Hoe Måneskin rock-‘n-roll reanimeert: ‘De verklaring voor ons succes? We zijn héél koppig geweest’

In mei leken de Eurovisiesongfestivalwinnaars nog een pastiche op rock-‘n-roll. Vier maanden, drie wereldhits en een bescheiden mania later lijkt het moment gekomen om die mening bij te stellen. ‘Het is zot geweest.’

Zondagmiddag, het Radisson Blu in Brussel. Damiano David, frontman van Måneskin, zit in zijn eentje met opgetrokken knieën tegen de portiek van het hotel, gekleed in zwarte Dr. Martens-boots, een zwarte leren broek en een zwart doorschijnend shirt in kant. Hij scrolt door Instagram op zijn telefoon, wachtend op het volgende interview.

Een dag eerder stond zijn band op het festival van Ronquières, het Belgische concert waar deze festivalzomer misschien wel het meest werd naar uitgekeken. Dat werd nog eens onderstreept vóór het optreden: het publiek stond opeengepakt te kijken hoe het viertal zijn materiaal controleerde en zong woord voor woord mee terwijl het geluid werd afgesteld – ook de Italiaanse nummers. Zelfs de soundcheck is bij Måneskin een event.

Vandaag is het rustig. Opvallend rustig. De pers was gevraagd om de locatie geheim te houden. Het wordt snel duidelijk waarom. Het is een goed beeld: David, nog altijd bezig op zijn gsm, lijkt het niet op te merken, maar aan de andere kant van de straat is iedereen op het terras met gedraaide nek aan het staren. Nog amusanter zijn de voorbijgangers: de ene na de andere passant die zijn blik op hem laat vallen, stopt, kijkt nog eens, twijfelt en keert dan op zijn stappen terug om een selfie te vragen. Charisma, het blijft een fascinerend ding.

Het is lang geleden dat we een rockster nog zoveel effect zagen hebben op mensen. Het is ook lang geleden dat we een rockster tout court gezien hebben. Måneskin is de voorbije zomer ergens in geslaagd waarvan we niet wisten dat het nog mogelijk was: de mainstream bereiken met gitaarrock. Na hun winst op het Eurovisiesongfestival bestormden de Italianen wereldwijd de hitlijsten met achtereenvolgens Zitti e buoni, Beggin’ en I Wanna Be Your Slave, waarbij ze popsterren als Ed Sheeran en Olivia Rodrigo achter zich lieten . Op Spotify groeiden ze uit tot de meest gestreamde rockgroep met cijfers die niet voor die van Billie Eilish onderdoen. En dat houden ze nu al even vol. Begin deze zomer beloofde Bazart een gratis vat aan zijn fans als de band op plek één raakte in De Afrekening. Na zes weken op twee, ná Zitti e buoni van Måneskin, gaven ze zich gewonnen en schonken dan maar twéé vaten in De Pallieter. ‘Måneskin is onverslaanbaar’, zei Mathieu Terryn.

Misschien nog indrukwekkender was hoe Måneskin dat verwezenlijkte. Hun songs worden voortgestuwd door TikTok, waar generatie Z lijkt te bepalen wat hun volgende single is. Beggin’, bijvoorbeeld, was een vier jaar oude cover die ze opnamen na hun tweede plaats in X Factor Italia, tot het nummer spontaan opgepikt werd door de tieners en twintigers van TikTok. Was klassieke gitaarrock de voorbije jaren het terrein van de traditionele rockpers, rockliefhebbers boven de dertig en mensen die nog albums kopen, dan boort Måneskin een nieuw, jong streamingpubliek aan.

Wat in mei nog ‘variétérock’ leek, zoals Alex Callier hen omschreef, ziet er vier maanden later verdacht veel uit als de reanimatie van de rock-‘n-roll. Het is dan ook stilaan tijd om het fenomeen Måneskin serieus te nemen. Hun muziek mag dan schatplichtig zijn aan Led Zeppelin, Arctic Monkeys en alle gitaarmuziek daartussen, ze brengen wel degelijk iets nieuws. Ze gebruiken hun glamrockimago als een Instagram- aesthetic, hebben lak aan ouderwetse rockcredibiliteit, geven entertainende shows en stralen seks uit, maar op een fijne, genderbendende post-MeToo-manier. Måneskin is rock-‘n-roll op maat van een nieuwe generatie.

Toen Gene Simmons van Kiss in 2004 de rock-‘n-roll doodverklaarde, haalde hij als reden aan dat nieuwe bands de creatieve flair misten voor ‘glamour, opwinding en epic stuff’. De leden van Måneskin zaten op dat moment nog in de kleuterschool (Damiano David is 22, bassiste Victoria De Angelis is 21, gitarist Thomas Raggi en drummer Ethan Torchio zijn beiden 20), maar ze hebben de boodschap wel begrepen.

Het is lang geleden dat rockster zijn er nog zo plezant uitzag.

Er is me gevraagd om ’tijd, afspraak en locatie confidentieel te houden en niets te communiceren’ tot jullie opnieuw richting vliegtuig vertrekken. Is het echt zo erg?

Victoria De Angelis: ‘Erg’ is niet het juiste woord, maar het is wel nodig, ja. Als het uitlekt waar we zullen opdagen, staat er een menigte fans klaar. De afgelopen maanden waren zot. In Nederland stonden de mensen rijen dik toen we aankwamen voor een interview. In Zweden is onze auto achtervolgd door honderden mensen en heeft de politie moeten ingrijpen. We houden van onze fans en willen graag tijd voor hen vinden. Maar in de huidige omstandigheden, met covid, vraagt men ons om dat soort grote samenscholingen te voorkomen.

Thomas Raggi: We torsen een grote covidverantwoordelijkheid. (lacht)

Hoe voelt het om de redders van de rock-‘n-roll te zijn?

De Angelis:(lacht) Dat is te veel eer. We zijn vier muzikanten die zich proberen te amuseren en de muziek maken waarvan ze houden. We zijn niet zo arrogant om te denken dat we de rockmuziek eigenhandig aan het terugbrengen zijn.

Jullie zijn wel ergens in geslaagd wat geen enkele andere rockband sinds Kings of Leon nog lukte: een groot publiek bereiken met gitaarmuziek. Wat is jullie verklaring?

De Angelis: Ik denk niet dat er een echte verklaring is. We zijn gewoon wie we zijn en we maken de muziek waar we in geloven. Al sinds we zestien waren en een band begonnen, krijgen we te horen dat het ons niet zou lukken als we niet dit of dat deden. We moesten een ander genre spelen. We moesten andere kleren dragen. We zouden beter niet deelnemen aan X Factor. Het Eurovisiesongfestival was geen plek voor ons. Maar we bleven koppig doen waar wíj in geloofden en waar wíj ons goed bij voelden. Als ik één verklaring moet geven, is het deze wel: we zijn heel, heel koppig geweest.

Weet je, er is geen rockscene in Italië. Er zijn geen opkomende bands die in de hitlijsten opduiken. Er is geen clubcircuit. We hebben onze weg helemaal zelf moeten zoeken. We zijn gaan busken op straat om te kunnen spelen. We hebben jaren geoefend om onze instrumenten beter te beheersen. We hebben kansen als X Factor en het Eurovisiesongfestival aangegrepen om een groter publiek te vinden. Maar alles wat we gedaan hebben, deden we als onszelf. We hebben onze muziek niet veranderd. Ik denk dat dat ook is wat de mensen aan ons waarderen. We beweren niet iets te zijn wat we niet zijn. Het is heel duidelijk voor onze fans dat we een band zijn die zijn eigen muziek schrijft en zijn eigen visie volgt. Onze fans zien dat we echt zijn.

Sinds het Eurovisiesongfestival is er flink wat gebeurd. Jullie stonden op één in Spotify’s wereldwijde charts, iets wat niemand voor mogelijk had gehouden. Jullie stonden in de hitlijsten in het Verenigd Koninkrijk en de States, twee onbereikbaar geachte landen voor buitenlandse rockacts. Jullie kregen lof van Miley Cyrus, Royal Blood en Franz Ferdinand. Jullie werkten met Iggy Pop. Wat was voor jullie het grootste wtf-moment?

De Angelis: Toen Iggy Pop een bericht stuurde. Sowieso.

Damiano David: Miley die ons plots volgde op Instagram was ook zot, maar Iggy Pop staat daar nog net boven, ja.

De Angelis: Iggy Pop nam contact met ons op om te zeggen dat hij onze muziek had gehoord en ons interessant vond. Dat was op zich al waanzinnig. En een beetje later kwam dan het voorstel om een nieuwe versie van I Wanna Be Your Slave met hem te maken. Spijtig genoeg hebben we hem niet kunnen ontmoeten: de opnames zijn via Zoom gegaan.

David: Een heel bizarre situatie, maar daarom ook net mooi. We zaten met vier achter een computer te kijken hoe Iggy Pop ons nummer inzong. Hij was heel vriendelijk en bescheiden. Toen hij klaar was, richtte hij zich naar de camera en vroeg hij of we het oké vonden. ‘Of wil je dat ik het anders doe?’ Waarop wij: ‘Euh. Je bent Iggy Pop. Je mag doen wat je wilt.’ (lacht)

Een tikje grappig: traditionele rockliefhebbers noemen Måneskin een rip-off van zowat elke rockband van de voorbije vijftig jaar. In welke traditie zien jullie jezelf? Genderbenders zoals Iggy Pop of David Bowie? Een eenentwintigste-eeuwse versie van Led Zeppelin? Het Italiaanse antwoord op Arctic Monkeys?

David: Dat soort vergelijkingen mijden we liever.

De Angelis: Ik denk niet dat we in één rocktraditie zitten. We zijn opgegroeid met de muziek van Nirvana, Led Zeppelin, David Bowie en The Stooges. Dat zijn allemaal rockacts uit heel verschillende tradities.

Ethan Torchio: Fleetwood Mac.

De Angelis: Fleetwood Mac was een grote inspiratie, al hoor je dat misschien niet meteen in onze muziek.

David: Maar evengoed zijn we allemaal grote fan van Harry Styles. Ik denk niet dat je ons een-op-een kunt vergelijken met een band of traditie. Het is gewoon moderne rock-‘n-roll.

Blijkbaar was Selah Sue ook een grote invloed: in jullie buskerdagen zat Raggamuffin in jullie coverrepertoire.

De Angelis: Toen we begonnen, waren we bijna een Selah Sue-covergroep. Er zat toen ook nog veel meer reggae in onze sound.

David: Ik had haar muziek leren kennen via YouTube. Ze heeft een grootse stem en gebruikt die op een heel coole manier. Als zanger voel ik me nog altijd door haar geïnspireerd. Een grote artiest.

Wat betekent rock-‘n-roll eigenlijk voor jullie?

David: Het is een attitude.

De Angelis: Voor mij gaat rock-‘n-roll over vrijheid. De vrijheid om de muziek te maken die je wilt maken. De vrijheid om je te kleden zoals je je wilt kleden. De vrijheid om te zijn wie je wilt zijn.

David: Het is in elk geval meer dan zo hard mogelijk op een gitaar slaan.

Van een afstand zijn jullie haast een rock-‘n-roll-pastiche, maar als je beter kijkt, lijken jullie een nieuw soort rock-‘n-roll te belichamen, eentje zonder machismo, cynische cool of verouderde clichés. Ik denk niet dat er al één rockband heeft proberen te bewijzen dat ze géén cocaïne gebruiken.

De Angelis: Mensen denken dat drugs erbij hoort, puur omdat we rockmuziek maken, maar dat hoeft helemaal niet. Vier normale jongens en meisjes kunnen ook rock-‘n-roll maken. Daarom heeft Damiano die drugstest gedaan: om dat te laten zien. De associatie tussen drugs en rock-‘n-roll is gewoon oubollig.

Seks lijkt wel een ander verhaal.

David: We hebben seks en we praten erover, ja. (lacht)

Ik had het vooral over jullie imago. Damiano en Thomas kusten op het podium in Polen, Victoria trad gisteren op met afgeplakte tepels en ook de videoclip van I Wanna Be Your Slave liet weinig ruimte voor interpretatie. Sinds MeToo durven niet zoveel rockartiesten hun seksualiteit nog uit te spelen, maar jullie lijken daar geen last van te hebben.

De Angelis: Ik denk dat seks en rock-‘n-roll nog altijd kunnen samengaan, zolang het over meer gaat dan groupies scoren. Zeker in Italië wordt er nog altijd heel conservatief gekeken naar seks, naar wat normaal is en wat niet. Er is nog een lange weg te gaan op dat vlak. We proberen de boodschap te verspreiden dat het oké is om te zijn wie je bent en dat je je niet hoeft te schikken naar wat andere mensen willen. Dat is wat seks voor ons betekent.

Jullie hebben al opgetreden in leren overalls, ducttape, naaldhakken, bodysuits, chokers, geruite jurken, korsetten en doorzichtige kanten shirts. Is er iets wat jullie níét zouden aantrekken?

De Angelis: Sneakers.

David: Misschien als we gaan sporten. Maar niet op een podium, nee. Op een podium gaat het over fun en comfort. Hoe comfortabeler je je voelt, hoe beter je kunt performen.

Dus die lederhose die je gisteren aanhad droeg je voor…

David:… het comfort, ja. (waait met zijn hand tussen zijn benen) Het was héél verfrissend. (lacht)

De Angelis: Die kleren horen bij onze boodschap: het is oké om te experimenteren en jezelf uit te drukken. Het is meer dan een gimmick.

Toen gitaarmuziek tien jaar geleden begon te tanen, dacht ik dat het genre na een halve eeuw artistiek was uitverteld. Nu ik jullie succes zie, vraag ik me af of het probleem niet was dat rock-‘n-roll gewoon te saai was geworden.

De Angelis:(lacht) Ik weet niet of rock saai was geworden. Ik denk dat de muziekindustrie saai was. De mainstream leek alleen maar uit regels te bestaan. Een song mocht niet meer dan drie minuten duren en moest in het Engels zijn. Er mocht zeker geen gitaarsolo in zitten. Daarom was rock dood in de hitlijsten. Maar rock zelf is altijd interessant gebleven.

Iets anders: klopt het dat jouw kat Bidet heet, Damiano?

David:(lacht) Bidet, ja.

Waarom?

David: Omdat ze vastzat in mijn bidet, de eerste dag nadat ik haar mee naar huis had genomen. Een groot drama. Ik heb uiteindelijk de brandweer moeten bellen om haar te bevrijden.

Hebben mensen nog altijd bidets in Italië?

David: Uiteraard. De échte vraag is: waarom hebben ze geen bidets meer in de rest van de wereld? (lacht)