‘Eén brengt minder nieuws en meer entertainment dan Europees gemiddelde’

De VRT betwist het thesisonderzoek van een student journalistiek. Volgens de thesis zou Eén minder nieuws en meer entertainment brengen dan de gemiddelde openbare omroep in Europa. De VRT zwaait met eigen cijfers: ‘Met onze journaals bereiken we meer dan de helft van de Vlamingen.’

Eén brengt minder nieuwsprogramma’s, meer entertainmentprogramma’s en meer aangekochte programma’s dan het gemiddelde van acht Europese openbare omroepen. Met die conclusie won masterstudent journalistiek Jonathan Hendrickx (KU Leuven) de thesisprijs van de Vlaamse Regulator voor de Media.

Hendrickx nam de programmatie van de populairste openbare omroep van België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Finland, Hongarije, Oekraïne, IJsland en Portugal onder de loep. Hij nam telkens het populairste openbare kanaal in dat land. Voor bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk is dat dus enkel BBC One, voor ons land Eén en niet Canvas. Opvallend is zijn vaststelling dat op Eén meer plaats is voor fictie (26,9% van de totale uitzendtijd tussen 12 uur ’s middags en middernacht), sport (14,2%), en reality (21,3%) dan gemiddeld op de andere zenders. Voor nieuwsprogramma’s is er dan weer minder zendtijd (17%) dan gemiddeld (22,6%) voorzien.

Oekraïne

‘We merken dat de onderzoeker is beginnen meten vanaf 12 uur’, zegt Hans Van Goethem, woordvoerder van de VRT. ‘Sinds de besparingen twee jaar geleden investeren we vooral in het primetimeslot tussen 18 en 23 uur. Grote zenders als BBC One en het Duitse ZDF kunnen wel nog in dag-tv investeren. Mogelijk heeft dat de verhouding tussen Eén en de andere zenders in het onderzoek beïnvloed.’

Van Goethem komt ook met cijfers van de VRT-studiedienst die een ander beeld geven. Volgens die statistieken wordt 25,1% (tegenover 17% in de studie van Hendrickx) van de zendtijd op Eén ingevuld door nieuws- en informatieprogramma’s. Voor fictie ligt dat een tikje lager, op 24,9%.

Jean-Philip De Tender, voormalig nethoofd van Eén en huidig directeur media van de European Broadcasting Union (EBU), treedt zijn voormalige werkgever bij. ‘Zowel qua kwantiteit als qua kwaliteit is het journaal van Eén een voorbeeld voor de andere openbare omroepen in Europa. Met de verslaggeving na de aanslagen in Brussel won de VRT pas nog de Gunnar Høidahl Award, een belangrijke Europese persprijs.’

De Tender en Hendrickx zijn het erover eens dat een balans tussen nieuws en entertainment nodig is om mensen naar het nieuws te lokken. ‘Eén heeft het grootste marktaandeel van alle onderzochte zenders. In Oekraïne heeft de openbare omroep een marktaandeel van minder dan 1%. Dat is geen openbare omroep meer’, zegt Hendrickx. ‘Met onze journaals bereiken we wekelijks 53% van de Vlamingen’, voegt Van Goethem eraan toe.

Makers van eigen bodem

Nog opvallend in zijn winnend onderzoek is dat 37,6 procent van de programmatie van Eén aangekocht is, tegenover 24,9 procent gemiddeld. Hendrickx wijt dat zelf aan het kleine budget en doelpubliek en maakt de vergelijking met andere openbare omroepen in kleine landen zoals IJsland. Van Goethem houdt het, op basis van het werk van de VRT-studiedienst, op 30% aangekochte programma’s.

De Tender neemt er het primetimeschema van Eén bij: ‘Van Blokken over Dagelijkse kost naar Het journaal, Iedereen beroemd, Thuis, een ander programma en Van Gils en gasten om af te sluiten. Een goede mix van duiding en ontspanning, stuk voor stuk van Vlaamse makelij. Eén steunt ook jonge makers van eigen bodem, denk aan het team achter Sorry voor alles.

Hendrickx heeft het ook over een minder sterke onlineaanwezigheid ten opzichte van de andere openbare omroepen, maar benadrukt wel dat die vaststelling, met de komst van de nieuwe videospeler vrtnu begin volgend jaar, ietwat gedateerd is. Wel mag het nog wat meer zijn voor hem, ook in de naam.

‘Ik pleit ervoor om de VRT tot de VRTI om te dopen, waarbij de I voor internet staat. In de beheersovereenkomst gaat het veel over het digitale luik. Put your money where your mouth is en durf dat in je naam te steken.’ De RTBF veranderde vorig jaar nog van naam naar RTBF.be, maar de VRT heeft geen soortgelijk plan, zegt Van Goethem. ‘We willen wel inhoudelijk veranderen in een modern mediabedrijf met een sterk digitaal onderdeel.’