‘Rappers berechten als terroristen? Een veeg teken’

De politiediensten hebben een ideale zondebok gevonden voor de geweldepidemie in Engeland: de zogenaamde drillrappers. ‘Maar het grootste gevaar voor de Britse jeugd komt niet van de lokale hiphoppers’, schrijft Knack Focus-journalist Jonas Boel.

Rap en de arm der wet, het is een worsteling bijna even oud als het genre zelf. Recent kregen in de VS de zaken rond Tekashi 6ix9ine (die schuldig pleitte aan een resem federale aanklachten) en 21 Savage (gearresteerd door de immigratiedienst) veel aandacht. Maar er is nog een andere zaak die om een bijzondere reden in het oog springt: die van YNW Melly, aangeklaagd voor dubbele moord.

De rapper uit Florida, wiens echte naam Jamell Demons is en die eind januari nog een album uitbracht waar Kanye West aan meewerkte, wordt verdacht van murder in the first degree op twee leden van zijn eigen crew, YNW Sakchaser en YNW Juvy.

Demons zat al eerder in de gevangenis, onder meer voor mishandeling en verboden wapendracht. Toen hij vorig jaar nog maar eens voor een rechter kwam te staan, wegens niet nageleefde condities van een voorwaardelijke straf, las de openbare aanklager tekstfragmenten voor uit Murder On My Mind, een single uit 2017. De rechter had er wel oren naar en Demons mocht brommen.

Ook in deze nieuwe rechtszaak wordt de rapper achtervolgd door Murder On My Mind. Op Twitter zijn de parelellen tussen de dubbele moord en de bewuste songtekst het onderwerp van memes. Nu mag YNW Melly bepaald geen doetje zijn, stel dat zijn songteksten mee een bewijslast vormen voor een eventuele veroordeling, dan schept dat geen klein beetje een precedent en zit driekwart van het rappersgild binnenkort achter de tralies.

Vergezocht? In Engeland staan ze al een stapje verder. Daar werden onlangs twee 21-jarige rappers, Skengdo en AM, veroordeeld tot negen maanden gevangenisstraf, met twee jaar uitstel. Hun misdaad: het brengen van de song Attempted 1.0 tijdens een concert in Londen.

De scene waarin Skengdo en AM zich bewegen heet drill, een subgenre van Britse rap – of grime -, gekenmerkt door grimmige, gewelddadige teksten over rivaliteit tussen bendes, drugs dealen en andere straatcriminaliteit. Tot 2017 was het een undergroundfenomeen, muziek van de arme buitenwijken die via YouTube en sociale media haar publiek bereikte. Tot de Britse pers er zich mee ging moeien. ‘Agressieve drillvideo’s brandstof voor bendegeweld in Londen’, kopte één krant. ‘Drill, de demonische muziek gelinkt aan stijging in aantal jeugdmoorden’, schreef een andere.

Nooit eerder waren er zoveel meldingen van knife crimes in de Britse hoofdstad als in 2018 – bijna 15.000 steekpartijen, overvallen en seksuele delicten in één jaar tijd. De daders én slachtoffers zijn meestal erg jong, en van lagere komaf. In navolging van de sensatiemedia vonden ook de politiediensten een ideale zondebok voor de geweldepidemie in drill. ‘De gewelddadige soundtrack van de Londense bendewereld’, om nog maar een krantentitel aan te halen. En net zoals dat het geval was in de jaren ’70 met punk, in de jaren ’80 met rave en aan het begin van de jaren 2000 met grime – allemaal genres die tegen de schenen van de goegemeente schopten – is het Britse antwoord: censuur.

De voorbije week raakte bekend dat YouTube op vraag van de Londense politie 102 drillvideo’s van zijn platform had verwijderd, bovenop de 30 clips die sinds 2015 al werden gewist. En daar blijft het dus niet bij. Ook de drillrappers zelf worden geviseerd, en krijgen – zoals Skengdo en AM – via allerlei gerechtelijke dwangbevelen het verbod om het in hun teksten over concurrerende crews, wapens of zelfs bepaalde postcodes te hebben.

De logica is even simpel als absurd: neem de muziek over bendegeweld weg en het bendegeweld zal verdwijnen. Dat is als de films van Martin Scorsese verbieden in de strijd tegen de maffia, of American Psycho van Brett Easton Ellis uit de rekken halen uit vrees voor seriemoordenaars. Toen Johnny Cash ‘I shot a man in Reno, just to watch him die’ zong, werd hem geen podiumverbod opgelegd. Toen Bob Marley ‘I shot the sheriff’ zong, werd hij in Jamaica niet aansprakelijk gesteld voor geweld tegen de politie.

De middelen die de Britse wet tegen drillartiesten gebruikt, zijn trouwens dezelfde middelen die ze ook tegen terroristen of haatpredikers hanteert. De Terrorism Act 2000 definieert terrorisme wanneer ‘het gebruik of de dreiging bedoeld is om de regering te beïnvloeden, de bevolking of een deel van de bevolking te intimideren’. Rappers berechten als terroristen, een veeg teken.

Want wat is dan nog het verschil tussen het Verenigd Koninkrijk en regimes als China, waar popster Katy Perry sinds 2015 persona non grata is omdat ze tijdens een concert in Taipei met de Taiwanese vlag had gezwaaid, en waar Oasis niet meer welkom is omdat Noel Gallagher ooit een Free Tibet-benefiet had bijgewoond? Wat is dan nog het onderscheid tussen Theresa May en Vladimir Poetin, die eind vorig jaar opperde dat vadertje staat rapmuziek ging ‘navigeren’? Husky, een Russisch spraakwater, zat twee weken in de cel wegens ‘extremisme’.

En vreemd toch hoe sommige politici, in veel gevallen zij die graag toeteren over onze verlichte waarden zoals vrijheid van meningsuiting, zichzelf graag buiten schot houden door de boodschapper in het vizier te nemen?

Want naast de hysterische berichten over bendegeweld en drill, kunnen we gerust andere krantenkoppen plaatsen: ‘Bijna 900 jobs jeugdwerkers verdwenen sinds 2016, claimt nieuwe analyse’ (The Independent), ‘Britse jeugd lijdt terwijl besparingen hun tol blijven eisen’ (The Guardian), ‘Kinderdiensten en jeugdclubs in de rij voor “ergste besparingen ooit”‘ (inews).

Het grootste gevaar voor de Britse jeugd komt niet van de lokale rappers, zo blijkt.