Primavera Sound Festival tovert Barcelona tien dagen lang om in ‘safe space’

Na twee kale jaren krijgen we in 2022 eindelijk weer een echte festivalzomer. Dat betekent ook: nieuwe discussies over het gebrek aan vrouwen op de affiches. Het Primaverafestival in Barcelona bewijst alvast tien dagen lang dat het kan om een gendergelijke line-up samen te stellen, en dat je er niet eens zoveel moeite voor moet doen.  

Volgende week is het zover, de eerste mega-editie van Primavera Sound Festival, het jaarlijkse muziekfestival dat sinds 2001 in Barcelona plaatsvindt. Met een nultolerantie aan geweld en een gendergelijke line-up wordt de site omgetoverd in een safe space. Marta Pallarès is de pr-manager van het festival en woordvoerder van The New Normal-campagne, dat streeft naar een gendergelijke line–up en een veilige omgeving. Ze vertelt waarom deze editie langer dan ooit is, ‘en hopelijk ook beter dan ooit.’  

Wat is er zo bijzonder aan de mega-editie van dit jaar?

Marta Pallarès: Twee jaar geleden zouden we onze twintigste editie vieren, maar door de coronapandemie kon dat niet doorgaan. Dus we stelden het een jaar uit, en dat werd dan twee jaar. De tickets van het festival in 2020 waren snel uitverkocht. De mensen die hun ticket al in 2020 kochten, hielden ze en kunnen dit jaar het eerste weekend naar het festival. Toch wilden we een nieuwe line-up brengen want de voorbije twee jaar zijn er veel nieuwe artiesten bijgekomen en nieuwe platen uitgebracht. Daarom kozen we voor een nieuw festival: het tweede weekend, met een frisse line-up.

Bovendien zijn er niet enkel shows in het weekend, door de week zijn er ook heel wat artiesten te zien in verschillende nachtclubs en concertzalen in Barcelona.

Pallarès: Ja, tussen de twee festivalweekends, gaat het festival gewoon door. Festivalgangers uit het buitenland zijn dan toch in de stad, dus het leek ons een goed idee om door de week ook evenementen te organiseren. Bovendien wilden we muziek terugbrengen naar haar natuurlijke omgeving: de nachtclubs en concertzalen. Ze hadden het tijdens de coronacrisis moeilijker dan wij als festival. Terwijl wij nog de mogelijkheid hadden om enkele zittende evenementen te organiseren, waren zij een lange tijd definitief gesloten. Daarom leek het ons eerlijk om de nachtclubs en concertzalen in onze stad te betrekken bij het festival.

De line-up is op basis van gender eerlijk verdeeld: er zijn evenveel mannelijke als vrouwelijke artiesten, waardoor er een vorm van gendergelijkheid heerst. Was dat een bewuste keuze?

Pallarès: Hoewel we al jarenlang vrouwelijke artiesten in onze line-up hadden, startten we met een fifty-fifty line-up in 2019. Tot dan was er geen enkel groot festival die dat deed. Bij kleinere evenementen is dat makkelijker te organiseren, maar bij een groot festival met meer dan 200 artiesten vraagt dat meer werk. Toch was het geen uitdaging voor ons. In 2019 waren er veel succesvolle releases van vrouwelijke artiesten, zoals Solange. We namen gewoon wat voor de hand lag. Ver moesten we niet zoeken. Maar het was wel een bewuste keuze, want dat is de richting die muziek zou moeten uitgaan, naar meer gendergelijkheid.

Toch staan er meer mannelijke namen op de line-up van het eerste weekend.

Pallarès: Komend weekend zijn er op Primavera Sound meer mannelijke artiesten terwijl in het tweede weekend grotendeels vrouwelijke artiesten op de podia staan. Kortom, het hele festival gedurende tien dagen heeft een genderbalanceerde line-up. Waarom zouden we het niet doen? We luisteren bovendien allemaal naar muziek van vrouwelijke artiesten. Vrouwen komen steeds meer naar de voorgrond op Spotify, steeds meer vrouwen krijgen awards. De volgende stap is om ze meer op het podium te zien. Daarom besloten we voor een gendergebalanceerde line-up voor al onze festivals, en we hopen dat verder te kunnen zetten.

Om welke vrouwelijke artiesten zijn jullie bij Primavera het meest hyped?

Pallarès: Dua Lipa, Lorde, Charli XCX, maar er zijn veel vrouwelijke artiesten waar we naar uit kijken. Naast de gendergelijke line-up, proberen we ook de muziekgenres te balanceren: elektronische muziek, indiepop, R&B, hip hop. Een beetje van alles.

Hoe staat het volgens jou ondertussen met seksisme in de muziekwereld?

Pallarès: Het is nog niet verdwenen, maar het wordt stilaan beter voor vrouwelijke artiesten omdat het onderwerp besproken wordt. We weten dat het een probleem is en praten erover. Bij Primavera zorgen we niet enkel op de festivals voor gendergelijkheid, maar ook in onze kantoren, in elk departement werken zowel mannen als vrouwen. In de muziekwereld hebben vrouwen het in sommige scenes nog moeilijk, vooral in de wereld van elektronische muziek, waar vaak het beeld van de alfa-mannelijke dj heerst. Maar dat zal veranderen omdat we het probleem aanpakken, en we niet zoals vroeger het gewoon accepteren en wegkijken. Op het festival hebben we twee podia met elektronische muziek, waar alleen maar vrouwelijke dj’s hun muziek zullen brengen.

Hoe is dat idee tot stand gekomen?

Pallarès: Dat had te maken met het ‘We won’t keep quiet‘-protocol dat in 2019 werd ingevoerd in verschillende concertzalen en clubs in Barcelona. Dat protocol focust op de preventie, het opsporen en het reageren op seksuele agressie of grensoverschrijdend gedrag. Medewerkers worden getraind om te reageren op zulke situaties. Ook onze medewerkers worden volgens dat protocol opgeleid, en op het festival zijn er meerdere standjes waar mensen informatie kunnen vragen en geweld kunnen aangeven – als getuige of als slachtoffer.

Hoe proberen jullie veiligheid te creëren op het festival?

Pallarès: We focussen niet enkel op de aanpak van het probleem, ook op de preventie ervan. Op grote schermen geven we de boodschap dat het festival een safe space is en dat gewelddadig gedrag niet wordt getolereerd. En dan gaat het specifiek over seksueel geweld, homofoob geweld, geweld gebaseerd op gender en seksuele expressie. Bij ons noemen we het protocol ‘The New Normal‘. Ik ben ‘niet normaal’ omdat ik het prototype ben van een Europese, blanke vrouw en iemand anders is ‘niet normaal’ omdat hij bijvoorbeeld zwart en homo is. We moeten respect hebben voor elke vorm van seksualiteit en genderexpressie, voor elk individu. Want niemand is normaal, en dat maakt ons juist allemaal normaal’