Recensie Eminem (**)

(22u40, Main Stage) Tien jaar geleden was Marshall Matters het godenkind van de hiphop. Maar anno 2013 blijft daar nog weinig van over. De show die Eminem op Pukkelpop bij had, oogde eerder machinaal.

PLUS

‘Hoeveel van jullie hebben The Slim Shady LP gekocht?’
40.000 man juicht.
‘Hoeveel van jullie hebben The Marshall Matters LP gekocht?’
40.000 man juicht.
‘En hoeveel van jullie hebben Recovery gekocht?’
40.000 man juicht.
39.000 man liegt.

Het was een stukje bindtekst, halverwege het concert, dat de realiteit nogal pijnlijk blootlegde. Pijnlijk omdat het zo accuraat verwoordde wat iedereen dacht. Aan verdiensten geen gebrek: tien jaar geleden was Marshall Matters het godenkind van de hiphop, de man die een blanke authenticiteit in de hiphop kreeg en die cartooneske humor en getormenteerde introspectie in de rapcultuur introduceerde – de jongens van Odd Future zijn hem er dankbaar om. Maar anno 2013 blijft daar nog weinig van over. Encore en comebackplaat Relapse waren respectievelijk het begin en het middelpunt van een neerwaartse spiraal; zijn laatste, Recovery, wordt tot ‘de slechtste platen van 2010’ gerekend.

Het leek iets waar Eminem vanaf het eerste ogenblik mee worstelde op Pukkelpop. Hij liet het publiek een half uur op zich wachten, om vervolgens met Survival, het één dag oude nummer voor de Call of Duty: Ghosts-trailer, in te zetten – een complete sof gezien de energie die in de lucht hing. Hij zou het het hele optreden doen: krampachtig proberen te bewijzen dat hij geen artiest van het verleden was, maar eentje van nu. Alleen: bij elke song die hij uit Relapse, Recovery en zijn recente verleden plukte – 3 a.m., Cinderella Man, Lighters, No Love – werd duidelijker en duidelijker waarom 39.000 man die platen niet in huis had gehaald. De hits uit zijn hoogjaren – My Name Is, The Real Slim Shady, Without Me – haspelde hij dan weer af in een soortement medley, alsof hij er vooral vanaf wou. U had dat graag anders gezien, wij ook.

Twee dagen had Eminem gerepeteerd in de Brusselse AB voor zijn show – de eerste van een kleine Europese tournee. Een dag voor Pukkelpop was er in Kiewit, voor een lege wei, zelfs een volledige podiumrepetitie geweest, inclusief bindteksten, volgens de geruchten. Behoorlijk grappig, dat laatste: het hele optreden lang zou Eminem het publiek consequent met ‘Brussels’ – even dachten we nog dat het een binnensmondse ‘pussy’s’ was, maar helaas – aanspreken. Niemand die dát tijdens de bindtekstrepetities had aangestipt, blijkbaar.

Misschien had hij wat minder moeite moeten doen: de show die hij op Pukkelpop bij had oogde nogal machinaal. De kleurloze backinggroep en gatlelijke visuals konden we nog vergeven, maar de twee vooraf opgenomen backingtracks van zijn stem – de raps die hij live zong waren vaak maar een derde laag erover; Slim leek vaak aan zijn oortje te prutsen als een volleerde Idool-kandidaat die zijn backing track niet hoort – waren nogal genant. Vooral ook omdat hij het niet eens probeerde te verbergen: tijdens Mosh – sterke versie wel – deed hij geen moeite om nog maar geloofwaardig te playbacken. Als hij dan eens op eigen kracht leek te rappen, zoals in publiekslieveling Stan, klonk het dan weer ontstellend kaal.

Viel ook op: Eminem zag er bleek uit, vermoeid, met een doffe blik in de ogen. De cartooneske kwajongen van vroeger was weg, in plaats daarvan was Eminem enkel nog boos en hard geworden. ‘Marshall vs. Everybody’ stond er op de t-shirten van zijn crewleden. We vrezen dat hij het meent.

Het was een goed moment geweest voor de rehabilitatie van Slim: een nieuwe plaat die er in de herfst aankomt en een jonge garde rappers – van Tyler The Creator tot Kendrick Lamar – die hem opnieuw credibiliteit verschaffen. Pukkelpop was dat moment spijtig genoeg niet. Dat werd helemaal duidelijk tijdens Not Afraid, de afsluiter voor de bisronde. ‘I’m not afraid, I’m not afraid/To take a stand, to take a stand/Everybody, everybody/Come take my hand, come take my hand/We’ll walk this world together through the storm.’
Samen door de storm? Serieus, Slim?

QUOTE

‘How many ladies have been in a relationship like this?’
20.000 vrouwen juichen.
Waarna Eminem Love The Way You Lie inzet, zijn duet met Rihanna.
Verontrustend publiek, daar in Pukkelpop.

HOOGTEPUNT

Lose Yourself, het enige bisnummer. ‘You only get one shot/Do not miss your chance to blow/This opportunity comes once in a lifetime, yo.’ Even voelde het weer 2002.

Geert Zagers