‘De wereld is vandaag al zo raar dat wij er geen schep bovenop moeten doen’: ziedaar Wilco’s motief voor een dubbele, serene schommelstoelplaat.
Vermoedelijk hadden we geen pagina aan Wilco’s twaalfde reguliere lp gewijd als de groep eind vorige eeuw aan het traditionele rockpatroon (vrij veel Rolling Stones, doorkneed met country en folk) was blijven vasthouden. Vanaf Yankee Hotel Foxtrot (2002) verdwenen die contouren geregeld in een wolk van experiment, vaak om de zelfbespiegelende hersenkronkels van voorman Jeff Tweedy te kanaliseren.
Misschien omdat maatschappelijke omstandigheden hem tegenwoordig diffuser voorkomen dan zijn eigen gevoelsleven, stuurde Tweedy voor Wilco’s eerste postcoronaplaat aan op vertrouwdheid. Geen Amerikaanser genre dan country en dat kwam goed uit, want op Cruel Country uit Tweedy veelvuldig bezorgdheid om zijn land, waar empathie en democratie al enkele jaren op hun breekpunt worden getest.
‘ There is no middle when the other side / Would rather kill than compromise’, sombert hij in het zachtjes voortkuierende Hints. Net dat rustige muzikale raamwerk, dat alle eenentwintig nummers omspant, lijkt bedoeld om polariserende gemoederen te bedaren. Wilco zeeft vooral de mildheid en humaniteit uit country (en best ook veel folk), minder de stilistische vormen ervan.
Het spookachtige The Empty Condor of met klaterende klassieke muziekstroompjes doorkruiste Tonight’s the Day kun je bezwaarlijk orthodox noemen. Dat geldt ook voor de door ambient gestutte pianoballade Many Worlds, die net als het prachtige dubbelluik Bird Without a Tail/Base of My Skull (waarin Tweedy de gepijnigde metaforen optast) uitmondt in een haast paradijselijk mooi stukje samenspel. Wat op zich ook al een metafoor is voor vrede en harmonie.
De momenten waarop je wél aan cowboyhoeden en paardenvijgen moet denken, zijn schaars: enkel Falling Apart (Right Now) en A Lifetime to Find serveren gezellig wegdravende countryrock. Story to Tell rakelt dan weer de bedwelming door The Beatles (en dan specifiek John Lennon) op die zich op Summerteeth (1999) manifesteerde.
Cruel Country predikt met veel scherpzinnigheid de nood aan gemeenschapszin en begrip. Bovendien is Tweedy niet te beroerd om de hand in eigen boezem te steken. Is de plaat met zevenenzeventig minuten te lang? Mogelijk. Train uw toegeeflijkheid, bedoelt Wilco wellicht.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
