Jazz Middelheim, dag 2: de mokerslag van Patti Smith

Patti Smith © Alex Vanhee

Het verschil met dag één kon niet extremer zijn. Patti Smith, de net geen zeventigjarige grande dame van punk en poëzie, deelde een uppercut uit die nog lang zal nazinderen in Park Den Brandt. En de jazzaficionados? Die kregen een eerbetoon aan Ornette Coleman door zoon Denardo – dat Ornette met een fijnzinnig glimlachje goedgekeurd zou hebben.

Na de newagehoogmis van Einaudi kregen de jazzaficionado’s een nieuw trauma te verwerken. Ornette Coleman, die eerder op de dag geëerd werd met een concert door zoon Denardo, zou het met een fijn glimlachje goedgekeurd hebben.

Avishai Cohen’s Big Viciuous: Cohen’s Brew ***

Avishai Cohen
Avishai Cohen © Alex Vanhee

Voor zijn tweede dag als artist in residence opteerde de trompettist voor een onuitgegeven project. Omringd door een gitarist, een bassist en twee drummers liet hij horen waartoe aandachtig luisteren naar ‘Bitches Brew’ van Miles zoal kan leiden. Veel epigonen gingen hem voor. Deze man durft echter een stapje verder te zetten dan de concurrentie. De glissando passages zijn er, maar worden voortdurend in contrast gesteld met scherpe en hoge noten. De opbouw van de nummers en van de hele set getuigde van visie en doorzicht.

Bovenal was er zijn spel met effecten en pedalen, een aanpak die ook zijn medemuzikanten hanteerden. Dit gaf hen de kans zich als pokémons te verbergen in een ingenieus opgebouwd decor van funk, fusion, progrock en zelfs jazz. De link met de toonaangevende releases op Brainfeeder, het label van Flying Lotus, was niet zo ver meer weg. The shape of things to come? Dat is nog wat afwachten maar van deze Avishai Cohen verwachten we nog grootse dingen.

ICP Orchestra: jazzquiz voor gevorderden ***

ICP Orchestra
ICP Orchestra © Alex Vanhee

Volledig in de tijdgeest van de sixties richtten drie Nederlanders (Willem Breuker, Misha Mengelberg, Han Bennink) in 1967 een label op om de wereld diets te maken waar het om draaide bij freejazz en geïmproviseerde muziek. Zeven jaar later vertrok Breuker en stampten de twee anderen de eerste versie uit de grond van het ICP tentet.

Anno 2016 konden we vaststellen dat ze nog onversaagd verder doen met eenzelfde inzet, zin voor avontuur en een karrevracht humor. Maar niets is wat het lijkt bij dit gezelschap. Hoe gek en onbezonnen het allemaal soms klinkt, ze hebben alles minutieus onder controle, al prediken ze de muziek van het moment. Ze deden dat met eigen materiaal aangevuld met werk van anderen, onder wie Thelonious Monk en Charles Ives en zelfs het overbekende ‘La Paloma’. Het ICP Orchestra had indertijd een patent moeten aanvragen op de term ‘zappen’, want dat is wat ze al deden nog voor de afstandsbediening was uitgevonden. Ook nu weer was het alsof ze quizmaster speelden.

De citaten vlogen in het rond, steeds ingenieus ingekapseld in de nummers. Daardoor blijft een concert van het ICP Orchestra een boeiende en vooral ook vrolijke belevenis.

Ornette Coleman Tribute ‘Deonardo Vibe’: geslaagd eerbetoon ***

Ornette Coleman Tribute 'Denardo Vibe'
Ornette Coleman Tribute ‘Denardo Vibe’ © Alex Vanhee

Als iemand het recht heeft om een eerbetoon te houden voor de vorig jaar overleden Ornette Coleman is het zijn zoon wel. Hij was amper tien toen hij al drumde op zijn vaders ‘The Empty Foxhole’ (1966). Voor dit tribute stelde hij een allstaroctet samen met muzikanten die allemaal een of andere band hadden met zijn vader. In dergelijke gevallen is de vrees terecht dat alles afglijdt naar een Amerikaanse variétéshow. Dat werd het gelukkig niet. We kregen geen best of voorgeschoteld noch een gratuite exposé van Ornettes erfenis.

Het publiek werd vergast op een compacte sound van een groep die haast geen ruimte liet voor een adempauze. Er werd continu op volle kracht gemusiceerd. Vooral eregast David Murray schitterde. Maar ook gitarist Charlie Ellerbe liet horen nog geen greintje energie verloren te hebben. Niemand wilde voor de andere doen, zonder dat het een haantjeskamp werd. Het was niet echt ‘something else’ maar wel de uitdrukking van Ornette waardig, ‘how to be open en how to stay open’. Een grootse festivalact zoals er helaas te weinig zijn.

Patti Smith
Patti Smith © Alex Vanhee

An Evening Of Words and Music with Patti Smith: de rebelse jazzkant van rock-‘n-roll ****

Punk, poëzie en jazz vormen een gedroomde drievuldigheid, bewezen Patti Smith en groep (waarin ook zoon en gitarist Jackson Smith). Ze is opgenomen in de Rock and Roll Hall of Fame maar kreeg evenzeer de National Book Award voor haar ‘Just Kids’. De band met Ornette Coleman dateert al van vele jaren terug en werd verzilverd door een gastoptreden tijdens ’s mans New Yorkse verjaardagsfeestje in 2014, waar ook onder anderen Sonny Rollins, Henry Threadgill, Geri Allen en David Murray op het podium stonden. Krediet genoeg dus om haar uit te nodigen naar Jazz Middelheim.

Patti Smith
Patti Smith © Alex Vanhee

Op haar staat zit alvast geen sleet. ‘My name is Patti Smith and I am not a jazz singer’, zo introduceerde ze zichzelf. De toon was gezet. Aanvankelijk hield ze het bij een berekend evenwicht tussen parlando voorgedragen teksten en gezongen werk. Geleidelijk aan kwam echter haar ware aard naar boven. Een tekst van Alan Ginsberg gevolgd door ‘Dancing Barefoot’ waren al een eerste teken aan de wand.

Na nog een extra eerbetoon aan Ornette en haar versie van de Prince-hit ‘When Doves Cry’ barstte de bom. Met de woorden ‘Fuck the chairs, dance if you want to dance!’ kreeg ze de hele tent overeind. Het leidde meteen tot een bestorming van de frontstage. Eindelijk nog eens een rebels feestje in Middelheim. Met ‘Because the Night’, ‘People Have The Power’ en natuurlijk ‘Gloria’ stak ze het finale vuurwerk af. En dat alles in de naam van jazz.

Eric Thielemans: artist in residence van de dag **1/2

The Mechanics are Dancing in your Head
The Mechanics are Dancing in your Head © Alex Vanhee

Drummer Eric Thielemans kreeg de kans om in verschillende sets de diverse aspecten van zijn talent te etaleren. Vooral zijn soloconcerten blijven doorgaans hangen. Op Middelheim viel dat ietwat tegen. Hij koos voor twee korte stukjes, weliswaar volledig met bekende eigenzinnige aanpak. Het publiek in de ban houden met een strijkstok en een fietswiel vergt persoonlijkheid en durf. Alleen misten we hier het haast sacrale effect door de veel te korte duur. Het leek meer op een interludium.

Boeiender was het duo met drummer Billy Hart, ook in twee hoofdstukken onderverdeeld. In een eerste deel was het een continue opeenvolging van korte stroomstoten. De twee daagden elkaar uit, raakten het toch wel eens, en sneden meteen een nieuwe discussie aan. Voor het tweede luik mocht er telkens een van hen achter zijn drumstel blijven, terwijl de andere aan de slag ging met de verschillende gongs die er hingen. Bizar en ontwrichtend zoals we Thielemans kennen.

Onder de naam The Mechanics Are Dancing in Your Head verzamelde hij een aantal muzikanten uit de alternatieve rockscene om zich heen: drie gitaristen (Mauro Pawlowski, Rudy Trouvé, Jean-Yves Evrard) en een electronicsgoochelaar. Het mondde uit in iets danig arty farty. ‘The shape of things that are’ maar vooral ’that are not’. Een wat gemiste kans.

(Georges Tonla Briquet)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content