Toots Thielemans zegt muziekwereld vaarwel

Jazzlegende Toots Thielemans beëindigt zijn muzikale carrière en annuleert alle geplande concerten. Dat laat zijn manager weten aan Belga. ‘Hij wenst te genieten van de rust die hij heeft verdiend’, klinkt het.

De 91-jarige jazzmuzikant Toots Thielemans (geboren op 29 april 1922) heeft besloten zijn muzikale carrière te beëindigen, aangezien hij zich niet sterk genoeg meer voelt om een volledig concert te spelen. Hij wil zijn publiek niet teleurstellen, waardoor alle geplande concerten worden geannuleerd, zo laat zijn manager Veerle Van de Poel weten aan Belga.

“De heer Thielemans wenst nu te genieten van de rust die hij heeft verdiend”, klinkt het. “Hij kan terugkijken op een prachtige internationale en succesvolle carrière waarin hij vele uitdagingen is aangegaan en waarbij hij steeds uitblonk door zijn muzikaliteit.” “Hij wenst dan ook alle mensen – het publiek, de fans, de organisatoren en zijn medemuzikanten in binnen- en buitenland – te bedanken voor alles wat ze hem gegeven hebben en hij hoopt dat iedereen hem zal blijven herinneren als het ketje uit Brussel dat uitgroeide tot een wereldburger.”

Marollien

Jean-Baptiste Thielemans werd op 29 april 1922 in Brussel geboren. Hij groeide op in de Marollen, een volkswijk in het centrum van Brussel en leerde al op zijn derde accordeon spelen. Tijdens de Duitse bezetting raakte hij in de ban van jazz. De Belgische jazzgitarist Django Reinhardt was zijn eerste grote voorbeeld. Onder zijn invloed schakelde “de ket” over naar de gitaar. In dezelfde periode begon hij ook mondharmonica te spelen. Hij is een autodidact.

Na de oorlog vertrok hij op Europese tournee met Benny Goodman. Hierdoor kende hij in 1950 een internationale doorbraak. Hij kreeg de bijnaam “Toots”, naar jazzmuzikanten Toots Mondello en Toots Camarata. In 1952 emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Daar beleefde hij al snel een van de belangrijkste momenten in zijn carrière: hij werd lid van Charlie Parker’s All-Stars en speelde in Philadelphia enkele concerten samen met deze jazzgrootheid. Hij werd ook als gitarist opgenomen in het beroemde George Shearing Quintet. In 1957 nam hij de Amerikaanse nationaliteit aan.

Thielemans introduceerde een geheel nieuwe klank in de jazzscène, door unisono de melodie te fluiten en gitaar te spelen. Een voorbeeld daarvan is het in 1962 gecomponeerde “Bluesette”. Het nummer werd een wereldhit.

Markante jazzmuzikant

Thielemans wordt in binnen-en buitenland beschouwd als één van de meest markante jazzmuzikanten. Zijn mondharmonica was in de jaren zeventig en tachtig een haast evidente toets in de megaproducties van sommige Amerikaanse popsterren. Naast Charlie Parker werkte hij ook samen met tal van grootheden als Ella Fitzgerald, Bill Evans, Dizzy Gillespie, Herbie Hancock, Billy Joel en Paul Simon.

Ook in de bioscoop blies hij zich met zijn mondharmonica de legende in, denk aan The Wiz (Sidney Lumet, 1978), The Sugarland Express (Steven Spielberg, 1974), Midnight Cowboy (John Schlesinger, 1969), Jean de Florette (Claude Berri, 1986), Turks fruit (Paul Verhoeven, 1973) en tv-series als Baantjer en Witse.

Onderscheidingen

In zijn loopbaan kreeg hij tal van onderscheidingen. In 1997 werd hij benoemd tot Commandeur in de Orde van Leopold II, ondanks zijn Amerikaanse nationaliteit. Vier jaar later ontving hij de titel van baron en werd hij doctor honoris causa aan de twee vrije universiteiten van Brussel (ULB en VUB).

In 2008 kreeg hij in de Verenigde Staten nog de NEA 2009 Jazz Master Award, de hoogste onderscheiding voor een jazzmuzikant in de VS. Ook de Klara Carrièreprijs heeft hij in zijn prijzenkast staan.

‘Prachtige Ket, prachtige carrière en een prachtige man’

“Toots Thielemans kan terugblikken op een verbluffende carrière. Het is nu tijd om te genieten van een welverdiende rust”, reageerde Vlaams minister-president Kris Peeters via Twitter op het nieuws.

Eerste minister Elio Di Rupo bedankte Thielemans voor de “talrijke magische momenten. Al het beste en geniet van de oververdiende rust”, klonk het in zijn tweet. Brussels minister van Financiën, Begroting en Externe Betrekkingen Guy Vanhengel huldigde in een persbericht dan weer een “prachtige Ket, prachtige carrière en een prachtige man”.

“Toots Thielemans is voor Brussel een wereldburger van formaat, een muzikant met een fantastische carrière en een voorbeeld voor de jongere generatie. We zijn Toots enorm dankbaar voor al wat hij Brussel en ons land aan muzikaal talent schonk. Hij verdient de rust waar hij nu om vraagt”. Hij noemde Thielemans nog een “grote ambassadeur voor Brussel”.

Geannuleerde concerten

Op de website van de jazzmuzikant staan nog drie concerten aangekondigd. Zo zou hij nog optreden op 13 maart in De Roma in Borgerhout, en op 20 maart en op 6 mei in de Ekerse Theaterzaal in Ekeren. Die concerten worden dus geannuleerd.

Zijn laatste optreden op de website, op 4 december vorig jaar in De Roma, was uit voorzorg afgelast omdat hij hoofdpijn had. (DB)