Met ‘Rhapsody’ viert Josse De Pauw zijn zeventigste verjaardag en zijn vijftigste jaar op de planken. Verwacht geen makke ‘enscenering’ van zijn autobiografisch getinte roman In open veld. De Pauw pakt het prachtiger en poëtischer aan.
In 2000 zond de VPRO de magistrale interviewreeks Van de schoonheid en de troost van de Nederlandse journalist Wim Kayzer uit. De man interviewde zesentwintig kunstenaars, filosofen en denkers. Zijn openingsvraag was steeds: ‘Wat maakt het leven de moeite waard?’ Onder meer de antwoorden van de schrijver John M. Coetzee en de antrolopoge/biologe Jane Goodall inspireerden Josse De Pauw. Hij haalde de hele reeks op DVD in huis en herbekijkt de interviews geregeld. Dat vertelde hij onlangs aan Knack.
De reeks vormt het vertrekpunt van Rhapsody. De Pauw herbekeek alle interviews. Hij koos intuïtief voor de gesprekken met Jane Goodall, John M. Coetzee, schilder Karel Appel, filosoof George Steiner en wiskundig natuurkundige Edward Witten als basis voor vijf korte monologen. In die monologen vat hij met de nauwkeurigheid van een hartchirurg hun analyse van de schoonheid samen. Hij vat niet alleen hun woorden samen, hij vertaalt ook hun manier van spreken en zijn. Geen gedoe met kostuums voor De Pauw. Hij staat in een perfect gesneden sober, donkerblauw pak op de scène en verandert ‘gewoon’ (zo gewoon is dat niet) van spreektrant.
In die monologen vat hij met de nauwkeurigheid van een hartchirurg hun analyse of definitie van de schoonheid en de troost samen.
Stemmige hulp krijgt hij van de vijf muzikanten – samen het ensemble Asko|Schönberg – die een elegante compositie van Frederik Neyrinck uitvoeren. Neyrinck schreef muziek voor trombone, klarinet, basklarinet, viool, cello en verschillende percussie-instrumenten. Per monoloog snijdt hij een andere klankkleur aan, passend bij het spreekritme en de persoonlijkheid van de kunstenaar die De Pauw ‘belichaamt’.
In een decor dat lijkt op een waterval aan witte gaasgordijnen vol levenslijnen en littekens – een imposante installatie van Anne Macq – en waarop Max Pinckers’ wazige, bonte foto’s van bergen, de zee, natuurlandschappen of pittoreske stadslandschappen geprojecteerd worden,vertelt, zingt en danst De Pauw met de waardigheid en de trefzekerheid van een man de weet hoe hij tonnen levenswijsheid kan verpakken in allesbehalve zware theaterpoëzie.
De Pauw met de waardigheid en de trefzekerheid van een man de weet hoe hij tonnen levenswijsheid kan verpakken in allesbehalve zware theaterpoëzie.
Hij moet nog wat ’thuiskomen’ in het decor en in de vijf monologen die een facet van hem beeldschoon portretteren. Er kan nog een snuif speelsheid bij en er moet nog een splinter stroefheid verwijderd worden. Maar de voorstelling staat zoals De Pauw in het leven staat: stevig, zachtjes meedeinend met de muziek en met een dromerig poëtische look die je uitnodigt om ook je eigen leven op dat craquelerende canvas te projecteren.
Als hij Karel Appels stem vertolkt, neemt hij een stoel. ‘Vroeger stond ik altijd recht maar nu doet mijn rug zeer’, zegt Appel. Dan verklapt hij hoe je met citroengele verf de zwarte schijn uit de kleur rood weghaalt. Minstens even fascinerend als dit technische weetje is dat je doorheen die uitleg ook De Pauws talent ziet doorschemeren om als speler en schrijver het rood te laten glanzen ondanks het zwart. Oftewel: het leven in al zijn poëzie te laten glanzen ondanks de dreigende wolken die boven de wereld samenpakken…. Schoonheid en troost schenken, heet dat.
Rhapsody van LOD reist nog tot 3 mei door Vlaanderen. Alle info: lod.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
