Hannes Rooms
‘Nee, er staan nog steeds niet genoeg vrouwen op de festivals’
Festivals moeten niet wachten tot vrouwelijke acts doorbreken, maar ze actief ondersteunen, vindt Hannes Rooms, die draait onder de naam Icy Fake en schrijft voor Subbacultcha. ‘Festivals zijn vaak snel mee met de nieuwste trends, maar de emancipatie van de vrouw hoort daar blijkbaar niet bij.’
De verslaggevers op het Nederlandse festival Best Kept Secret keerden in hoera-stemming terug uit de Beekse Bergen, omdat de scheve man-vrouwverhouding op festivals er zogenaamd werd hersteld. Krantenkoppen prezen het festival omdat vier van de tien acts vrouwelijk waren. Dat in dit cijfer ook de gemengde bands waren meegerekend, werd er pas later bij gezegd. Daarnaast waren de headliners alledrie volledig mannelijke groepen en stonden de vrouwen vaak relatief vroeger en op kleinere podia geprogrammeerd. De organisatie Best Kept Secret gaf toe er niet op te letten, maarzegt wel te vermoeden dat de meest innovatieve acts vandaag voornamelijk vrouwelijk zijn.
Hoe zit dat nu in België, vroeg De Morgen zich vervolgens af. De redactie belde onze festivals af, waarop menig organisator (m.) en woordvoerster (v., want ook aan de verhoudingen binnen de organisaties is nog werk) zich mocht verantwoorden voor de programmatie van zijn of haar festival. Stuk voor stuk blonken ze uit in krampachtige excuses zoals ‘we zijn er niet mee bezig’, ‘we kijken niet naar het geslacht’,’er zijn minder vrouwelijke dj’s dan mannelijke’ of ‘vroeger was het nog slechter’.
‘Nee, er staan nog steeds niet genoeg vrouwen op de festivals.’
Toegeven dat je in je programmatie geen rekening houdt met het geslacht, getuigt van onwetendheid, gezien het historische gebrek aan vrouwen in de muziekindustrie. Zou het in 2018 niet evident moeten zijn dat je gender als extra parameter opneemt tijdens het opstellen van zo’n line-up, net zoals genre, populariteit en budget een rol spelen? Enkel Couleur Cafe durfde openlijk te zeggen gendergelijkheid belangrijk te vinden, maar een 50/50-verhouding nastreven was voor het festival dan weer een stap te ver.
Geen enkel Belgisch festival schaarde zich trouwens achter het Keychange initiatief dat tegen 2020 evenveel vrouwen als mannen op de podia wil. Waarom pas tegen 2020, dacht ik toen ik er voor de eerste keer over hoorde, een line-up stel je toch elk jaar opnieuw op? Maar zelfs aan die afspraak wil geen enkele organisator zich binden..
Rock Werchter juicht toe dat er meer aandacht gaat naar vrouwelijke acts (sic). Alsof de festivals niet mee bepalen over welke acts er wordt gesproken. Pukkelpops Chokri zei droogjes dat gendergelijkheid er vroeg of laat wel aankomt, maar dat het van onderuit moet groeien, vanuit de artiesten en het publiek. Als je de status van smaakmaker claimt en mee de toon zet in het muzieklandschap, mag je je verantwoordelijkheid niet afschuiven op artiesten die het moeilijk hebben om vanuit de underground door te breken naar de mainstream en moet je net hen een podium bieden.
‘Vorig jaar nog kreeg een Belgisch festival een schouderklopje van een kwaliteitskrant omdat genderverdeling één van haar stokpaardjes was. Een snel verdiend compliment als je weet slechts 4 van de 26 acts vrouwelijk waren.’
Het argument dat er te weinig vrouwelijke dj’s of artiesten is in dat opzicht eerder een gevolg van de ongelijke festivalaffiches dan een oorzaak. Hoeveel jonge meisjes staan op festivals voornamelijk naar mannelijke acts te kijken? Het motiveert hen niet meteen om zelf een gitaar of een dj-paneel aan te schaffen.
Ik kan er dan ook niet bij dat festivals durven te zeggen dat het de komende jaren wel vanzelf beter zal worden. Waarom nemen ze niet wat meer risico’s in de programmatie? Iets dat perfect kan, want grote festivals verkopen tegenwoordig uit voordat de line-up compleet is. Boek eens een goede vrouwelijke act die misschien nog niet bekend genoeg is, in plaats van die ene band in de package deal van de headliner of in plaats van mannelijke dj’s meer dan één keer te laten spelen zoals op Tomorrowland.
Daarnaast mogen de media gerust wat kritischer zijn. Zo wordt een mannelijke band met een frontvrouw meegeteld als ‘vrouwelijk’ act, wat een zwaktebod is. En vorig jaar nog kreeg een Belgisch festival een schouderklopje van een kwaliteitskrant omdat genderverdeling één van haar stokpaardjes was. Een snel verdiend compliment als je weet slechts 4 van de 26 acts vrouwelijk waren én er op één van de festivaldagen zelfs geen enkele vrouw op het podium stond.
Het probleem staat misschien nog niet op de agenda van de programmatoren, maar bij veel festivalgangers, artiesten en feministen zit het wel hoog. Zo lanceerden dj Fenna Fiction en Emma van Meijeren uit Amsterdam een stickeractie “All men? Nein danke!”. Op elke festivalposter met enkel mannen op de line-up die ze tegenkomen, plakken ze een sticker. Zou de muziekindustrie dat protest niet moeten steunen en een progressieve pionier moeten zijn in plaats van zich te verschuilen achter weinig ambitieuze quota en flauwe excuses?
Wie denkt dat ‘het allemaal wel meevalt’, raad ik aan om alle mannelijke acts eens weg te strepen op de affiche van een groot festival, zoals ik heb gedaan voor de affiche van Rock Werchter dit jaar (zie afbeelding). Vooral bovenaan de posters is de leegte opvallend. Het is een leegte waar we van af moeten, en dat begint met de passieve houding van de organisatoren. Festivals hoeven niet te wachten op een groeiend aanbod, maar horen zelf te inspireren door hun programmatie. Vaak zijn ze snel mee met de nieuwste trends op het gebied van eten, duurzaamheid en beleving. Wel, ik zou ze graag zien meegaan met die andere ’trend’: de emancipatie van de vrouw.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier