‘Soenami’: meer dan een ‘Soeperleuke’ comedyshow van Soe Nsuki

Met bloemen in het haar en bloemen in het decor fleurt de hoogzwangere Soe Nsuki haar publiek op tijdens de moppentsunami Soenami. Al zitten er ook vlijmscherpe doornen aan sommige grappen.

‘Er leeft een klein wit visje op de bodem van de rivier Kongo. Als je de naam van het visje vertaalt naar het Nederlands, dan heet het visje ‘witte kantoorman’. Want het diertje zwemt altijd, zonder nadenken, rechtdoor.’ De grootste helft van de heerlijk kleurrijke zaal barst in lachen uit. Een minderheid lacht groen. En een man met Afrikaanse roots lacht nooit. Halfweg de voorstelling blijkt die man de vader te zijn van Nsuki.

Hij zit net voor ons. Zijn ogen laten Nsuki geen moment los. Ernstig luistert hij naar alles wat ze zegt. Een keer knikt hij ferm. Dat doet hij tijdens de mop waarin Nsuki haar stiefvader met een ‘zwarte Poetin’ vergelijkt. In de voorstelling noemt Nsuki haar vader een ‘droge man’. Ze illustreert dit door hilarisch uit te beelden hoe hij reageerde op het nieuws dat zij zwanger bleek. De hele zaal ligt plat. Behalve de man voor ons. Zo droog is hij. Of zo bezorgd?

Soe Nsuki is een verademing voor het comedylandschap omdat haar gezichtsexpressie niet standaard op ‘frons’ staat.

Want hoe hard Nsuki ook straalt, hoe gul ze ook is met aan haar voornaam gerelateerde taalmopjes én hoe blij ze van mop naar mop huppelt –‘ik wil mensen blij houden, dat beschouw ik al levenslang als mijn taak’ –, ze is niet naïef blij. Haar humor is even charmant als snijdend eerlijk. Dat levert allereerst, uiteráárd, heerlijke grappen op over de zwangerschapskwalen. Het woord ‘braken!’ braakt ze uit terwijl ze zich over de eerste rij buigt. ‘Het kan elk moment gebeuren!’ Ook de memorabele moodswings beschrijft ze in fleurige geuren en kleuren. De duurste wieg – met automatisch wiegfunctie – leidt tot een heerlijke grap over de Antwerpse ring. En haar belabberd geheugen tot een zalige grap over de ‘Judas’ in ons brein.

Schaam u, Urbanus

Moet haar vader zich over zulke onschuldige moppen zorgen maken? Neen. Maar die zwangerschapsmopjes zijn de zachte basis waarop Nsuki trefzeker bouwt, galant glimlachend, naar ernstiger zaken. Onbeschroomd, glashelder en bij momenten zelfs dansend over het podium vertelt ze pijnlijke voorvallen. Zoals die keer toen Urbanus haar op een ronduit beschamende, seksistische en racistische manier vernoemde tijdens een comedywedstrijd van Radio 2. ‘Echt waar, ik verzin dit niet!’, voegt ze er overbodig aan toe. Dat zinnetje herhaalt Nsuki achter te veel moppen en verhalen over kwetsende of beschamende situaties. De manier waarop ze vertelt, toont haar integriteit. Die zin verzwakt telkens de mop.

‘Echt waar, ik verzin dit niet!’ Dat zinnetje zet Nsuki achter te veel moppen. De manier waarop ze vertelt, toont haar integriteit. Die zin verzwakt telkens de mop.

Na avonturen thuis en aan de VRT neemt ze ons mee naar Kinshasa. Daar moest ze vaststellen dat ze een ‘stoeme Antwaarpse’ is die verkeerdelijk denkt dat de wekelijkse markt in Antwerpen héél groot is en de rivier Kongo wellicht een soort dubbele Schelde is… Met handen en voeten legt ze de woeste stroming van die immense Kongo uit. En passant fileert ze het kolonialisme en het eurocentrisme. Maar ze doet het niet met zulke dure woorden en evenmin op een banale manier. Ze doet het op een euh… ‘florale’ manier. Per verhaal verandert overigens de kleur van het bloementapijt. Tot dat tapijt oceaanblauw wordt en het slot inluidt. Tijdens dat slot verwoordt ze een mooie, wat melancholische gedachte – die gedachte verklappen zou zonde zijn – maar het levert wat matige moppen op. Misschien matig omdat het moeder-worden moe maakt na anderhalf uur moppen tappen?

Vader kijkt secuur toe

Desalniettemin is Nsuki een verademing voor het comedylandschap, onder meer omdat haar gezichtsexpressie niet standaard op ‘frons’ staat. Ze lacht om zichzelf en de wereld zonder weg te lachen wat die wereld ‘kak’ maakt, zoals ze het omschreef in dit interview met Knack Focus. Zo wordt Soenami een ‘Soeperleuke’ én confronterende trip door de kleurrijke wereld van een vrouw die met veel vertrouwen in het leven staat, ondanks de haat, nijd en vernederingen die ze te verkroppen krijgt, ondanks een hatelijke stiefvader en dankzij (onder meer) een vader die zijn dochter heel droog maar heel zorgzaam in de gaten houdt. In en buiten het theater.