Middelheim trok dit jaar 21.000 bezoekers – een record. Op de slotdag zorgden echte jazzbands alsnog voor de hoogtepunten van het festival.
Craig Taborn ****
Pianist Craig Taborn wordt al geruime tijd getipt als het te volgen pianotalent. Jarenlang werd hij als sideman gevraagd door ronkende namen zoals Paul Motian, Bill Frisell en Dave Holland. Het is in de band van die laatste dat hij twee jaar geleden tijdens Gent Jazz nog grootse indruk maakte. Een publiek van fijnproevers keek vol verwachting uit naar zijn passage op Jazz Middelheim. Ze werden niet teleurgesteld. Taborns muzikale rondreis begon met een intieme rêverie die werd opgebouwd rond een bedrieglijk eenvoudig thema van vier noten. Taborn is een intelligente muzikant die verbeelding combineert met verfijnde techniek en een breed stilistisch palet. In een zevental improvisaties werd het publiek getrakteerd op thematische contrasten, wagneriaanse chromatiek, repetitief minimalisme en romantische ballads. Vrienden en vijanden vielen elkaar na afloop in de armen. Ze wisten: dit is een van de meest opwindende jazzpianisten van het moment.
Dré Pallemaerts ‘Seva’ **1/2
Op dag drie smeulde hij als drijvende sideman onder de set van Melanie de Biasio. Nu kwam drummer Dré Pallemaerts zijn nieuwste cd, ‘Coutances’, presenteren. Negen jaar na de vorige plaat, Pan Harmonie, is dat een evenement. In de band vinden we nog steeds de dubbele klavieren van Bill Carrothers en Jozef Dumoulin. Nieuwe leden waren voor de gelegenheid saxofonist Robin Verheyen en bassist Nicolas Thys. Dré Pallemaerts is geen extraverte leider. Met ontwapenende schuchterheid houdt hij zijn aankondigingen kort en laat hij liever het hoogste woord aan zijn medemuzikanten. Niet toevallig is de bandnaam ‘Seva’, Sanskriet voor onbaatzuchtige dienstbaarheid (en bij uitbreiding: voor seks), maar Pallemaerts onderscheidt zich van vele andere drummers met een sound uit de duizend. Hij bezit bovendien het soort charisma waarmee hij niet alleen zijn medemuzikanten, maar ook een publiek kan inspireren. ‘Coutances’ klonk als een gepremediteerde reis doorheen zijn universum. Stukken zoals Bello Monte of Brussel-Parijs sudderden van de onderhuidse energie. Carrothers weeft harmonische tapijten waarover Dumoulin zijn Fender Rhodesklank drapeert, terwijl Verheyen voorzichtig aan het dansen gaat. Een dromerige sfeer die zijn eerste hoogtepunt kende in Saties vrije compositie ‘Première Pensée Rose + Croix d’Eric’. Dan volgde een vaudeville-achtige ‘Waltz Macabre’ die als een oude lappenpop op de naden dreigde te scheuren. Echt swingen deed de band pas bij het voorlaatste stuk, ‘Swing Sing Song’. Het was een delicaat recept, dat soms wat meer peper kan verdragen.
Power Trio: Murray, Allen & Carrington ****
‘We probably look better than most bands. We might also have called ourselves The Sandwich Trio’, grapte saxofonist David Murray, wanneer hij gesandwicht tussen drummer Terri Lyne Carrington en pianiste Geri Allen op het podium stond. In jazztermen voorspelt zo’n all star cast meestal weinig goeds. Dan wordt er geprobeerd elkaar de loef af te steken. Maar Allen en Carrington, die elkaar al zo’n dertig jaar kennen, zijn twee sterke vrouwen die het haantje in David Murray stevig van weerwoord kunnen dienen. Allen liet haar piano rollen als de donder en zingen als een engel, terwijl Carrington voortdurend prikken uitdeelde. Voeg daarbij de losgeslagen saxofoon van Murray, die geëxalteerd huilt als Albert Ayler of rondborstig swingt als Ben Webster en je weet: dit is een winnende combinatie. De energie die dit Power Trio van het podium deed spatten was bij momenten verpletterend. Tijdens Geri-Rigged duelleerde Carrington afwisselend met Murray en Allen. Het publiek werd moeiteloos gevloerd. Maar er was ook plaats voor spiritualiteit in een hartverscheurende versie van de traditional Barbara Allen. David Murray kroop daarbij meesterlijk in de huid van gospel preacher. Het hele concert werd een eerbetoon aan de zwarte roots van jazz: blues, funk, marching bands, gospel, soul en free. Het liet je in extase achter. Afsluiten deed dit trio met een onuitgebrachte compositie van Ornette Coleman. ‘Perfection’ is de titel, en dit concert kwam akelig dichtbij.
Pharoah Sanders/Joachim Kühn/Zakir Hussain ***
John Coltrane stal het vuur bij de goden, maar de Prometheus van de jazz moest dat bekopen met een vroegtijdige dood. Saxofonist Pharoah Sanders maakte het allemaal vanaf de eerste rij mee. Nu, bijna vijftig jaar na de dood van Coltrane, draagt hij nog altijd de toorts. Sanders is een icoon van de avant-garde van de jaren zestig, noem het gerust echte old school free, dus je kunt je veiligheidsriem maar beter aansnoeren. Het viel achteraf allemaal best mee. Sanders, ondertussen een flukse zeventiger, mag dan nog steeds een opmerkelijke verschijning zijn, met zijn lange witte geitensik en omgekeerde baseballpetje, hij speelt zachtaardiger dan ooit. Mooie solo’s vol elegante ideeën, maar naar de keel grijpen doet hij niet meer. Zijn sidemen, dan, die elk hun showcase kregen om de eminence grise op adem te laten komen. Joachim Kühn, nog een oudgediende van Ornette Coleman, bespeelde zijn piano als een melodisch drumstel, maar de echte ster van het concert werd meesterpercussionist Zakir Hussain: zijn interventies waren een lust voor het oog en het oor. Na de set van het (vergelijkbaar samengestelde) Power Trio viel de wereldmuziek van dit trio wat lichter uit, maar het was een ideaal digestief op deze hoogdag van de jazz.
Het kleinere Club Stage podium werd deze dag volledig ingepalmd door de Antwerpse saxofonist Ben Sluijs, die er zijn vele formaties kwam presenteren. Terwijl de stoelen van de grote tent met groot lawaai werden gestapeld, speelde hij nog een mooie set met een gloednieuw kwartet.
(Frederik Goossens)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier