‘Going out with a bang‘, zo sluit Opera Vlaanderen het seizoen af dankzij een strakke versie van Giuseppe Verdi’s Macbeth, in een nachtzwart decor dat prachtig zou passen in een skatepark.
‘Verdorie, ik ben mijn skateboard vergeten’, zou zomaar de eerste gedachte kunnen zijn wanneer je Opera Antwerpen betreedt waar deze Macbeth, in een regie van Michael Thalheimer, speelt. Decorontwerper Hendrik Ahr ontwierp een immense, zwarte skateramp-achtige constructie met drie opstaande zijden. Wie dat wil, kan in het decor ook een gigantische badkuip (met drie zijden) zien die het hele podium beslaat.
Aan de randen van die ‘badkuip’ duikt tijdens de eerste scène het heksenkoor op, met witte pruiken die netjes contrasteren met de zwarte omgeving, dat zijn toekomstvoorspelling tiert: ‘Heil, Macbeth, Heer van Glamis. Heil, Macbeth, Heer van Cawdor. Heil, Macbeth, Koning van Schotland!’. Die scène toont direct waarom Giuseppe Verdi een van de peetvaders van de opera is. Als hij een koor laat tieren, doet hij dat met veel vocale bravoure, waartegenover hij een ragfijne orkestratie plaatst. Kippenvel is het resultaat.
Verdi nam het stuk van William Shakespeare als basis, maar schrapte een ton woorden en vulde de leegtes met sprankelende muziek die zich hitsig rond de protagonisten slingert. De opera toont vooral de ondergang van de twee hoofdpersonages: Macbeths hoofd slaat op hol nadat de heksen hem de troon beloven en zijn vrouw, Lady Macbeth, hem ophitst. Het koppel vermoordt de regerende koning van Schotland maar houdt er geen rekening mee dat hun geweten hen parten zal spelen. Ze worden langzaam gek.
Die waanzin leidt tot indrukwekkende aria’s, die pathetisch kunnen aandoen als ze met te veel drama gezongen worden. Als ze echter met finesse worden gezongen, duwen ze je in je pluchen zitje zoals een optrekkende Lamborghini je in de passagierszetel dwingt. In deze Macbeth is dat laatste het geval.
In de ‘kuip’ stevenen Macbeth en zijn vrouw Lady Macbeth op hun mentale crash en hun dood af.
Daar zorgen ook Thalheimers sobere regie én Ahrs decor voor. De randen van het decor zijn de ‘speeltuin’ van de nevenpersonages, zoals de heksen en de bodes. In de ‘kuip’ stevenen Macbeth en zijn vrouw Lady Macbeth op hun mentale crash en hun dood af. De scènes waarin Thalheimer het koor netjes op de rand van het decor laat staan (of in de coulissen verstopt) en hij de solisten secuur over de scène regisseert, zijn juweeltjes.
Een voorbeeld. Wanneer Lady Macbeth – een ijzersterke vertolking van de mezzosopraan Marina Prudenskaya – het plan opvat om de koning van Schotland te vermoorden zodat haar man (een verdienstelijke bas-bariton Craig Colclough) de troon kan bestijgen, staat de waanzin op haar gezicht te lezen terwijl haar armen naar alle kanten graaien. Prudenskaya flirt met overacting maar blijft aan de goede kant, deels omdat de muziek even weelderig (net niet pompeus) is als haar spel én omdat ze zo woest te keer gaat in een minimalistisch decor. Thalheimer verplicht haar trouwens om centraal te blijven staan en niet heen en weer te lopen. Ook dat versterkt haar vertolking.
Mezzosopraan Marina Prudenskaya flirt als Lady Macbeth met overacting, maar blijft aan de goede kant.
In lichtkunstenaar Stefan Bolliger vond Thalheimer de geknipte partner in crime om elke scène kordaat te belichten. Zo wordt Lady Macbeth centraal op het podium in een kleine sluis van wit licht ‘gevangen’ wanneer ze crasht met een knagend geweten na de koningsmoord.
‘Nou, dat ging als een smeerpijp!’, zuchtte de Nederlandse toeschouwer naast ons. Dat klopt grotendeels. Helaas illustreren de stroeve massascènes, zoals het bloederige feest van Koning en Koningin Macbeth, dat Thalheimer het lastig heeft met choreograferen van enkele tientallen koorleden. Ineens lijken de simpele, donkere kostuums flets – behalve de zwarte baljurk van Lady Macbeth – en ook de muziek lijkt maar wat voort te kabbelen, op weg naar de volgende grootse aria.
De massascu0026#xE8;nes doen stroef, gekunsteld en inspiratieloos aan.
Gelukkig blijven die aria’s, waarin de hoofdpersonages verschrompelen tot hoopjes ellende met een te bezwaard geweten, moeiteloos staan. Zo scheurt de voorstelling drie uur lang voorbij.
Macbeth van Opera Vlaanderen is nog tot 6 juli te zien in Opera Antwerpen. Alle info: www.operaballet.be
YouTubehttps://www.youtube.com/user/vlaamseopera
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Trailer:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier