteren. Dat liep ook allemaal goed in de kunsthumaniora, maar op Luca Drama zakte dat helemaal in. Ik lag niet goed in de groep, voelde me er nooit op mijn gemak en mijn ouders waren dolgelukkig toen ik in het eerste jaar gebuisd was. Want ik was er doodongelukkig. En ik ging twijfelen aan mezelf. (denkt na) Weet je wat methodacting is?

…

Mintjens: Juist, Knack Focus. Op Luca geloofden ze nogal hard in het naar boven baggeren van persoonlijk trauma om dat in specifieke scènes te gebruiken. En wie geen problemen in zijn verleden had, moest zich maar voorstellen dat bijvoorbeeld zijn vader en moeder gestorven waren. Geweldig interessante techniek, maar ik had geen zin om telkens in allerlei potjes te roeren om even Antigone te spelen. Ik wil een goede actrice zijn, maar dan liefst zonder permanent ongelukkig te lopen ‘voor de kunst’. Je schudt die emoties achteraf niet zomaar van je af, hè. Ik kijk op naar Veerle Baetens en Matthias Schoenaerts, die het wel op die manier doen, maar ik trek liever niet naar de psycholoog telkens wanneer ik een reeks heb ingeblikt.

Dat is ook maar één manier, toch?

Mintjens: Ik geloof – voorlopig – dat ik niet per se in een dood paard moet kruipen (zoals Leonardo DiCaprio ter voorbereiding op The Revenant in een karkas sliep, nvdr.) om een geloofwaardige actrice te zijn. Niet dat ik mijn rol in Instafamous wil overschatten: Fleur zat comfortabel dicht bij mezelf. Ze moet het vooral van humoristische ongemakkelijkheid hebben. En ik bén een en al humoristische ongemakkelijkheid. (lacht) Op de toneelschool kreeg ik ook constant de opmerking dat ik mijn teksten te grappig bracht. Zelfs al was ik een stuk over dode kinderen aan het debiteren, dan nog sloop er ergens wel wat humor in. Het is blijkbaar sterker dan mezelf.

Je tourt dit jaar voornamelijk met Xander De Rycke, als voorprogramma van zijn coronashow Uitgerust & immuun. Zo speelden jullie deze zomer ook op de wei van Rock Werchter.

Mintjens: Dat blijkt heel goed te werken, al was ik er aanvankelijk wel nerveus over. Vergeet niet dat ik opgegroeid ben met zijn shows. Ik heb zijn boek Het leven is kak en dan wordt het grappig destijds nog besproken in de les Nederlands, in volle Xander-cosplay. De gothic-emo Xander van tien jaar geleden, welteverstaan: donker Ghostbusters-T-shirt, een lijntje onder mijn ogen en van die handschoenen zonder vingers.

Ik speel graag voorprogramma’s en steek er enorm veel van op, maar ik wil nu wel bouwen aan mijn eigen show. Corona heeft alles wat vertraagd, maar ik voel dat ik stilaan klaar ben om headliner te zijn.

Is dit wel het moment om te debuteren? De kans bestaat dat de onbekendere comedians tussen de plooien verdwijnen wanneer alle grote namen weer mogen touren.

Mintjens: Ik hoop dat het lukt. Het helpt hopelijk ook dat ik een vrouw ben. Daar moeten we niet onnozel over doen: dankzij de hedendaagse politieke correctheid word ik sneller geboekt dan een beginnende blanke man. Want naar verluidt doen blanke mannen vandaag alles verkeerd. (lachje) Geen enkele vrouw wil in een line-up opgenomen worden ‘voor de variatie’, maar als debutante in coronatijden ben ik er wel blij om.

Het is wel een vergiftigd geschenk. Serine Ayari bijvoorbeeld, stand-upster met Arabische roots, haatte dat gevoel van positieve discriminatie, dus trok ze naar het buitenland om te testen wat ze echt waard was.

Mintjens: Mijn goeie vriendin Soe Nsuki krijgt die opmerkingen ook: ‘Je bent een vrouw en hebt een kleurtje. Al wat jij moet doen, is aanwezig zijn en het is al goed.’ Ik vermoed dat het meer met afkomst dan met geslacht te maken heeft, want ik krijg die commentaren nooit. Comedy mag dan een mannenwereldje zijn, maar ik heb me nog nooit een buitenstaander gevoeld. Er is daarin ook opvallend weinig seksisme, alvast niet wanneer ik erbij ben. (lacht) Het testosterongehalte van de Vlaamse stand-upscene valt me eigenlijk pas op wanneer ik in een eerder zeldzame vrouwenline-up speel met Soe en Amelie Albrecht en die laatste vooraf plots klaagt dat haar nieuwe conditioner haar haar droog maakt. Heerlijk! Eindelijk mag het ook eens over conditioner en dagcrème gaan.

Er is nog iets dat in jouw voordeel speelt: je brengt relatief veilige, amper polariserende comedy. Het is heel moeilijk om aanstoot te nemen aan jouw grappen.

Mintjens: En dat wil ik ook niet. Ik zit er niks mee in om mezelf belachelijk te maken, maar ik wil geen anderen kwetsen. De enige die ik mogelijk op het podium schoffeer, is Jan Fabre.

De Fabre-aversie zit diep, naar verluidt.

Mintjens: Nee, hoor. Het is gewoon… Oké, het zit wel diep. (lacht) Misschien omdat er in het kunstonderwijs iets te hard met Fabre gedweept werd. En wie kikkers op het podium platstampt, of voor de show met katten gaat gooien, is mij gewoon kwijt.

Heb jij jouw eerste stand-uppartner ook niet geslachtofferd op het altaar van de podiumkunst?

Mintjens: Leugens! Victor is een natuurlijke dood gestorven.

Voor de goeie orde: Victor was de goudvis die deel uitmaakte van jouw acts in Voor de leeuwen, die zeer vreemde en nogal richtingloze zoektocht van de openbare omroep naar humoristisch talent.

Mintjens: Ik vond het grappig om als duo aan te treden. Victor helaas iets minder. Op een dag lag hij dood in zijn bakje. Blijkbaar is het geen goed idee om je goudvis wekelijks Vlaanderen rond te rijden in een emmer. Ik neem mezelf dat nog steeds kwalijk. Mijn enige troost is dat hij niet onbekend gestorven is.

Is het een doordachte keuze om bepaalde thema’s te mijden?

Mintjens: Ik wil een breed publiek bereiken, en goed doen voor iedereen, dus laat ik hete hangijzers en gevoelige onderwerpen liever links liggen. Het is ook niet omdat ik zelf hard kan lachen om kankermoppen dat ik ze zelf wil maken. Voorlopig toch. Misschien moet mijn kankerfase nog komen. (lacht) Het zit ook niet in mijn karakter om te bruuskeren. Zelfs in mijn grap over Sinterklaas durf ik niet expliciet te benoemen dat hij niet bestaat. Ik wil het toch niet meemaken dat een jonge fan me over tien jaar komt vertellen dat ik zijn wereld even heb doen instorten. Xander zou dat ongetwijfeld hilarisch vinden, maar ik zou er niet van slapen.

Iemand moet het moedige midden van de comedy zijn. Al kan dat ook afglijden naar geur-, smaak- en kleurloze stand-up.

Mintjens: Comedy mag toch ook gewoon grappig en origineel zijn? Ik heb meningen genoeg, maar ik hoef die niet per se te ventileren. Weet je wat het anderhalf jaar dat ik filosofie gestudeerd heb me vooral geleerd heeft? Mensen kijken vaak star in één richting, waardoor discussie haast onmogelijk wordt. Ik doe dus mijn stinkende best om mijn kijk op de wereld constant te verbreden en om ieders invalshoek te begrijpen. Op die manier kan ik met bijna iedereen op zijn minst een beetje opschieten.

Jouw generatie ventileert haar mening graag en luid. En komt er ook voor op straat. Maar jij past daar dus voor?

Mintjens: Ik heb pleinvrees, dus mij zie je nooit op betogingen. (lacht) En ja, dat ik dan geen kant hoef te kiezen, is ongetwijfeld mooi meegenomen.

Je hebt pleinvrees, zeg je?

Mintjens: Onder meer. Het is deel van een gegeneraliseerde angststoornis of piekerstoornis. Mijn hoofd is mijn grootste vijand, want daar is vrijwel alles mogelijk. Vroeger kon ik amper naar school fietsen zonder constant te denken aan alles wat mis kon lopen. Zal ik ontvoerd worden? Een ongeval krijgen? Verkracht worden? Op den duur maak je jezelf zo gek dat je niks meer durft. Dan lig je in bed, roept je moeder dat het tijd is om op te staan en kun je gewoon niet meer bewegen. ‘Want als ik de trap af ga, kan ik mijn nek breken.’ Ik weet dat het een irreële angst is maar… (denkt na) Ik heb recent bijvoorbeeld een stukje geschreven over hoe ik in het zwembad soms het gevoel krijg dat er een haai rond mij zwemt. Een onnozele gedachte, en vrij onmogelijk, maar dan moet ik toch snel uit het water.

Na de aanslagen in Brussel durfde ik ook niet meer op plekken te komen waar meer dan een paar mensen waren. Louter om naar de winkel te gaan moest ik mezelf al moed inspreken. ‘Want je weet maar nooit.’ Alsof een zelfmoordterrorist er de Aldi van Malle uit zou kiezen. Je weet dat het ongegrond is, maar de angst zit er wel. En vanaf het moment dat je het je bedacht hebt, is het te laat.

Heb je al overwogen om dat in jouw materiaal te stoppen? Of is dat te persoonlijk?

Mintjens: Ik wil er wel open over praten, maar misschien is comedy niet de juiste weg. Wordt dat niet heel snel belerend? Je koopt een kaartje om te lachen, niet om onderwezen te worden. (denkt na) Ik heb het gewoon nog nooit geprobeerd. Misschien zit er wel iets in, zolang als ik die kwetsbaarheid daarna ook meteen weer met een grap ontkracht.

Studies wijzen erop dat het dit jaar nog slechter gaat met de mentale gezondheid van jouw leeftijdgenoten. Heb jij het voorjaar wel goed verteerd?

Mintjens: Ik heb mijn stoornis ondertussen beter onder controle, dankzij therapie, aangepaste medicatie en omdat ik gewoon beter in mijn vel zit dan vroeger. Ik ben vandaag oprecht gelukkig, en dat lijkt de angsten te temperen. Maar ik heb vrienden die momenteel met een depressie kampen, ja. En die stoten vaak op onbegrip. ‘Je bent jong en de wereld ligt aan je voeten, jij hebt niet echt het recht om je slecht te voelen.’ Onzin, natuurlijk.

Weinig comedians die geen angsten of trauma’s meezeulen. Maar op de een of andere manier valt dat helemaal van jullie af wanneer iemand een voetlicht op jullie richt.

Mintjens: Als ik als toeschouwer een theater binnenstap, zoek ik meteen de nooduitgangen en kies ik een plek waar ik kan wegduiken voor het geval dat er een terrorist binnenstormt en begint te schieten. Maar sta ik zelf op dat podium, dan denk ik daar allemaal niet aan. Dan valt alles weg. Ik neem aan dat dat in grote mate ook is waarom ik het doe: dat podium maakt me zeer rustig.