Voor Julien Baker en Torres is country niet camp: ‘Het is een serieus genre’

Met Boygenius schoot Julien Baker naar de hoogste toppen van de indierock. Nu keert ze samen met Torres terug naar haar, en hun, roots. Send a Prayer My Way is een countryplaat voor queer outlaws. ‘Twee jaar geleden was deze plaat niet zo provocerend geweest.’

‘I’m sorry brother!! I’m sorryyyyy!!’

Julien Baker kijkt haar collega schuldbewust aan wanneer we hen spreken op een zonnig dakterras in Brussel. We zijn halfweg het gesprek en hebben hen net gevraagd of het frustrerend was om vijf jaar te wachten op deze albumrelease. Al in april 2020 stuurde Mackenzie Scott, de singer-songwriter bekend als Torres, een berichtje naar Baker om samen een countryplaat te maken. ‘Ik werd gek tijdens de pandemie’, zucht Scott. ‘Ik dacht: zou het niet sick zijn om een plaat te maken die we kunnen lossen van zodra we weer op tournee mogen?’

Dat is niet wat er gebeurde, in de zomer van 2023. In plaats daarvan loste Baker The Record met Phoebe Bridgers en Lucy Dacus, werd ze met Boygenius zowat de beste band van 2023 en scoorde ze drie Grammy’s én een lief (Dacus en Baker maakten hun relatie afgelopen maart officieel bekend). Send a Prayer My Way was nochtans al af. Lang voor Beyoncé, Chappell Roan en Post Malone country weer cool maakten. ‘Het wachten was op verschillende manieren moeilijk’, geeft Scott toe. ‘Maar uiteindelijk was het goed voor het project. Boygenius heeft wel wat deuren geopend. En ik was zo trots om mijn goede vriendin het zo goed te zien doen.’

Mackenzie Scott en Julien Baker leerden elkaar tien jaar geleden kennen, toen ze samen een show speelden in Lincoln Hall in Chicago. Wederzijdse bewondering was de basis voor hun toekomstige vriendschap. ‘Ik zag haar enkele keren live en vond dat ze geweldige shows speelde’, zegt Baker. ‘Maar het was niet dat we toen al maatjes waren. Het was een typische vriendschap die je op tour maakt: je speelt op hetzelfde festival, je ziet elkaar backstage en je geeft een high five. Dat was het.’

Ondanks het vage contact was Baker de eerste aan wie Scott dacht toen ze haar grote countryplaat wilde maken. Ze zijn allebei queer. Ze groeiden allebei op in het religieuze zuiden van de States. En hun kindertijd werd gekleurd door countrymuziek: Baker dankzij haar familie en de radio (‘Sommige staten hebben drie popzenders, Tennessee had drie countryzenders’), Scott viel in de nineties als een blok voor countrypop. Ze draaide even vaak Britney Spears als Shania Twain, het echtpaar Tim McGraw en Faith Hill en één specifieke hit van Kenny Chesney met de veelzeggende titel She Thinks My Tractor’s Sexy. Toch was het met een klein hartje dat Scott middenin de pandemie een berichtje stuurde naar Baker.

Mackenzie Scott: Het was puur in een opwelling. Op veel andere momenten van de dag had ik waarschijnlijk gedacht: nee, stuur dat bericht niet. Maar ik voelde me heel eventjes dapper en drukte op send.

Julien Baker: En ik ben zo blij dat je dat deed, dude!

Waarom wilde je de plaat samen met iemand anders maken, eigenlijk?

Scott: Ik denk dat ik bang was om beoordeeld te worden. En ik dacht: als iemand cool het met mij wil doen, zullen mensen het misschien wél leuk vinden.

Baker: (smelt) Dat is de beste reden, dude. Om te zeggen: ik voel me onzeker, ik heb mijn buddy’s nodig. Dat is waarom ik zo graag in een band zit.

Wat maakte je zo onzeker?

Scott: Het genre. De wereld waar ik de afgelopen tien jaar heb doorgebracht, heeft zo’n coole esthetiek. En country…

Baker: Country is niet camp. Het is een serieus genre.

Scott: Inderdaad. Die werelden overlappen niet. Mag ik dit wel doen, vroeg ik me af.

Jullie schreven nummers over verdrinken in verdriet, jezelf verliezen op de snelweg, jullie roepen beelden op van woestijnbloemen, boerenwagens…

Scott en Baker: (lachen) Boerenwagens!

Ik bedoel maar: jullie maken niet bepaald subtiele country.

Baker: Nee, je hebt gelijk. Ik ben blij dat het overkomt alsof we all-in gegaan zijn. We wisten van in het begin dat we dit niet half en half konden doen.

Scott: Het zou ook nogal people pleasing zijn om zowel onze fans die onze oude muziek leuk vinden als countryfans tevreden te houden. Daarmee doe je geen van beiden een plezier.

Baker: We moesten ons volledig toeleggen op het genre, of het zou niet werken. Dit was onze country music trust fall.

***

Die val in het diepe heeft een vederzachte alt-countryplaat opgeleverd, die klinkt alsof ze geschreven is bij het vallen van de avond op een te hete zomerdag. Send a Prayer My Way is de biecht van twee queer outlaws en is net zo schatplichtig aan Lucinda Williams en Uncle Tupelo als de oeroude bouwstenen van het genre. Het bevat titels als Bottom of a Bottle en Dirt, waar ze op treurig getokkel verlossing zoeken in drugs en alcohol (‘Spend your whole life getting clean / Just to wind up in the dirt’, zingt Julien Baker op de openingstrack). Off the Wagon (daar is de boerenwagen weer) gaat over highs zoeken na een loodzware werkdag. En dan is er ook het bloedmooie Tuesday, een verhalende track over religie, schaamte en de verboden liefde tussen twee gay tienermeisjes. De plaat sluit met Goodbye Baby zachtjes af met Scott en Baker die eindelijk thuiskomen bij hun lief.

Sinds kort betekent dat thuiskomen voor geen van beiden nog wakker worden aan de Mississippi River. Scott woont al enkele jaren samen met haar echtgenote in New York, Baker trok twee jaar geleden in bij Dacus in Los Angeles. ‘Ik mis Memphis’, zegt Baker. ‘Een beetje alsof ik een familielid zou missen.’ Scott heeft het eerder over heimwee ‘naar een gevoel’ dan naar de plek. ‘Ik mis de eenvoud van mijn kindertijd, toen ik nog gewoon een zevenjarige tomboy was die speelde met haar vriendjes in het bos, zonder T-shirt aan. Die onschuld mis ik, van niet te weten dat het allemaal niet zo simpel zou blijven, en dat ik ooit op gespannen voet zou leven met mijn omgeving.’ Hun tournee brengt hen de komende zes maanden terug naar die omgeving, vaak red states. Ze beginnen in Virginia en trekken langs Georgia, Mississippi, Texas en Alabama.

Is het nog radicaal om als queer vrouw country te maken?

Baker: Country is altijd al queer geweest. Dusty Springfield was queer. K.D. Lang was uit de kast in een tijd dat de politie nog binnenviel in gay bars en ze liet haar gezicht door Cindy Crawford scheren voor de cover van Vanity Fair. Dat was hot.

Maar onderweg hierheen hadden we het nog over hoe anders het was geweest als we twee jaar geleden de plaat hadden uitgebracht. Biden was toen nog president. Niemand vond die écht leuk, maar het was wel nog een andere wereld. Nu wordt ons land voor onze ogen fascistisch. Hoe melig het ook klinkt, ik geloof dat het nu het perfecte moment is om de plaat te lossen.

Scott: Dat is zó waar. Twee jaar geleden was onze plaat niet provocerend geweest, en nu plots wel. Trump heeft het landschap erg snel veranderd voor alle gemarginaliseerde mensen – niet enkel queer personen. En er zijn sowieso minder countryartiesten die out zijn. Ze zijn er, maar niet op het niveau van pakweg Troye Sivan.

Baker: Pop is bovendien apolitiek. Country is extreem politiek. Jason Isbell, Sturgill Simpson, al die dudes stammen uit de traditie van de ‘outlaw country’ van Waylon en Willie (Waylon Jennings en Willie Nelson, nvdr.), die de regering niet vertrouwden, politie haatten, illegale dingen deden en niet in de normale samenleving pasten. En dan is er ook de nationalistische, rechtse country.

Scott: Maar iedereen weet wel dat Jason Aldean (van Try That in a Small Town, nvdr.) voor de racisten in Georgia is, Morgan Wallen (u misschien bekend van God’s Country, nvdr.) voor de racisten in Tennessee en dat Sturgill Simpson van lesbische vrouwen houdt.

De plaat telt verschillende liefdesliedjes, maar het mooiste vond ik Sylvia, over een baasje dat haar hondje mist. 

Scott: Ik heb Sylvia gered uit een asiel. Ik weet nog dat ik, voor ik haar zou ophalen, koffie aan het maken was en de radio aanzette. Cracker Jack van Dolly Parton speelde, een ode aan haar ‘little dog’. Ik moest huilen.

Baker: Ik heb dat nummer nog nooit gehoord!

Scott: Je móét naar dat fucking lied luisteren – je zal húílen. Anyway, ik moest in ieder geval meteen huilen. En ik had mijn puppy nog niet eens ontmoet. Ik wist dat ik een nummer wilde schrijven zoals Cracker Jack, een nummer dat je instant kan raken. Ik heb Sylvia uiteindelijk haastig geschreven in een hoekje, op een van onze laatste dagen in de studio. Het was zo simpel dat ik bijna dacht: dit is niet eens goed.

Baker: Nee! Je mag het niet ingewikkelder maken dan het is. Het is perfect.

Scott: Yeah. Het is wat het is. Een nummer over een hondje.

Denk je dat mensen onderschatten hoe pijnlijk het kan zijn om je huisdier thuis achter te laten?

Scott: Mensen zonder huisdier kunnen niet begrijpen hoe dat voelt.

Baker: Klopt. Ik was vroeger zelf zo, voor ik Beans had. Telkens ik een hond ontmoette, praatte ik zoals ik nu praat. Ik wilde mezelf niet verlagen tot het niveau van sommige baasjes.

Scott: Je praatte tegen honden alsof het mensen waren?

Baker: Ja. Zo van: what’s up buddy. Nogal vreemd en afstandelijk dus. Tot ik van Lucy Beans moest adopteren. Sindsdien ben ik al mijn remmingen verloren en praat ik tegen alle dieren als een peuter. Ik schaam me er niet voor.

Jullie zijn natuurlijk allebei op tournee de komende zes maanden. Hoe zullen jullie omgaan met het gemis? 

Baker: Beans heeft het geluk dat ze een fijne community om zich heen heeft. Iedereen houdt van Beans. Ik heb veel vrienden in L.A. die komen dogsitten als ik weg ben. Als ik terug ben, zeggen ze altijd dat ze een hechte band opgebouwd hebben. Want Beans is nu eenmaal een liefdevolle hond. Ze is erg hyper en een beetje manisch, zoals haar moeder. (lacht) Maar ook superlief. Op dit moment logeert ze bij een vriendin die door een relatiebreuk gaat, als een soort emotionele-hulphond. It takes a village, hè?

Scott: Mij maakt het wat droeviger om Sylvia achter te laten. Mijn vrouw is een schilder en is de hele dag in de studio aan het werk. Sylvia is waarschijnlijk alleen, denk ik dan, zich aan het afvragen waar ik ben. Mijn hart breekt, maar ik krijg maar één kans om dit te doen.

Baker: Misschien moeten de honden gewoon mee op tournee. Sylvia voor het luik aan de oostkust en Beans aan de westkust. Ik wil een puppy op de bus.