Waarom filmpersonages zelden “Happy Birthday” zingen (en waarom dat misschien gaat veranderen)
Nieuwe verwikkelingen in de rechtszaak rond het auteursrecht van het beroemde verjaardagslied zouden de song vrij van rechten en dus vrij voor gebruik verklaren.
Je ooit al afgevraagd waarom film- en televisiepersonages bijna nooit gaan voor Happy Birthday en meestal voor een alternatieve song kiezen? Simpel: het kost namelijk ontzettend veel geld. Jawel, het lied dat door Guinness World Records in 1998 bestempeld werd als “het meest bekende Engelse liedje” valt onder auteursrecht, en dat auteursrecht is in handen van Warner/Chappell Music.
Volgens de New York Times harkt het bedrijf jaarlijks zo’n twee miljoen dollar binnen dankzij dat specifieke lied, al fietsen de meeste films en series er netjes omheen door bijvoorbeeld het lied nooit helemaal te laten zingen (er valt toevallig halverwege het lied iemand binnen, de hond blaft, iemand roept dat ze verdorie de kaarsen gewoon moeten uitblazen) of te gaan voor andere klassiekers zoals For He’s A Jolly Good Fellow – dat wel onder publiek domein valt.
Uiteraard zijn er ook filmmakers die de som voor het gebruik gewoon hebben neergeteld, al ziet het ernaar uit dat Warner/Chappell hen dat geld zal moeten terugbetalen nu een rechtszaak over het auteursrecht van het nummer plots in stroomversnelling is gekomen.
Het melodietje van Happy Birthday werd “uitgevonden” in 1893, toen zussen Patty en Mildred Hill het kinderlied Goodmorning to All zongen voor hun kleuterklas in Kentucky. De tekst ging als volgt “Goodmorning to all, goodmorning to all, goodmorning dear children, good morning to all.” Het liedje verspreidde zich over verschillende scholen en was bijzonder populair. Het nummer werd opgepikt door Fox voor de Shirley Temple film Baby Take a Bow, en ook Irving Berlin gebruikte het nummer, maar dan als verjaardagslied, in zijn musical As Thousands Cheer.
De Hill familie was niet opgezet met het feit dat zoveel mensen met de eer gingen lopen en registreerden de pianomelodie in 1935 bij een bedrijf dat later bekend zou staan als Birch Tree Group. Die verkochten het lied in 1988 aan Warner/Chappell Music voor 25 miljoen dollar, die sindsdien de rechten op het nummer bezitten en dat nog tot 2030. Of dat is toch wat zij claimen.
Documentairemaakster Jennifer Nelson, die bezig is met een film over het nummer, beweerde in 2013 dat de song onder publiek domein valt omdat het al bekend was voor het copyright was ingediend. De rechtszaak sleepte een tijdje aan, maar de advocaten van Nelson beweren nu het ultieme bewijs te hebben dat Warner/Chappell geen zeggenschap heeft over het nummer: een liedjesboek met daarin The Happy Birthday song zonder vermelding van auteursrecht.
Ars Technica legt uit dat als er in het liedjesboek uit 1922 geen auteursrecht vermeld werd, er geen discussie mogelijk is over het auteursrecht van het nummer. Want, zoals vermeld staat in de 1909 Copyright Act die toen van kracht was, een nummer moet het woord “Copyright,” de afkorting “Copr., ” of het “©” symbool bevatten “zoniet valt het werk onherroepelijk onder publiek domein.” Kort gezegd: toen de Hill familie het liedje registreerde in 1935 was het ondertussen al zo wijd verspreid en zo bekend dat het automatisch al vrij was voor publiek gebruik.
De uitspraak van de rechtbank wordt deze week verwacht.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier