Vorig jaar dropte Julie Cafmeyer een bommetje in de cultuurwereld met haar tekst Life is but a dream die er de rechtstreekse oorzaak van was dat De Studio-directeur Marc Verstappen geschorst werd. Na de tekst, volgt het stuk.
In de voorstelling worden de namen van het Antwerpse kunstencentrum De Studio, Marc Verstappen en opvolgster Amelie Aernoudts nergens vermeldt. In de plaats hebben Cafmeyer en haar team het over ‘de Rotonde’, ‘de directeur’ en ‘de lakei’. Dit vernislaagje fictie is naast een juridische noodzaak ook een poging om bovenal een maatschappelijk fenomeen en niet zozeer een concrete zaak te belichten.
Cafmeyer opent de voorstelling en formuleert meteen haar doel: dat de directeur en zij mekaar weer in de ogen kunnen kijken én dat dit stuk in de Rotonde kan spelen. Zover is het nog lang niet. Na de golf terechte aanklachten tegen grensoverschrijdend gedrag en toxisch leiderschap, zijn we nu in de fase beland dat actrices die getuige of slachtoffer waren van dergelijke situaties hun verhaal tot een voorstelling verwerken. Anemone Valcke en Verona Verbakel deden dat. Anne Laure Vandeputte ook. En Cafmeyer dus ook.
Op de scène staat een grote, ronde vergadertafel. Daarop ligt De collectieve inzinking van de familie Hofmeyer, dat is de debuutroman van Cafmeyer. Rond de tafel zitten de hoofdrolspelers: de directeur (een ijzersterk twijfelende Jeff Aendenboom), de lakei (Nona Demey), de bemiddelaar (een ontzettend geestige Lukas Smolders), de gladde voorzitter van de raad van bestuur (Mourad Baaiz) – die voor aanvang van de voorstelling toeschouwers op massages trakteert op de beroemde rode massagetafel waarover Cafmeyer in haar tekst schrijft – en Cafmeyer zelf, in een felrood pakje. Even rood als de massagetafel.
Opvallend (en jammer): Cafmeyer staat veel bedeesder op de scène dan in eerdere voorstellingen. Ze kijkt veel minder ‘stout’ – ondeugend, zelfverzekerd – het publiek in. Er lijkt iets in haar gebroken. Niet zozeer of niet enkel door de situatie waarin ze met Marc Verstappen verzeilde. Maar evengoed door de mediastorm die haar fictieve tekst over grensoverschrijdend gedrag veroorzaakte. ‘Wat is een grens en wanneer wordt die overschreden?’ Die vraag stelt ze zichzelf luidop tijdens de voorstelling.
Ze stelt die vraag aan de vergadertafel. De directeur reageert gelaten. ‘Mijn carrière is voorbij. Misschien kan ik nog freelancen.’ De discussie woedt aan en op de tafel. Op? Natuurlijk. Met onder meer Cafmeyer op handen en voeten op die tafel. Het levert een van de zeldzaam geestige scènes in de voorstelling op. Maar in het echte leven vinden zulke gesprekken nog lang niet plaats. Verstappen noemde Cafmeyers tekst tijdens zijn afscheidsfeest in De Studio een ‘boosaardige wraakoefening’. Dus reageerde Cafmeyer met het droge ‘Er zijn blijkbaar zaken waar niet over kan gesproken worden’.
De Meeting is niet het beste stuk van Julie Cafmeyer maar wél een noodzakelijk want bevrijdend werk
Maar hoe kan het gesprek tussen die twee – en de vele anderen beschuldigden, daders en slachtoffers – wél weer ontstaan? Dat vraag Cafmeyer tijdens De Meeting aan het publiek. Eindelijk! In andere voorstellingen is het publiek bijna een tegenspeler van Cafmeyer. In dit stuk schuwt ze die interactie. Het antwoord op haar vraag was tijdens de premiere een ongemakkelijke stilte. Niemand die een oplossing kent of durft uitspreken. Daarvoor is het blijkbaar nog te vroeg.
Pas na de getuigenissen en de stukken kan er misschien bevrijd gedanst worden Cafmeyer oefent die bevrijdingsdans alvast met haar performers in De Meeting. Dit is niet het beste stuk van Cafmeyer maar wél een noodzakelijk want bevrijdend werk. Op persoonlijke niveau helpt het stuk helpt om als kunstenaar terug bevrijd te creëren, op papier en op een podium. Op maatschappelijk niveau helpt dit stuk om grensoverschrijdend of toxisch gedrag te detecteren, te bespreken en te ontkrachten.
The Meeting, Julie Cafmeyer speelt onder meer op 18/10 in Sint-Niklaas, op 25/10 in De Factorij te Zaventem, op 29/10 in KVS te Brussel en op 19/1 in De Grote Post te Oostende . juliecafmeyer.be
Dit graag gelezen? Lees dan ook: ‘Ga nooit naar Italië als je liefdesverdriet hebt’